Skerpioen (sterrebeeld)

Die Skerpioen soos dit van die Aarde af met die blote oog gesien word.

Die Skerpioen bevat baie helder sterre, onder meer Alfa Scorpii (Antares), Beta Scorpii (Graffias), Delta Scorpii (Dschubba), Teta Scorpii (Sargas), Lambda Scorpii (Shaula), Nu Scorpii (Jabbah), Xi Scorpii (Girtab), Pi Scorpii (Iclil), Sigma Scorpii (Alniyat), Tau Scorpii (Alniyat) en Upsilon Scorpii (Lesath). Die meeste van die helder sterre is massiewe lede van Scorpius-Centaurus, die naaste OB-verbinding (’n los swerm met sterre van spektraaltipes O en B).[1]

Die ster δ Sco het, nadat dit ’n stabiele ster met ’n helderheid van 2,3 mag was, in Julie 2000 binne weke opgevlam tot 1,9 mag. Dit het sedertdien ’n veranderlike ster geword wat wissel tussen 2 en 1,6 mag.[2] Op sy helderste is hy dus die Skerpioen se tweede helderste ster.

U Scorpii is die vinnigste bekende nova met ’n periode van sowat 10 jaar.[3] Omega Scorpii (ω¹ Scorpii en ω² Scorpii) is twee sterre wat so na aan mekaar lê dat dit soos een ster lyk. λ Sco en υ Sco, twee sterre wat op die punt van die Skerpioen se stert lê en ook lyk of hulle baie na aan mekaar is, word soms die Katoë genoem.

Vanweë die sterrebeeld se ligging in die Melkweg bevat dit baie sterreswerms soos die Skoenlapper-sterreswerm (Messier 6), die Ptolemaeus-sterreswerm (Messier 7) en die bolswerms Messier 4 en Messier 80. Laasgenoemde, wat ook bekend is as NGC 6093, het ’n magnitude van 7,3 en is 33 000 ligjare van die Aarde af. Dit is ’n kompakte swerm met ’n hoë konsentrasie en digtheid in die middel. Dit is in 1781 deur Charles Messier ontdek. ’n Seldsame ontdekking is in 1860 hier gedoen toe Arthur von Auwers die nova T Scorpii ontdek het.[4]

Die Babiloniese sterrekundiges se naam vir dié sterrebeeld was MUL.GIR.TAB – die Skerpioen (letterlik: die dier met ’n steek wat brand).

In die Griekse mitologie het die mites oor die Skerpioen feitlik altyd ’n verwysing na die jagter Orion. Volgens een van die mites het Orion teenoor die godin Artemis en haar ma, Leto, gespog dat hy alle diere op aarde sou doodmaak. Hoewel Artemis ook ’n jagter was, het sy diere ook beskerm. Sy en haar ma het toe ’n skerpioen gevra om met Orion af te reken. Die twee het geveg en die skerpioen het Orion doodgemaak. Die koning van die gode, Zeus, het van die geveg uitgevind en die skerpioen in die lug geplaas. Hy het dit later ook met Orion gedoen as waarskuwing aan sterflikes op aarde om hul trots in toom te hou.

• Ian Ridpath en Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, Londen. ISBN 978-0-00-725120-9. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0-691-13556-4.

• The Deep Photographic Guide to the Constellations: Scorpius
• The clickable Scorpius
• Star Tales – Scorpius
• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Skerpioen.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia