Romanos I van Bisantium

Romanos I of Romanos Lekapenos (Grieks: Ρωμανός Α΄ Λακαπήνος, Armeens: Ռոմանոս Ա Լակապենոս; omstreeks 870 – 15 Junie 948) was die Bisantynse keiser van 920 tot met sy afsetting op 16 Desember 944.

Romanos I
Keiser van die Bisantynse Ryk
’n Muntstuk wat Romanos I en sy oudste seun, Christopher, uitbeeld.
’n Muntstuk wat Romanos I en sy oudste seun, Christopher, uitbeeld.
Bewind 920–944 (senior keiser)
Bynaam Romanos Lekapenos
Dinastie Masedoniese
Gebore Omstreeks 870
Oorlede 15 Junie 948
Voorganger Konstantyn VII
Opvolger Konstantyn VII
Romanos II
Eggenote Theodora
Kinders Christopher
Stephen
Konstantyn
Vader Theophylaktos Abstartos

Hy is omstreeks 870 gebore in Lakape (vandaar sy bynaam) as die seun van Armeense boere.[1][2][3] Sy pa, Theophylaktos Abstartos, het keiser Basilius I se lewe tydens ’n veldslag gered en lid van die keiserlike wag geword.[4] Romanos het vinnig opgang gemaak in die leër tydens die tyd van keiser Leo VI.

Bewind
Die Bisantynse vloot onder Theophanes weer in 941 ’n aanval uit Kiëf-Roes af (miniatuur uit die Madrid Skylitzes).

Romanos het al hoe belangrike geword aan die hof en toe Konstantyn VII keiser word onder regentskap van sy ma, Zoe, het hy die regentskap in 919 oorgeneem. Hy het Konstantyn met sy dogter, Helena, laat trou. Hy het sy posisie gebruik om homself in Mei 919 tot basileopatōr (letterlik vader van die keiser) te verklaar, in September 920 tot caesar en eindelik in Desember van dié jaar as medekeiser en dus senior heerser. Hy het sy drie seuns, Christopher, Stephen en Konstantyn, as medekeisers aangestel.

Die eerste uitdaging vir die nuwe heerser was die oorlog teen Bulgarye, wat weer tydens Zoe se regentskap opgevlam het. Die eerste vier jaar van sy bewind het hy teen Simeon I geveg. Hoewel Simeon eindelik die oorhand gekry het, kon hy Konstantinopel nie binneval nie vanweë die ondeurdringbaarheid van die stad se sterk verdedigingsmure. In 924, toe Simeon weer geslaag het met ’n beleg van die hoofstad, het Romanos samesprekings met hom gevoer en hom, sonder om dit reguit te sê, erken as keiser van sy land. Daar was daarna steeds onenigheid, maar die vrede tussen die twee state is gehandhaaf.

Romanos het die bekwame generaal John Kourkouas as leëraanvoerder in die ooste aangestel en hy het groot sukses daar behaal. Hy het in 934 veral ’n belangrike oorwinning by Melitene behaal – dit word beskou as die eerste groot Bisantynse sukses in die herwinning van grondgebied van die Moslems.

In 941, toe die grootste deel van die leër onder Kourkouas in die ooste was, moes ’n vloot van 15 ou skepe onder Theophanes Konstantinopel verdedig teen ’n aanval uit Kiëf-Roes. Laasgenoemde is ter see verslaan en later weer op land deur die terugkerende leër van Kourkouas. In 944 het Romanos ’n verdrag gesluit met grootprins Igor I van Kiëf.

Laaste dae

Romanos se oudste en mees bekwame seun, Christopher, is in 931 dood en Romanos het nie sy ander twee seuns ten koste van Konstantyn VII bevorder nie. Uit vrees dat Konstantyn VII hul pa sal opvolg, het die jonger seuns, Stephen en Konstantyn, hul pa in Desember 944 gevange geneem en hom na die Prinse-eilande gestuur waar hy gedwing is om ’n monnik te word.

Die volk het egter in opstand gekom. Konstantyn VII het sy swaers van die troon afgeskop en op 27 Januarie 945 het hy, toe 39, alleenheerser geword. Romanos is op 15 Junie 948 in bannelingskap dood.

Familie

Romanos en sy vrou, Theodora, het ses kinders gehad:

  • Christopher, medekeiser van 921 tot 931
  • Stephen, medekeiser van 924 tot 945
  • Konstantyn, medekeiser van 924 tot 945
  • Theophylaktos, patriarg van Konstantinopel van 933 tot 956
  • Helena, wat getrou het met Konstantyn VII
  • Agatha, wat getrou het met Romanos Argyros; hul kleinseun was keiser Romanos III

Romanos het ook ’n buite-egtelike kind gehad: die eunug Basil, wat groot invloed aan die hof gehad het, veral van 976 tot 985.

Verwysings
  1. http://isthmia.osu.edu/teg/hist60702/6.htm
  2. John H. Rosser (2011). Historical Dictionary of Byzantium. Scarecrow Press. p. 56. ISBN 9780810875678.
  3. Hélène Ahrweiler, Angeliki E. Laiou (1998). Studies on the Internal Diaspora of the Byzantine Empire. Dumbarton Oaks. p. 66. ISBN 9780884022473.
  4. Runcimam, p. 63

Bronne
  • The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, 1991.
  • Runciman, Steven. The Emperor Romanus Lecapenus and his Reign. Cambridge: University Press, 1990. (Oorspronklik in 1929 gepubliseer.) ISBN 0-521-35722-5
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.