Vaalrivier
Die Vaalrivier is die grootste takrivier van die Oranjerivier in Suid-Afrika. Die Vaalrivier kry sy naam van die grys kleur van sy water, veral in die vloedseisoen wanneer baie slik en sediment afgevoer word. Die opvanggebied is ongeveer 200 000 km2 en die jaarlikse afloop is 4 300 miljoen m3.
| Vaalrivier | |
|---|---|
| Stroomgebied | Suid-Afrika |
| Oorsprong | Sterkfonteinbaken naby Breyten |
| Monding | Oranjerivier |
| Lengte | 1 120 km |
| Gemiddelde afloop | 4 300 miljoen m3 |
| Stroomgebiedopp. | 200 000 km2 |
Oorsprong
Dit het sy oorsprong by Sterkfontein Baken naby Breyten, in Mpumalanga provinsie en vorm die grootste deel van die Vrystaat provinsie se noordelike grens. Dit vloei hiervandaan 1 120 km suidwes tot by sy samevloeing met die Oranjerivier naby Douglas. Sowat 30 km suidoos van Ermelo vloei die rivier onder deur die Paulkrugerbrug wat die N11-nasionale pad dra. Net voor Standerton vloei die rivier in die Grootdraaidam in. Die Kliprivier sluit nou by die rivier aan en dan vloei die Vaalrivier onder deur die N3 nasionale pad by Villiers.[1] Net daarna vloei die rivier by die Vaaldam in. By die Vaaldam vloei die Wilgerivier ook by die dam in; die Vaaldam is oor die samevloeiing van die twee riviere gebou.
Die Vaalrivier vloei nou wes, deur die Vaaldriehoek. Die ander Klipriviersytak vloei nou saam met die Vaalrivier net voor die rivier oor die Barrage keerwal gaan. Hiervandaan vloei die rivier tot in die Bloemhofdam.
Die Hartsrivier is een van die noordelike sytakke van die Vaalrivier. In die omgewing waar die Hartsrivier in die Vaalrivier vloei, is die Vaalharts-besproeiingskema in 1933 as deel van die nasionale heropbouprogram ná die Groot Depressie ontwikkel. Dit is 'n groot besproeiingsprojek wat water uit die Vaal- en Hartsriviere deur middel van kanale oor 'n groot gebied wat voorheen redelik droë wêreld was, versprei en die dorpe Jan Kempdorp en Vaalharts laat groei het.
Grootmaatverbruikers
Water word uit die rivier onttrek om te voldoen aan die industriële behoefte van die Gauteng en 'n groot deel van die Vrystaat. Die grootmaatverbruikers sluit in: Rand Water, Eskom se steenkoolkragstasies, Yskor, Sasol, die Vrystaatse Goudvelde en myne in die Noord-Kaap.
Damme in die Vaalrivier
Die Vaaldam is die grootste dam in die Vaalrivier. Dit is die tweede grootste dam in Suid-Afrika in terme van oppervlakarea en het die vierde grootste volume. Ander damme in die rivier is die Grootdraaidam naby Standerton en die Bloemhofdam naby Bloemhof. Daar is ook verskeie keerwalle in die rivier waarvan die Barrage naby Vereeniging die bekendste is.
Sytakke
- Blesbokspruit
- Kliprivier, Vrystaat/Mpumalanga grens
- Kliprivier, Gauteng
- Wilgerivier
- Makwassiespruit
- Mooirivier
- Renosterrivier
- Rietrivier, met sy tak die Modderrivier.
- Sandspruit
- Valsrivier
- Vetrivier, met sy tak die Sandrivier.
Vislewe
Geelvisse, Oranjerivier-moddervisse en moggels kom onder andere in die rivier voor.
Verwysings
- South Africa Road Atlas. Mapstudio. ISBN 978-1-77026-154-9
Eksterne skakels
 |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Vaal River. |
