Roy Orbison

Roy Kelton Orbison (23 April 1936 – 6 Desember 1988) was 'n Amerikaanse sanger-liedjieskrywer en musikant wat bekend is vir sy emosiebelaaide sangstyl, ingewikkelde liedstrukture en donker, intense ballades. Sy musiek is destyds deur kritici vergelyk met operastukke, wat aan hom die byname "Die Caruso van Rock" en "The Big O" verleen het. Baie van Orbison se liedere dra 'n gevoel van weerloosheid oor, in teenstelling met sy manlike tydgenote wat 'n gevoel van "machismo" wou oordra. Hy het gewoonlik tydens sy opvoerings bewegingloos gestaan, en swart klere gedra saam met sy gekleurde swart hare en donker sonbril; laasgenoemde het hy gedra om sy teruggetrokkenheid en skugterheid teen te werk.

Roy Orbison
Orbison in 1965
Gebore
Roy Kelton Orbison

23 April 1936
Vernon, Texas, V.S.A.
Sterf6 Desember 1988 (op 52)
Hendersonville, Tennessee, V.S.A
Beroep
  • Sanger-liedjieskrywer
  • musikant
Webwerfroyorbison.com

Orbison is gebore in Texas, en het reeds as tiener in 'n "rockabilly" en "country-en-western" "band" begin sing. Hy het in 1956 'n kontrak aangegaan met Sam Phillips van Sun Records, maar het egter sy grootste sukses behaal met die plaatetiket Monument Records. In die tydperk 1960 tot 1966 het 22 van Orbison se enkelspelerplate die Billboard Top 40 behaal. Hy het byna al sy grootste treffers (Top 10) self of saam met iemand anders geskryf, insluitende "Only the Lonely" (1960), "Running Scared" (1961), "Crying" (1961), "In Dreams" (1963), en "Oh, Pretty Woman" (1964). Van sy ander belangrike liedjies sluit in "Blue Angel", "It's Over", "I Drove All Night", "Leah", "A Love So Beautiful", "Blue Bayou" en "You Got It."

In die middel van die 1960's het 'n aantal persoonlike tragedies Orbison getref, en sy loopbaan het ook daaronder gely. In die 1980's het sy gewildheid egter weer skerp toegeneem na die sukses van verskeie "cover versions" van sy liedjies. In 1988 is hy medestigter van die Traveling Wilburys ('n rock supergroep), saam met George Harrison, Bob Dylan, Tom Petty, en Jeff Lynne. Orbison sterf tragies in Desember 1988 op die ouderdom van 52 aan 'n hartaanval. 'n Maand later is "You Got It" (1989) vrygestel as 'n enkelspeler. Dit was sy eerste treffer in byna 25 jaar wat die VSA en VK se Top 10 trefferlyste bereik het.

Orbison is in 1987 in die Rock and Roll Hall of Fame en Nashville Songwriters Hall of Fame, in 1989 in die Songwriters Hall of Fame, en in 2014 in die Musicians Hall of Fame and Museum ingesluit. In 2002 het die Billboard-tydskrif hom as no. 74 gelys op hul lys van die Top-600 opnamekunstenaars van alle tye.

Opvoeringstyl
Orbison (in die middel in wit geklee), tydens 'n opvoering in 1976

Orbison het dikwels sy stilstaande en roerlose optredes probeer verskoon deur te sê dat sy liedjies nie instrumentele afdelings bevat wat hom sou toelaat om op die verhoog rond te beweeg of te dans nie, hoewel liedjies soos "Mean Woman Blues" wel die geleentheid gebied het.[1] Hy was reeds in die vroeë 1960's bewus van sy unieke uitvoeringstyl, toe hy soos volg kommentaar daarop gelewer het: "Ek is nie 'n superpersoonlikheid nie—nie op die verhoog of daarvan af nie. Ek bedoel, jy kan mense soos Chubby Checker of Bobby Rydell in tweederangse programme insluit en hulle sal steeds deurskyn, maar nie ek nie. Ek sal voorbereid moet wees. Mense kom luister na my musiek,... my liedjies. Dit is waarop ek moet konsentreer, en aan hulle moet oordra."[2]

k.d. lang het Orbison met 'n boom vergelyk; met 'n terughoudende maar daadkragtige skoonheid.[3]Hierdie beeld van Orbison as onbeweeglik tydens opvoerings is in so 'n mate met hom geassosieer dat dit geparodieer is deur John Belushi op Saturday Night Live, met Belushi aangetrek as "Orbison" wat omval terwyl hy "Oh, Pretty Woman" sing, en dan doodluiters voortgaan met die opvoering terwyl sy mede spelers hom weer regop laat staan. Lang het egter hierdie styl gekwantifiseer deur die volgende opmerking te maak: "Dit is so moeilik om te beskryf hoe Roy se energie werklik daar uitgesien het, want hy kon 'n kamer met slegs sy energie en teenwoordigheid van hom laat kennis neem en laat "bruis", maar terselfdertyd nie 'n enkele woord uiter nie, synde dat hy so gegrond en so sterk en so sag en stil was. Hy was net daar."

Orbison het sy eie passie tydens sy optredes toegeskryf aan die tydperk toe hy in Fort Worth grootgeword het terwyl die VSA vir die Tweede Wêreldoorlog gemobiliseer het. Sy ouers het in 'n verdedigingsaanleg gewerk; sy pa het in die aande 'n kitaar te voorskyn gebring, en hul vriende en familielede wat pas by die weermag aangesluit het, het bymekaargekom om lekker te drink en te sing. Orbison het later hieroor besin: "Ek dink daardie intensiteitsvlak het 'n groot en blywende indruk op my gemaak, want dit is steeds daar. Daardie gevoel van 'doen dit vir alles wat dit werd is en doen dit nou en doen dit goed.' Ek wil dit nou nie te veel ontleed nie, maar ek dink die geesdrif en entoesiasme wat almal rondom my gevoel en uitgeleef het, het my al die tyd bygebly."[4]

Diskografie

Verwysings
  1. Lehman, p. 62.
  2. Clayson, Alan, bl. 78.
  3. Lang, k. d. (15 April 2004). "The Immortals – The Greatest Artists of All Time: 37) Roy Orbison". Rolling Stone. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Mei 2009. Besoek op 2 Junie 2009.
  4. Amburn, p. 7.

Bronne
  • Amburn, Ellis (1990). Dark Star: The Roy Orbison Story, Carol Publishing Group. ISBN 0-8184-0518-X.
  • Brown, Tony; Kutner, Jon; Warwick, Neil (2000). Complete Book of the British Charts: Singles & Albums, Omnibus. ISBN 0-7119-7670-8.
  • Clayson, Alan (1989). Only the Lonely: Roy Orbison's Life and Legacy. St. Martin's Press. ISBN 0-312-03961-1.
  • Clayton, Lawrence; Sprecht, Joe, eds. (2003). The Roots of Texas Music, Texas A&M University Press. ISBN 1-58544-997-0.
  • Creswell, Toby (2006). 1001 Songs: The Greatest Songs of All Time and the Artists, Stories, and Secrets Behind Them. Thunder's Mouth Press. ISBN 1-56025-915-9.
  • DeCurtis, Anthony; Henke, James (eds.) (1992). The Rolling Stone Illustrated History of Rock & Roll. Random House. ISBN 0-679-73728-6.
  • Hoffman, Frank W., Ferstler, Howard (2005). Encyclopedia of Recorded Sound, Volume 1. CRC Press. ISBN 0-415-93835-X.
  • Lehman, Peter (2003). Roy Orbison: The Invention of An Alternative Rock Masculinity. Temple University Press. ISBN 1-59213-037-2.
  • Orbison, Roy Jr; Orbison, Wesley; Orbison, Alex; Slate, Jeff (2017). The Authorized Roy Orbison (2nd uitg.). New York: Center Street. ISBN 9781478976547. OCLC 1017566749.
  • Whitburn, Joel (2004). The Billboard Book of Top 40 Hits. Billboard Books. ISBN 0-8230-7499-4.
  • Wolfe, Charles K., Akenson, James (eds.) (2000). Country Music Annual, issue 1. University Press of Kentucky. ISBN 0-8131-0989-2.
  • Zak, Albin (2010). "'Only The Lonely' — Roy Orbison's Sweet West Texas Style", pp. 18–41 in John Covach and Mark Spicer, Sounding Out Pop: Analytical Essays in Popular Music. University of Michigan Press. ISBN 0-472-03400-6.

Eksterne skakels
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.