Tampere
Tampere (Fins: [ˈtɑmpere], ; Sweeds: Tammerfors, [tɑmærˈforsː], ) is 'n nywerheidstad in die suidweste van Finland. Met 'n oppervlakte van 689,59 vierkante kilometer en 'n bevolking van 255 066 in 2023 is Tampere die derde grootste stad in Finland, die grootste stad in die provinsie Wes-Finland asook die grootste stedelike sentrum in die Nordiese lande wat in die binneland geleë is.
|
Tampere | |
|---|---|
| Kaart | Wapen |
 | |
 | |
| Vlag | |
 | |
| Land |  Finland |
| Streek |  Pirkanmaa |
| Koördinate | 61°30′N 23°45′O |
| Gestig op | 1 Oktober 1779 |
| Oppervlakte: | |
| - Totaal | 689,59 vk km |
| - waarvan land | 524,89 vk km |
| Hoogte bo seevlak | 76 m |
| Bevolking: | |
| - Totaal (31 Desember 2023) | 255 066 |
| - Bevolkingsdigtheid | 485,94/vk km |
| Tydsone | UTC +2 (OET) |
| - Somertyd | UTC +3 (OEST) |
| Klimaat | |
| - Tipe | Kontinentaal-gematig |
| - Gemiddelde jaarlikse temperatuur | 5,2 °C |
| - Gem. temp. Januarie/Julie | −5,2 / 17,3 °C |
| - Gemiddelde jaarlikse neerslae | 582 mm |
| Burgemeester | Kalervo Kummola |
| Amptelike webwerf | www.tampere.fi |
Dit is in 1779 deur 'n Sweedse koning gestig. Die stad lê in die binneland, omtrent 160 km noord van Helsinki. Tampere is al dikwels met Manchester in Engeland vergelyk. Sy nywerheidsgroei het vroeg in die 19de eeu begin toe 'n Skot met die naam John Finlayson 'n katoenspinfabriek daar opgerig het.
Deesdae is daar honderde fabrieke in Tampere. Omdat baie van hulle deur parke en tuine omring word, het Tampere die bynaam "die Nywerheidspark van Finland" gekry. Afgesien van weefstowwe, lewer die stad se fabrieke houtprodukte en sulke ongewone masjinerie soos sneeuploeë en ysbrekers.
Geografie en klimaat
Tampere is die administratiewe sentrum van die gewes Pirkanmaa (wat dikwels ook "Tampere-gewes" genoem word) en op dieselfde breedtegraad soos Söderhamn in Swede en Lillehammer in Noorweë geleë sodat die dagligure se wisseling duidelik sigbaar word – 21 Junie is die langste dag van die jaar in Tampere waarop die son om 03:41 snags opgaan en eers om 23:12 uur ondergaan. In teenstelling hiermee gaan dit op die kortste dag van die jaar, 22 Desember, eers om 09:43 uur op en verdwyn reeds om 15:04 uur weer agter die horison.
Die stadsgebied van Tampere strek oor 'n totale oppervlakte van 689,59 vierkante kilometer. Groot dele van die gebied het nog 'n landelike karakter sodat die bevolkingsdigtheid met sowat 400 inwoners per vierkante kilometer relatief laag is. Tampere grens in die weste aan Nokia en Ylöjärvi, in die suide aan Pirkkala en Lempääla en in die ooste aan Kangasala en Orivesi. Aangesien Tampere se stadsgebied ver na die noorde strek, is die noordelike buurdorpe Kuru en Ruovesi reeds sowat 70 tot 80 kilometer van Tampere se middestad af geleë.
Alhoewel Tampere in die binneland van Finland geleë is, is water 'n alomteenwoordige element in die stadsgebied. Tampere het op 'n landstrook tussen twee mere, Näsijärvi en Pyhäjärvi, ontstaan, en die Tammerkoski-stroomversnelling met 'n lengte van 945 meter, wat as gevolg van die hoogteverskil van 18 meter tussen die twee mere gevorm het, word vir die opwekking van waterenergie gebruik. Die Sweedse naam van die stad, Tammerfors, is van hierdie waterval afgelei. Die stadsgebied behels meer as tweehonderd mere wat ontspanning en watersportgeriewe vir die bewoners bied.
In administratiewe opsig word Tampere in ses stadsdistrikte verdeel: Keskustan piiri (die stadsentrum), Läntinen piiri (die westelike distrik), Pohjoinen piiri (die noordelike distrik), Itäinen piiri (die oostelike distrik), Eteläinen piiri (die suidelike distrik) en Kaakkoinen piiri (die suidoostelike distrik).
Klimaat
Tampere het 'n kontinentale klimaat met 'n gemiddelde jaarlikse temperatuur van 4,1 °C en gemiddelde jaarlikse neerslae van 573 millimeter. Januarie en Februarie is die koudste maande van die jaar met 'n gemiddelde temperatuur van -7,8 °C, Julie die warmste met 17,3 °C. Tussen November en Maart daal die gemiddelde temperature benede vriespunt.
Bronnelys
- Kennis, 1980, ISBN 0-7981-0824-X, volume 2, bl. 273
Eksterne skakels
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Tampere.- (en) Toerisme-inligting oor Tampere op Wikivoyage
- (fi) Amptelike webwerf
- (en) "Tampere". Encyclopædia Britannica. Besoek op 13 Maart 2024.
