Trompet
Die trompet is 'n musiekinstrument met die hoogste register (relatiewe toonhoogte) in die koperinstrumentfamilie.[1] Trompette is van die oudste musiekinstrumente[2] en die trompet in sy huidige vorm dateer uit minstens 1500 v.C. Hulle word uit koperpype saamgestel wat twee keer gebuig word om 'n langwerpigheid te vorm, en word bespeel deur lug met geslote lippe in te blaas, wat 'n klank teweegbring wat 'n staande golfvibrasie in die lugkolom binne die trompet skep.
Daar bestaan verskeie tipes trompette; die algemeenste is 'n transponerende instrument wat op B♭ ingestel is. Die trompet se voorgangers het nie kleppe gehad nie; moderne trompette het egter òf drie suierkleppe òf drie draaikleppe, en elke klep verleng die lengte van die pyp wanneer dit gedruk word, wat 'n verlaging in die toonhoogte teweegbring.
Die trompet word in verskeie musiekstyle gebruik, insluitende klassieke musiek en jazz.
Die trompet kan die hoogste klank onder die koperblasers voortbring. Dit het 'n helder, briljante, deurdringende klank. Die moderne trompet is gewoonlik in C♭ en B♭. 'n Groot verbetering was die ontwerp van die ventieltrompet. Dit het drie ventiele wat die natuurlike toonhoogte met een tot ses halftone kan verlaag. Die ventiel verskaf aan die speler die regte buislengte waarvandaan hy die noot van die botoonreeks wat hy wil hê, moet verkry deur sy lippe reg te gebruik.
Komposisies vir die trompet is onder meer konserte van Haydn en Hummel, 'n sonate van Hindemith, en ook werke deur Henry Purcell, J.S. Bach, Antonio Vivaldi en Enesco. Strawinski en Sjostakowitsj het dikwels interessante passasies vir trompet (dikwels grappig) by hul werke ingevoeg.
Geskiedenis
Die voorganger van die trompet was die geboë horing van 'n bees, bok of hert. Dit stam uit die oudste vorm van musiekinstrumente. Die antieke Egiptenare het metaaltrompette van silwer of brons gebruik. Dit is as heilig beskou en is net by die godsdiensplegtighede vir die god Osiris gespeel. Toe die Israeliete uit Egipte padgegee het, het die trompet deel van die Hebreeuse priesters se apsgewaad geword. Hulle het silwer trompette as deel van die rites in die tempel geblaas.
Die Romeine het 'n gewysigde trompet gespeel, veral deur die ruitery, waarin aanvanklik net die adelstand gedien het.
Tydens die Europese Middeleeue is die trompet as belangrik beskou, sodanig só dat net die aristokrate toegelaat was om trompette te besit. Dit is ook geblaas om vir die soldate moed te gee. Op die nag voor die Slag van Agincourt (1415) is geskryf dat "die opponerende leërs deur die voortdurende geluid van die trompette geserenadeer is." Trompetspelers was deel van die belangrike Europese koninklike howe. Teen die 14de eeu het lang trompette met baniere verskyn. Toe Karel VI Reims in 1380 binnegemarsjeer het, is sy optog deur meer as dertig trompetspelers gelei.
Die skuiftrompet
Toe die trompet in ensembles saam met ander instrumente aangewend is, is dit deur die skuiftrompet vervang wat nie net toegelaat het dat die trompet sy toonhoogte maklik kon verander nie; dit kon ook die chromatiese toonleer speel.
In die 1560's is trompette tussen tonele in die teater gespeel. Dit is eers formeel in operamusiek gebruik toe Monteverdi dit in 1607 in die opera Orfeus gebruik het. Teen die middel van die 17de eeu het die trompet 'n gereelde instrument in orkeste geword.
Sien ook
Verwysings
- "argiefkopie" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 27 Maart 2009. Besoek op 18 Julie 2009.
- "History of the Trumpet". www.petrouska.com. Besoek op 3 Mei 2008.
Normdata  |
|---|