Stalinisme

Stalin, as hoof van die Politburo van die Sentrale Komitee van die Kommuniste Party van die Sowjetunie het sy byna totale mag in die 1930's gekonsolideer met ’n Groot Suiwering van die party en daarop aanspraak gemaak dat alle "opportuniste" en "teenrewolusionêre infiltreerders" geskors is.[8] Diegene wat in die suiwering geteiken is, is dikwels uit die party geskors, maar daar was baie wat swaarder gestraf is – dit het gewissel van verbanning na die Goelag tot teregstellings wat uitgevoer is na verhore deur NKVD-troikas.[8][9][10]

In die 1930's het Stalin skynbaar baie bekommerd geraak oor die groeiende gewildheid van sy Leningrad-partybaas, Sergei Kirof. Tydens die 1935-partykongres, waar nuwe lede vir die Sentrale Komitee gekies is, het Kirof net drie nee-stemme gekry, die minste van al die kandidate, terwyl Stalin meer as honderd nee-stemme ontvang het.[11] Na die sluipmoord op Kirof, wat waarskynlik deur Stalin gereël is, het hy ’n omvattende stelsel opgestel om opposisielede by die moord te betrek, insluitende Trotsky, Kamenef en Zinowijef. Die ondersoeke is uitgebrei en die verhore het toegeneem. Stalin het ’n nuwe wet uitgevaardig teen "terroriste-organisasies en terreurdade" waar die ondersoeke in minder as tien dae gefinaliseer moes word en wat sonder aanklaers, verdedigingsprokureurs of appélle afgehandel moes word. Die uiteinde van elke verhoor was dat die beskuldigdes gevonnis en "baie vinnig" tereggestel is.

Hierna is soortgelyke verhore gehou wat bekend gestaan het as die Moskouverhore, maar dit is ook regdeur die land uitgevoer.[12] Die geringste verskoning is dikwels gebruik om iemand as ’n "vyand van die volk" te brandmerk. Sulke beskuldigings het ’n siklus van openbare vervolging en misbruik ontketen, wat gelei het tot die ondervraging, marteling en deportasie van dié wat nie dood is nie. Die Russiese woord troika het ’n nuwe betekenis gekry:

• ’n Vinnige, vereenvoudigde verhoor deur ’n komitee van drie mense van die NKVD – die NKVD-troikas. Die NKVD was Stalin se gevreesde geheime polisie.
• Vonnisse is binne 24 uur voltrek.[13] Stalin se persoonlik uitgesoekte laksman, Wasili Blochin, het die hoëprofielteregstellings in dié tyd uitgevoer.

[14] Talle militêre leiers is vir hoogverraad gevonnis en ’n reuse-suiwering van Rooi Leër-offisiere het hierop gevolg.[15] Oor die onderdrukking van so baie voormalige top-rewolusionêre en partylede het Trotsky gesê dat ’n "rivier van bloed" Stalin se regime van dié van Lenin skei.[16] In Augustus 1940 is Trotsky in Meksiko vermoor waar hy sedert Januarie 1937 as ’n uitgewekene gebly het. Met sy dood het Stalin die laaste lid van sy voormalige partyleierskap uitgewis.[17]

Met die uitsondering van Wladimir Miljoetin, wat in 1937 in die tronk dood is en Stalin self, was al die lede van Lenin se oorspronklike kabinet dood. Dié wat nie aan natuurlike oorsake dood is nie, is tereggestel.

In die lig van onthullings uit die Russiese argiewe, skat geskiedkundiges dat byna 700 000 mense tereggestel is tydens Stalin se terreurveldtogte.[18] Die meeste was doodgewone Sowjetburgers soos werkers, kleinboere, tuisteskeppers, onderwysers, priesters, musikante, soldate, pensioentrekkers, ballerinas en bedelaars.[19][20] Baie van die slagoffers is op ’n hoop in massagrafte gegooi.[21]

Stalin self het 357 lyste in 1937 en 1938 onderteken wat 40 000 van sy mense se dood beteken het. Sowat 90% van die slagoffers is doodgeskiet.[22][23]

Kort voor, gedurende en net na die Tweede Wêreldoorlog het Stalin ’n reeks deportasies beveel wat die etniese landkaart van die Sowjetunie erg beÏnvloed het. Daar word geraam dat tussen 1941 en 1949 byna 3,3 miljoen mense[24][25] na Siberië en die Sentraal-Asiatiese republieke verskuif is. Na raming is tot 43% van dié mense aan siektes en honger dood.[26]