Sir Lowryspas

Die Khoikhoi het die Hottentots-Hollandberge oorgesteek met 'n voetpaadjie wat die Gantouw genoem was. Gedurende 1662 was Hendrik Lacus die eerste blanke persoon wat die berg oorgesteek het deur die spoor te volg. Met verloop van tyd is 'n pad meer gesleep as gemaak aangesien dit baie steil was. Teen 1821 het 4500 waens per jaar die berg oorgesteek. Elke vyfde wa het dit nooit gemaak nie. Die groewe wat deur die vasgesluite wawiele in die rotse geskuur is, kan vandag nog gesien word. Die Gantouwpas is in 1958 tot 'n nasionale monument verklaar.

Die Goewerneur, sir Lowry Cole, het vir majoor Charles Michell, superintendant van werke in die Kaapkolonie, opdrag gegee om 'n pas suid van die bestaande pad te bou. Hy het sy loopbaan op die spel geplaas. Konstruksie het reeds gedurende 1829 begin. Cole se plan is egter afgekeur deur die Ministerie van Koloniale werke in Londen. Hulle het gedreig om die ₤8000 wat reeds gespandeer was van sy salaris af te trek.

Cole het hom na die inwoners van Kaapstad gewend. Die inwoners was briesend en het aangebied om die goewerneur teen enige verlies van inkomste te vrywaar. Die ministerie het bes gegee en toestemming verleen dat die pas voltooi word.

Die pas is in 1830 voltooi, in die 1930's geteer en in die 1950's oorgebou. Die kruin van die pas is 452 m bo seevlak en word bereik na 60 km vanaf Kaapstad.

• Lys van bergpasse in Suid-Afrika

• Oberholster, J.J.: Die historiese monumente van Suid-Afrika. Kaapstad: Kultuurstigting Rembrandt van Rijn vir die Raad vir Nasionale Gedenkwaardighede, 1972. ISBN 0-620-00191-7
• Ross, Graham: The romance of Cape mountain passes. Kaapstad: Sunbird, 2011. ISBN 978-1-920289-51-5
• Passes & Poorts. Marion Whitehead. 2010 ISBN 978-1-77009-805-3
• Op Pad in Suid-Afrika. B.P.J. Erasmus. 1995. ISBN 1-86842-026-4
• Wood, V.C.: Die Bergpasse van Kaapland. In: Lantern. Tydskrif vir Volksopvoeding. Jaargang 7, nr. 4, Oktober 1957

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sir Lowryspas.