Slaapapnee
Slaapapnee is ’n steuring wat veroorsaak dat tussenposes in asemhaling of tydperke van vlak asemhaling meer dikwels as normaalweg gedurende slaap voorkom.[1] Elke tussenpose kan van ’n paar sekondes tot ’n paar minute duur en hulle kom baie kere per nag voor.[1]
Slaapapnee | ||
Klassifikasie en eksterne bronne | ||
Obstruktiewe slaapapnee. | ||
ICD-10 | G47.3, P28.3 | |
ICD-9 | 327.23, 780.57 | |
MedlinePlus | 000811 003997 | |
eMedicine | ped/2114 | |
MeSH | D012891 | |
Mediese waarskuwing |
In die meeste gevalle veroorsaak dit dat die persoon hard snork.[2] Daar kan ’n verstikkende of snorkende geluid wees wanneer asemhaling hervat word.[1] Omdat die steuring ’n normale slaappatroon versteur, kan mense wat daaraan ly deur die dag moeg of slaperig voel.[1] By kinders kan dit hiperaktiwiteit of probleme in die skool veroorsaak.[2]
Oorsaak en behandeling
Slaapapnee kan óf obstruktiewe slaapapnee wees, waar asemhaling onderbreek word deur ’n verstopping van die lugvloei, óf sentrale slaapapnee, waar gereelde, onbewuste asemhaling bloot ophou, óf ’n kombinasie van die twee.[1] Obstruktiewe slaapapnee is die algemeenste vorm.[1] Risikofaktore sluit in oorgewig, ’n familiegeskiedenis van die probleem, allergieë, ’n klein lugweg en vergrote mangels.[3]
Sommige mense is onbewus daarvan dat hulle die toestand het.[1] In die meeste gevalle kom ’n gesinslid dit die eerste keer agter.[1] Slaapapnee word dikwels deur middel van ’n slaapstudie deur die nag gediagnoseer.[4] Vir ’n diagnose moet meer as vyf voorvalle per nag voorkom.[5]
Behandeling kan insluit veranderings aan die persoon se lewenstyl, mondstukke, asemhalingtoestelle of chirurgie.[1] Lewenstylveranderings kan insluit die vermyding van alkohol, gewigsverlies, ophou rook, en om op ’n mens se sy te slaap.[6] Asemhalingstoestelle kan insluit ’n lugwegdrukmasjien.[6] Sonder behandeling kan slaapapnee die risiko van ’n hartaanval, beroerte, diabetes, hartversaking, ’n onreëlmatige hartklop, obesiteit en motorongelukke verhoog.[1]
Voorkoms
Obstruktiewe slaapapnee raak 1-6% van volwassenes en 2% van kinders.[7][8] Mans word sowat twee keer soveel as vroue aangetas.[7][9] Hoewel mense van enige ouderdom dit kan hê, kom dit meer voor tussen die ouderdomme van 55 en 60.[1][7] Sentrale slaapapnee kom by minder as 1% van mense voor.[10]
Verwysings
- "Sleep Apnea: What Is Sleep Apnea?". NHLBI: Health Information for the Public. U.S. Department of Health and Human Services. 10 Julie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Augustus 2016. Besoek op 18 Augustus 2016.
- "What Are the Signs and Symptoms of Sleep Apnea?". NHLBI. 10 Julie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Augustus 2016. Besoek op 18 Augustus 2016.
- "Who Is at Risk for Sleep Apnea?". NHLBI. 10 Julie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Augustus 2016. Besoek op 18 Augustus 2016.
- "How Is Sleep Apnea Diagnosed?". NHLBI. 10 Julie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Augustus 2016. Besoek op 18 Augustus 2016.
- De Backer W (Junie 2013). "Obstructive sleep apnea/hypopnea syndrome". Panminerva Medica. 55 (2): 191–5. PMID 23676959.
- "How Is Sleep Apnea Treated?". NHLBI. 10 Julie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Augustus 2016. Besoek op 18 Augustus 2016.
- Global Surveillance, Prevention and Control of Chronic Respiratory Diseases: A Comprehensive Approach. World Health Organization. 2007. p. 32. ISBN 9789241563468.
- Ferri, Fred F. (2014). Ferri's Clinical Advisor 2015: 5 Books in 1. Elsevier Health Sciences. p. 1090. ISBN 9780323084307.
- Al Lawati, Nabil M.; Patel, Sanjay R.; Ayas, Najib T. (Januarie 2009). "Epidemiology, Risk Factors, and Consequences of Obstructive Sleep Apnea and Short Sleep Duration". Progress in Cardiovascular Diseases. 51 (4): 285–293. doi:10.1016/j.pcad.2008.08.001. PMID 19110130.
- Auth, Patrick C. (2012). Physician Assistant Review (4de uitg.). Lippincott Williams & Wilkins. p. 40. ISBN 9781451171297.
Skakels
- Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.