Sakramentsdag

Sakramentsdag (Latyn: Sollemnitas Sanctissimi Corporis et Sanguinis Christi, letterlik: "Fees van die heiligste liggaam en bloed van Christus")[1] is 'n Hoogfees binne die liturgiese jaar van die Rooms-Katolieke Kerk en herdenk die werklike teenwoordigheid van Jesus se liggaam en bloed as 'n sakrament van die Eucharistie. In Engels en ander tale word die Latynse naam – Corpus Christi – vir die fees gebruik.

Sakramentsdagoptog in Meckenbeuren, Baden-Württemberg, Duitsland, 2007

Sakramentsdagoptog, skildery deur Carl Emil Doepler, olie op doek

Sakramentsdagoptog, skildery deur Jules Breton, 1857

Sakramentsdagoptog in Hofgastein, skildery deur Adolph Menzel, 1880

Sakramentsdag word op die tweede Donderdag ná Pinkster gehou. Twee maande vroeër word die Eucharistie op Wit-Donderdag in 'n donker atmosfeer herdenk en gaan na Goeie Vrydag oor. Die liturgie op hierdie dag herdenk ook die was van die dissipels se voete deur Jesus, die instelling van die priesterskap en die pyn in die Tuin van Getsemane. Sakramentsdag is op 11 Augustus 1264 deur pous Urbanus IV in die liturgiese kalender van die Rooms-Katolieke Kerk opgeneem as 'n feesdag wat uitsluitlik op die Heilige Eucharistie fokus en die vreugde van die Eucharistie – die liggaam en bloed van Jesus Christus – beklemtoon.[2]

Sakramentsdag word liturgies op die Donderdag ná Drie-eenheid-Sondag, of "waar die plegtigheid van die Allerheiligste en Bloed van Christus nie 'n heilige dag van verpligting is nie, word dit aan die Sondag na die Allerheiligste Drie-eenheid as die regte dag toegewys".[3] Sedert die liturgiese hervormings van 1969 onder pous Paulus VI het die biskoppe van elke land die reg om die fees na die volgende Sondag te skuif.[4]

Die einde van die Heilige Mis sluit gewoonlik 'n optog met die Geseënde Sakrament, wat algemeen in 'n monstrans vertoon word, in. Die optog word deur die Seën van die Heilige Sakrament opgevolg. Van die bekendste optogte is dié onder voorsitterskap van die pous elke jaar in Rome tussen die Aartsbasiliek van die Allerheiligste Verlosser en die Basiliek van Santa Maria Maggiore; in eersgenoemde word die Heilige Mis gehou en in laasgenoemde die Seën van die Heilige Sakrament.[5]

Die viering van Sakramentsdag was deur die Protestantse kerke tydens die Protestantse Hervorming verbied, omdat hulle nie aan die leerstellings van transubstantiation hou nie. In plaas daarvan het Protestantse kerke, afhangende van die denominasie, verskillende sienings rakende Jesus se teenwoordigheid tydens die Nagmaal: synde óf Jesus se simboliese óf Jesus se metaforiese teenwoordigheid. Vandag word Sakramentsdag deur die meeste Protestantse denominasies nie erken nie. Die Kerk van Engeland het Sakramentsdag tydens die Engelse Hervorming in 1548 afgeskaf, maar dié fees later heringevoer.