Trappe van vergelyking

• afgemat – afgematter – afgematste
• dik – dikker – dikste
• dom – dommer – domste
• dun – dunner – dunste[1][2]
• krom – krommer – kromste[3]
• knus – knusser – knusste
• mak – makker – makste[1]
• slim – slimmer – slimste[3]
• snel – sneller – snelste[1]
• stil – stiller – stilste
• vet – vetter – vetste
• vol – voller – volste
• wit – witter – witste[3]

LW:

• abrup – abrupter – abrupste (uit Nederlands: abrupt)
• abstrak – abstrakter – abstrakste (uit Nederlands: abstract)
• stip – stipter – stipste[4] (uit Nederlands: stipt)

Waarskynlik kan by "g" gekyk word na watter adjektief oorgeskakel word: daardie man is berug, dus is hy 'n berugte man. By berugte kan nou slegs 'n "r" toegevoeg word. Maar hierdie meneer is berugter as daardie man.
So ook kan 'n vrou besadig wees; dus, 'n besadigde vrou. Hierby kan ook "r" toegevoeg word: Maar hierdie mejuffrou is besadigder as daardie vrou.

• aaklig – aakliger – aakligste
• aamborstig – aamborstiger – aamborstigste
• aandagtig – aandagtiger – aandagtigste
• aanbevelenswaardig – aanbevelenswaardiger – aanbevelenswaardigste
• aanhalerig – aanhaleriger – aanhalerigste
• aanstellerig – aanstelleriger – aanstellerigste
• aanvallig – aanvalliger – aanvalligste
• aardig – aardiger – aardigste
• afgunstig – afgunstiger – afgunstigste
• afkeurenswaardig – afkeurenswaardiger – afkeurenswaardigste
• afskeperig – afskeperiger – afskeperigste
• afsydig – afsydiger – afsydigste
• afvallig – afvalliger – afvalligste
• agtelosig – agtelosiger – agtelosigste
• agterdogtig – agterdogtiger – agterdogtigste
• amegtig – amegtiger – amegtigste
• angstig – angstiger – angstigste
• angsvallig – angsvalliger – angsvalligste
• arglistig – arglistiger – arglistigste
• arig – ariger – arigste
• armoedig – armoediger – armoedigste
• armsalig – armsaliger – armsaligste
• berug – berugter – berugste[5] (uit Nederlands, stellende trap: berucht)
• besadig – besadigder – besadigste[5] (uit Nederlands, stellende trap: bezadigd)
• dig – digter – digste[6] (uit Nederlands, stellende trap: dicht)
• eg – egter – egste[5][6] (uit Nederlands, stellende trap: echt)
• gelukkig – gelukkiger – gelukkigste
• lig – ligter – ligste[3][1][2] (uit Nederlands, stellende trap: licht)
• matig – matiger – matigste
• nodig – nodiger – nodigste
• sag – sagter – sagste[3][1] (uit Nederlands, stellende trap: zacht)
• salig – saliger – saligste
• sleg – slegter – slegste[1][2] (uit Nederlands, stellende trap: slecht)
• stug – stugger- stugste[5] (uit Nederlands, stellende trap: stug)

• aangenaam – aangenamer – aangenaamste[1][2]
• abnormaal – abnormaler – abnormaalste
• absoluut – absoluter – absoluutste
• adekwaat – adekwater – adekwaatste
• agteloos – agteloser – agteloosste
• akkuraat – akkurater – akkuraatste
• aktueel – aktueler – aktueelste
• akuut – akuter – akuutste
• algemeen – algemener – algemeenste
• amikaal – amikaler – amikaalste
• arbeidsaam – arbeidsamer – arbeidsaamste
• asemloos – asemloser – asemloosste
• asosiaal – asosialer – asosiaalste
• bleek – bleker – bleekste[2]
• geel – geler – geelste
• groot – groter – grootste[3]
• hopeloos – hopeloser – hopeloosste
• kaal – kaler – kaalste
• laat – later – laatste [7][1]
• loom – lomer – loomste[1]
• skoon – skoner – skoonste

LW:

• liggeraak – liggeraakter – liggeraakste (vergelyk Nederlands, stellende trap: lichtgeraakt)

Hier word die "g" by die vergrotende trap weggelaat, vergeleke met die Nederlands. Moeg is een van die uitsonderings.

• droog – droër – droogste[1][8][6] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: droger)
• hoog – hoër – hoogste[3][1][2][6] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: hoger)
• laag – laer – laagste[3][1][2] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: lager)
• leeg – leër – leegste[1][8] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: leger)
• moeg – moeër – moegste[1][5][8][6] (in Standaardnederlands is moe die stellende trap, en moeër reeds die vergrotende trap. Moeg is egter wel te vinde in gewestelike Nederlands, net soos muug, meug, moede, moei en moej)[9]
• ruig – ruier – ruigste[5] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: ruiger)
• traag – traer – traagste[8] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: trager)
• vaag – vaer – vaagste[8] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: vager)
• vroeg – vroeër – vroegste[3][1][2][6] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: vroeger)

• vuil – vuiler – vuilste
• koel – koeler – koelste

Hier word die "d" by die vergrotende trap weggelaat, vergeleke met die Nederlands. Wreed is een van die uitsonderings.

• breed – breër – breedste[3][1][2][8] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: breder)
• koud – kouer – koudste[3][1][2][10] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: kouder)
• oud - ouer – oudste[3] (vergelyk die Nederlands, vergrotende trap: ouder)

LW: Sekere woorde behou die "d" (sien ook Uitsonderings onder)

• benoud – benouder – benoudste
• wreed – wreder – wreedste

(-nd)

• aangrypend – aangrypender – aangrypendste
• aanmatigend – aanmatigender – aanmatigendste
• aanvallend – aanvallender – aanvallendste
• afmattend – afmattender – afmattendste
• afskrikwekkend – afskrikwekkender – afskrikwekkendste
• afskuwekkend – afskuwekkender – afskuwekkendste
• afwisselend – afwisselender – afwisselendste
• angswekkend – angswekkender – angswekkendste
• argwanend – argwanender – argwanendste
• bekend – bekender – bekendste

(-nt)

• amusant – amusanter – amusantste
• arrogant – arroganter – arrogantste
• astrant – astranter – astrantste
• attent – attenter – attentste

In Engels kry byvoeglike naamwoorde (adjektiewe) met meer as twee lettergrepe meer (more) by die vergrotende trap en mees (most) by die oortreffende trap, bv. more interesting.
In Afrikaans werk dit anders: dit het niks met die aantal lettergrepe te make nie. In die reël kry byvoeglike naamwoorde wat op -e en verlede deelwoorde wat as byvoeglike naamwoorde gebruik word, meer by die vergrotende trap en mees by die oortreffende trap.[5]
Daar moet gewaak word teen die foutiewe gebruik van dubbele vergrotende en oortreffende trappe, soos *meer interessanter en *mees interessantste. Vroeër is dit ook as 'n Anglisisme beskou om mees interessante in plaas van interessantste te gebruik.[5]

By sommige woorde, soos welkom, in welkome brief, word 'n -e toegevoeg.[5] Vergelyk ook:

• belangrik(e) – meer belangrik(e) – mees belangrik(e)

• afgeleë – meer afgeleë – (die) mees(te) afgeleë[8]
• belese – meer belese – mees belese[4]
• beskadig – meer beskadig – mees beskadig[5][2]
• beskeie – meer beskeie – mees beskeie[5][4][10][6]
• besope – meer besope – mees besope[5][6]
• bewoë – meer bewoë – mees bewoë[5]
• ekomonies – meer ekonomies – mees ekonomies[5]
• ervare – meer ervare – mees ervare
• gedwee / gedweë – meer gedwee / meer gedweë – mees gedwee / mees gedweë
• geëerd – meer geëerd – mees geëerd[5]
• geslaag – meer geslaag – mees geslaag[5]
• geslepe – meer geslepe – mees geslepe[5][8][10]
• geveins – meer geveins – mees geveins[5]
• opgewonde – meer opgewonde – mees opgewonde[8]
• opgeruim – meer opgeruim – mees opgeruimd(e)[8]
• opwindend – meer opwindend – mees opwindend(e)[8]
• romanties – meer romanties – mees romanties[5]
• verlate – meer verlate – (die) mees(te) verlate[3][1][2][8][4][6]
• verafgeleë – meer verafgeleë – mees verafgeleë[3][1]
• verleë – meer verleë – mees verleë[5]
• tevrede – meer tevrede – mees tevrede[3][1][5][2][10]
• tragies – meer tragies – mees tragies(e)[4]
• welkom – meer welkom – mees welkom[5]

LW: Soms kry van die woorde ook die uitgange -(n)er en -(n)ste:[5]

• afgeleë – afgeleëner – afgeleënste[8] -- (Nederlands: afgelegen)
• afgetrokke – afgetrokkener – afgetrokkenste
• beskeie – beskeidener – beskeidenste[5]
• bewoë – bewoëner – bewoënste[5]
• gedwee / gedweë – gedweër / gedweëner – gedweeste / gedweënste[8]
• geslepe – geslepener – geslepenste[8]
• ervare – ervarener – ervarenste[5]
• tevrede – tevredener – tevredenste[5]
• verlate – verlatener – verlatenste[8]
• verleë – verleëner – verleënste[5]

LW: Soms kry van die woorde ook die uitgange -(d)er en -(d)ste:[5]

• opgeruim – opgeruimder – opgeruimdste[8] -- (Nederlands: opgeruimd)

• aandagtiglik – aandagtigliker – aandagtiglikste
• aanbiddelik – aanbiddeliker – aanbiddelikste
• aandoenlik – aandoenliker – aandoenlikste
• aanhanklik – aanhankliker – aanhanklikste
• aanloklik – aanlokliker – aanloklikste
• aanmerklik – aanmerkliker – aanmerklikste
• aanneemlik – aanneemliker – aanneemlikste
• aansienlik – aansienliker – aansienlikste
• aanskoulik – aanskouliker – aanskoulikste
• aansteeklik – aansteekliker – aansteeklikste
• aanstootlik – aanstootliker – aanstootlikste
• aantreklik – aantrekliker – aantreklikste
• afgryslik – afgrysliker – afgryslikste
• afhanklik – afhankliker – afhanklikste
• afsigtelik – afsigteliker – afsigtelikste
• afskuwelik – afskuweliker – afskuwelikste
• afstootlik – afstootliker – afstootlikste
• agterlik – agterliker – agterlikste
• avontuurlik – avontuurliker – avontuurlikste
• belangrik – belangriker – belangrikste[3]
• kleurryk – kleurryker – kleurrykste
• lelik – leliker – lelikste[3][8]
• maklik – makliker – maklikste[8]
• onafhanklik – onafhankliker – onafhanklikste[3]
• ryk – ryker – rykste
• wonderlik – wonderliker – wonderlikste

• aantoonbaar – aantoonbaarder – aantoonbaarste
• aanvaarbaar – aanvaarbaarder – aanvaarbaarste
• aanvegbaar – aanvegbaarder – aanvegbaarste
• aanwendbaar – aanwendbaarder – aanwendbaarste
• afwendbaar – afwendbaarder – afwendbaarste
• agterstevoor – agterstevoorder – agterstevoorste
• arbitrêr – arbitrêrder – arbitrêrste
• baar – baarder – baarste[5]
• bitter – bitterder – bitterste[3][1][2]
• dapper – dapperder – dapperste[6]
• donker – donkerder – donkerste
• dor – dorder – dorste[5]
• duur – duurder – duurste
• goor – goorder – goorste
• helder – helderder – helderste
• honger – hongerder – hongerste
• lekker – lekkerder – lekkerste
• maer – maerder – maerste[5][2]
• naar – naarder – naarste
• raar – raarder – raarste[5]
• seer – seerder – seerste[3][1][2]
• skor – skorder – skorste[5][4]
• suur – suurder – suurste[3][1][2]
• swaar – swaarder – swaarste
• teer – teerder – teerste [3]
• ver – verder – verste[3][1][2]

Hierdie patroon volg gewoonlik die reël : -er, -ste.

• absurd – absurder – absurdste
• arm – armer – armste[8]
• hard – harder – hardste[3]
• skerp – skerper – skerpste[2]
• sterk – sterker – sterkste
• swart – swarter – swartste[3]
• warm – warmer – warmste[5]

LW: let ook op vars, in die volgende afdeling, wat ook 'n -ste bykry, as varsste.

• agterbaks – agterbakser – agterbaksste
• alledaags – alledaagser – alledaagsste
• ambisieus – ambisieuser – ambisieusste
• anders – anderster – andersste
• argeloos – argeloser – argeloosste
• argloos – argloser – argloosste
• artisties – artistieser – artistiesste
• atleties – atletieser – atletiesste
• bedees – bedeesder – bedeesste[5][6]
• blas – blasser – blasste[6]
• boos – boser – boosste
• dwaas – dwaser – dwaasste[3][8]
• ekonomies – ekonomieser – ekonomiesste[5]
• fiks – fikser – fiksste[5]
• fluks – flukser – fluksste[5]
• fris – frisser – frisste[3][1]
• gerus – geruster – gerusste[4][6]
• geveins – geveinsder – geveinsste[5]
• hees – heser – heesste[8]
• hulpeloos – hulpeloser – hulpeloosste[8]
• juis – juister – juisste[3][1][5][8]
• komies – komieser – komiesste
• los – losser – losste[3][1][4]
• nors – norser – norsste[5]
• rats – ratser – ratsste[8]
• romanties – romantieser – romantiesste[5]
• skaars – skaarser – skaarsste[8]
• snaaks – snaakser – snaaksste[8]
• stuurs – stuurser – stuursste[5]
• tragies – tragieser – tragiesste[4]
• trots – trotser – trotsste
• vars – varser – varsste[3]
• vas – vaster – vasste[3][1][2][8][4][6]
• vies – vieser – viesste[5][4]
• voos, voser, voosste[4]
• woes – woester – woesste [11][3][1][5][2][8][6]

• bly – blyer – blyste[10]

• dof – dowwer – dofste[3][1][2][10]
• grof – growwer – grofste
• laf – lawwer – lafste[1]
• muf – muwwer – mufste[1][5]
• rof – rowwer – rofste[3]
• saf – sawwer – safste[6]
• suf – suwwer – sufste[4]

LW, ook:

• saf – safter – safste[5][6] (uit ouer Hollands, stellende trap: zaft, Nederlands zacht)
• styf – stywer – styfste (uit Nederlands stellende trap stijf, sien dubbelklinkers onder).

• bang – banger – bangste[6]
• jong – jonger – jongste[3][2]
• lang – langer – langste[3][2]

• jonk – jonger – jongste[3][2]
• lank – langer – langste[3][2]

• aggressief – aggressiewer – aggressiefste
• aktief – aktiewer – aktiefste
• braaf – brawer – braafste
• doof – dower – doofste[3][1][2]
• gaaf – gawer – gaafste[1]
• lief – liewer – liefste[3][1]
• positief – positiewer – positiefste
• skeef – skewer – skeefste[1]

LW: party woorde se herkoms uit Nederlands beïnvloed die vergrotende trap:

• bedroef – bedroefder – bedroefste[5] (uit Nederlands, stellende trap: bedroefd)
• (on)beskaaf – (on)beskaafder – (on)beskaafste[5] (uit Nederlands, stellende trap: (on)beschaafd)
• beleef – beleefder – beleefste[4] (uit Nederlands, stellende trap: beleefd)
• styf – stywer – styfste (uit Nederlands, stellende trap stijf)

• afgeleë – meer afgeleë – afgeleënste[12]
• bek-af – meer bek-af – bek-afste[12]
• baie – meer – meeste[3][1][5][2][10]
• bietjie – minder – minste[3][1][5][2][10]
• dikwels – meermaal (-male) – meeste[5]
• dood – dood – dood [13]
• goed/goeie – beter – beste[3][1][5][2][10][6]
• graag – liewer – graagste[12]
• graag – liewer(s) – liefste, liewerste[5]
• ideaal – meer ideaal – ideaalste[12]
• kwaai – kwaaier – kwaaiste[6]
• kwaad – kwater – kwaadste[1][5][2][8][4]
• min – minder – minste[3][1][2]
• na/naby – nader – naaste[3][1][5][2]
• nuut/nuwe – nuwer – nuutste[3][1][5][2]
• pootuit – meer pootuit – pootuitste[12]
• ru / rue / ruwe – ruer/ruwer – ruuste[3][1][5][2][8][4][6]
• selde – minder – minste[5]
• sku / skue / skuwe – skuer / skuwer – skuuste[3][1][8]
• slu / slue / sluwe – sluer / sluwer – sluuste[3][1][6]
• veel – meer – meeste[3][1][5][2][6]
• veraf – verder (af) – verste (af)[4][10]
• vrek – vrek – vrek [14]
• vroeg – eerder – eerste (argaïese gebruik)[3][1]
• wel – beter – beste[5]
• weinig – minder – minste[3][1][2][6]
• wreed – wreder – wreedste[3][1][2]

Soms word die oortreffende trap nog verder versterk deur aller- as voorvoegsel te gebruik:[2]

• goed – beter – beste – allerbeste[3]
• groot – groter – grootste – allergrootste[3][2]
• vroeg – vroeër – vroegste – allervroegste[3][8]

• late (wyd) – latius (wyer) – latissime (wydste)[15]
• fortiter (sterk) – fortius (sterker) – fortissime (sterkste)[15]
• audacter (dapper/vermetel) – audacius (dapperder/vermeteler) – audacissime (dapperste/vermetelste)[15]

• bene (goed) – melius (beter) – optime (beste)[15]
• male (sleg) – peius (slegter) – pessime (slegste)[15]
• magnopere (groot) – magis (groter) – maxime (grootste)[15]
• parum (min) – minus (minder) – minime (minste)[15]
• multum (baie) – plus (meer) – plurimum (meeste)[15]