Reuseluidier
Reuseluidiere of grondluidiere is ’n uiteenlopende groep uitgestorwe luidiere van die soogdier-superorder Xenarthra. Die terme verwys na die grootte van die uitgestorwe diere in teenstelling met hedendaagse mediumgroot boomluidiere. Die term "grondluidier" beteken egter nie alle uitgestorwe spesies het op die grond gehou nie.[1]
Reuseluidier | |
---|---|
Wetenskaplike klassifikasie | |
Koninkryk: | |
Filum: | |
Klas: | |
Subklas: | Theria |
Infraklas: | |
Superorde: | |
Orde: | Pilosa |
Suborde: | Folivora (partim) |
Families | |
|
Beskrywing
Die mees onlangse reuseluidiere het in die Antille voorgekom, waar dit moontlik tot in 1550 v.C. kon geleef het.[2] Radiokoolstofdatering dui egter eerder op uitsterwing in 2819 tot 2660 v.C. vir die laaste oorlewende individue in Kuba.[3] Op die vasteland van Noord- en Suid-Amerika het reuseluidiere minstens 10 000 jaar gelede uitgesterf.[4]
Die grootste deel van die diere se evolusie het plaasgevind in die Paleogeen- en Neogeen-periode van Suid-Amerika terwyl die vasteland afgesonder was. Met hul vroegste verskyning in die fossielrekord was die reuseluidiere reeds op familievlak uitkenbaar. Die teenwoordigheid van eilande tussen die Amerikaanse kontinente in die Mioseen het daartoe gelei dat verskillende vorme oor Noord-Amerika versprei het.
Hulle was blykbaar ’n geharde groep diere, soos bewys word deur die feit dat hulle so talryk was en tot in afgeleë gebiede versprei het – oorskotte is tot in Patagonië (Cueva del Milodón)[5] en dele van Alaska ontdek.
Reuseluidiere word geklassifiseer in meer as 80 genera wat versprei is oor verskeie biologiese families.[6]
Verwysings
- J.L. White (1993): Indicators of locomotor habits in Xenarthrans: Evidence for locomotor heterogeneity among fossil sloths. Journal of Vertebrate Paleontology, 13(2): 230–242
- R.M. Nowak (1999): Walker's Mammals of the World (Vol. 2). Johns Hopkins University Press, Londen
- MacPhee, R. D. E.; Iturralde-Vinent, M. A.; Vázquez, O. J. (Junie 2007). "Prehistoric Sloth Extinctions in Cuba: Implications of a New "Last" Appearance Date" (PDF). Caribbean Journal of Science. Universiteit van Puerto Rico. 43 (1): 94–98. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 20 Julie 2011. Besoek op 11 Mei 2009.
- Fiedal, Stuart (2009). "Sudden Deaths: The Chronology of Terminal Pleistocene Megafaunal Extinction". In Haynes, Gary (red.). American Megafaunal Extinctions at the End of the Pleistocene. Springer. pp. 21–37. doi:10.1007/978-1-4020-8793-6_2. ISBN 978-1-4020-8792-9. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Desember 2012. Besoek op 30 Mei 2015.
- C.M. Hogan (2008)
- Aangepas uit McKenna, Malcolm C. & Bell, Susan K. (1997): Classification of Mammals Above the Species Level. Columbia University Press, New York. ISBN 0-231-11013-8
Eksterne skakels
- Akademie van Natuurwetenskappe: Reuseluidiere Geargiveer 23 Augustus 2006 op Wayback Machine
- Illinois-staatsmuseum
- Reuseluidiere in die algemeen Geargiveer 6 Desember 2003 op Wayback Machine
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Reuseluidier.
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia