Rivierdelta
'n Rivierdelta is 'n stelsel van vertakkings van 'n rivier voordat dit in 'n oseaan, see, meer, estuarium, reservoir, ander rivier of woestyn uitmond. Op 'n kaart (of uit die lug) het so 'n stelsel min of meer die vorm van 'n driehoek.
Die woord "rivierdelta" word ontleen aan die naam van die Griekse letter Δ (delta). Die driehoekvorm is veral sigbaar in die geval van die Nyldelta – een van die bekendste rivierdeltas.
'n Ander bekende delta van Afrika is die Okavangodelta, wat in die woestyn doodloop. In Suid-Afrika mond die Mkuzirivier in KwaZulu-Natal en die Oranjerivier in die Noord-Kaap met 'n delta by die see uit.
Deltas is dikwels baie vrugbaar en digbevolk. Die deltas wat in die see uitmond, is kwesbaar vir oorstromings.
Vorming van 'n delta
Riviere bevat soms heelwat sediment, wat dan afgeset word namate die rivier se stroom verswak. Gruis, sand, silt en klei word deur die water meegesleur, maar namate die stroom naby die monding van die rivier verswak, veroorsaak dit dat die swaarder sedimente afgeset word. Eers word die gruis en sand afgeset, maar later ook die silt en nog later die klei. Soos al hoe meer spoelgrond (ook bekend as alluvium) afgeset word, kan die vlak van die sediment sodanig styg dat dit bokant die wateroppervlak kan verskyn. Dan word gepraat van 'n delta. Plantegroei op die afgesette grond stabiliseer die grond.
Eksterne skakels en bronne
- Wêrelddeltas by die Louisiana State University
- Riverdelta op die Engelse Wikipedia
- Rivierdelta op die Nederlandse Wikipedia