Strangford Lough

Strangford Lough (afgelei van Oudnoors Strangr Fjörðr, "groot see-inham") is 'n groot see-inham (of see-loch) in die graafskap Down in die ooste van Noord-Ierland. Met 'n oppervlak van 150 km2 is dit die Britse Eilande se grootse see-inham. Die inham word byna volledig omsluit deur die Ards-skiereiland en word net deur 'n lang nou seestraat met die Ierse See se Noordkanaal (Engels: North Channel) verbind. Die see-inham is sowat 16 myl of 26 km lank en 4 myl (6 km) wyd. Die gebied is al duisende jare bewoon, soos uit argeologiese vondse blyk. Mesolitiese jagters en versamelaars het hul spore langs Strangford Lough gelaat, net soos Sint Patrick, Wikings en Anglo-Normandiese veroweraars.

'n Kaart van Strangford Lough
'n Wikingboot tydens die Magnus Barelegs-Wikingfees in Delamont Country Park, Killyleagh
Strangford Lough kort nadat 'n reënbui oor die gebied uitgesak het
Die Scrabo-toring bied 'n uitsig oor Newtownards en Strangford Lough
South Island
Die Nendrum-klooster se ruïne: kloosterkerk en ronde toring
Wikingkos mag geproe word tydens die Wikingfees in Delamont Country Park

Gedurende die Middeleeue en die vroeë moderne tydperk het die inham onder sy Ierse naam Loch Cuan bekend gestaan wat "see-inham van baaie/hawens" beteken. Vandag is Strangford Lough danksy sy natuurskoon en ryk fauna 'n gewilde toeristetrekpleister. Die belangrikste nedersettings langs sy oewers sluit Killyleagh, Comber, Newtownards, Portaferry en Strangford in. Die twee laasgenoemdes word deur 'n motorveerboot met mekaar verbind.

Daar is sowat sewentig eilande in die waterliggaam se hoofgedeelte, naas talle klein eilandjies (wat plaaslik pladdies genoem word), baaie, landpunte en moddervlaktes. Strangford Lough was Noord-Ierland se eerste seebewaringsgebied wat ná die afkondiging van die Noord-Ierse Seewet van 2013 - die Marine Act (Northern Ireland) 2013 - aangewys is.

Geskiedenis

Prehistoriese tydperk

Vanaf die vroegste tye het Strangford Lough 'n beskermde toegang tot die noordooste van Ierland gebied en het bewoners hul nedersettings langs sy oewers gevestig. Prehistoriese gemeenskappe het voordeel getrek uit die gebied se natuurlike hulpbronne soos 'n oorvloed seekos. Die oudste hope skulpe, wat deur argeoloë opgegrawe is, dateer van omstreeks 7000 v.C., terwyl die oudste begraafplase, wat in Audleystown en Millin Bay ontdek is, omstreeks 4000 v.C. aangelê is. Strangford Lough se vroeë bewoners het meer as 5000 jaar gelede gebruik gemaak van eenvoudige boomstambote, soos die een wat in Greyabbey Bay ontdek is.[1]

Vroeë Christelike tydperk

Ierland se beskermheilige Sint Patrick het volgens oorlewering in 432 deur die Strangford Narrows en die Quoile-monding rivierop geseil om die Christelike geloof na die Smaraggroen Eiland te bring. Teen die middel van die 6de eeu was daar reeds 'n aantal belangrike monastiese sentrums in die gebied soos Down, Nendrum, Movilla en Bangor, met kleiner kloosters in Comber en Kilclief.

Die kloostergemeenskappe het die nodige tegnologiese en organisatoriese vaardighede saamgebring om Strangford Lough se seehulpbronne op 'n kommersiële skaal te ontgin. Op talle plekke is 7de eeuse visvalle gevind wat van hout gemaak is. Monnike van die Nendrum-klooster op Mahee-eiland het selfs 'n gevorderde tegnologie ontwikkel om hul koringmeule aan te dryf. Hulle het 'n reeks mure in die see gebou waarin water tydens die hooggety opgedam is. Hierdie water is later deur 'n opening vrygelaat wat 'n horisontale meulwiel laat draai het. Die vroegste van dié getyemeule dateer van 619 wat dit die oudste in heel Europa maak.

Wiking-tydperk

Wikings, wat tussen die 9de en 11de gereeld met hul skepe in Strangford Lough aangedoen het, het aan die see-inham se Noorse naam gegee wat as "plek van sterk strominge" of "sterk fjord" vertaal kan word. Sommige van hulle het aangetrokke gevoel deur die kloostergemeenskappe se rykdomme. Ander weer was blykbaar nie van voorneme om kloosters te plunder nie, maar het 'n besoek aan die gebied gebring om handel te dryf. Sommige Noormanne het hulle selfs permanent hier gevestig.

Verwysings
  1. National Trust: Strangford Lough through the ages. Besoek op 13 Augustus 2017

Eksterne skakels
National Trust
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.