Suid-Afrikaanse Rugbyunie

In 1889 is die Suid-Afrikaanse Rugbyraad gestig,[1] maar net “blanke” rugbyklubs is toegelaat om by dié raad aan te sluit. Die rugbyklubs van swart en bruin mense moes eie beheerliggame stig en hulle spelers was oor dekades heen van die nasionale span uitgesluit.[2]

Die ondertekening van die Gleneagles-ooreenkoms deur 33 lidlande van die Britse Statebond op 15 Junie 1977 het Suid-Afrika se sportiewe isolasie verder verskerp. As gevolg van die ooreenkoms is die land ten einde van stappe teen die apartheidspolitiek stelselmatig van die Britse Statebond se sportwêreld ontkoppel. In die ooreenkoms is ook voorsiening gemaak vir sanksies teen lidlande wat die ooreenkoms sou oortree, en instellings wat bewysbaar die Suid-Afrikaanse rasseskeiding ondersteun het, is uit alle internasionale sportgeleenthede uitgesluit.[3][4]

Die internasionale druk op die apartheidstelsel het ook in Suid-Afrika tot debate en veranderinge gelei. Die Suid-Afrikaanse Rugbyraad (SARR), die beheerliggaam van swart rugbyspanne, het in 1977 sy naam in Suid-Afrikaanse Rugbyvereniging (SARV) verander. Hulle het ook daarop besluit om die spannaam “Luiperds” te laat vaar, aangesien albei name ’n “rassistiese konnotasie” gehad het. Die vorige Springbokspeler Cheeky Watson het by die multietniese Suid-Afrikaanse Rugbyunie (SARU) aangesluit, waar hy ’n leidende spanmaat van die Kaapse span geword het. In April 1978 het, as gevolg van die internasionale reaksies, die verskeie Suid-Afrikaanse rugbyliggame vergader. Hulle was SARV (swart spelers), SARR (wit spelers), SARU (multietniese spelers) en die Suid-Afrikaanse Rugbyfederasie (bruin spelers). Hulle het onder andere ooreengekom om wedstryde op klub-, provinsiale en nasionale vlak op openbare sportvelde sonder demografiese segregasie te reël. Die SARU-president Abdul Abbas het egter aangekondig, dat hy aan geen verdere onderhandelinge oor sulke multietniese wedstryde sou deelneem nie, totdat die regering al die wette skrap wat sulke wedstryde verbied of verhinder.[4]

Die Suid-Afrikaanse Rugbyunie het in 1992 ná die einde van Apartheid met die saamsmelting van die blanke Suid-Afrikaanse Rugbyraad en die multiëtniese Suid-Afrikaanse Rugbyunie ontstaan. Die SARU bestaan uit 14 plaaslike beheerliggame, wat elkeen sy eie span kies vir die Curriebeker, die oudste en belangrikste Suid-Afrikaanse rugbybeker.[5] In 1992 het die Suid-Afrikaanse Rugbyunie ’n volle lid van die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou Wêreldrugby) geword.[6] Die Suid-Afrikaanse beheerliggaam het in Julie dieselfde jaar aangesluit by die Konfederasie van Afrikarugby (Engels: Confederation of African Rugby; Frans: Confédération Africaine de Rugby; nou Rugby Afrika) en is sedertdien by verre die vasteland se belangrikste beheerliggaam.[7]

In 1995 het die beheerliggame van Suid-Afrika, Nieu-Seeland en Australië die konsortium SANZAR gestig om televisie-uitsaairegte vir twee nuwe kompetisies te verkoop, die internasionale kompetisie Super 12 (nou Superrugby) en die Drienasiesreeks van die nasionale spanne (nou Die Rugbykampioenskap).[8]

In die debakel van die Rugbywêreldbeker 2003 is die Springbokke in die kwarteindrondte uitgeskakel. Verder het SARU die skandaal ervaar van Kamp Staaldraad, die oefenkamp wat deur die destydse Bokafrigter, Rudolf Straeuli, gereël is. Straeuli moes bedank, asook Rian Oberholzer, die besturende direkteur van South Africa Rugby (Pty) Ltd, die kommersiële arm van SARFU. Kort daarna het SARFU-president Silas Nkununu, wat voor ’n sterk herverkiesingsuitdaging te staan gekom het, sy verkiesingsnominasie onttrek. Brian van Rooyen is in 2004 tot president van SARU verkies. Hy het spoedig ’n baie polariserende figuur in die Suid-Afrikaanse sport geword, met sy teenstanders wat hom beskuldig het van finansiële kansvattery, voortrekkery en algemene wanbestuur. Sy bestuurstyl is ook in die algemeen as outokraties beskou. Een van die belangrikste klagtes teen die Van Rooyen-administrasie was die toekenning van stadions vir die Springbokke se tuistoetswedstryde. Die KwaZulu-Natalse Unie en die Vrystaatse Unie het in 2005 of 2006 nie ’n Drienasiestoets ontvang nie. Albei unies, uitgesproke teenstanders van Van Rooyen, het hom daarvan beskuldig dat hy hulle vir hul teenstand gestraf het.