Republiek die Kongo

Die Republiek die Kongo (Frans: République du Congo; Kituba: Repubilika ya Kôngo; Lingala: Republíki ya Kongó), ook Kongo-Brazzaville, of net Kongo (nie dieselfde as die Demokratiese Republiek die Kongo nie) is 'n voormalige Franse kolonie in die westelike Sentraal-Afrika. Dit grens aan Gaboen in die weste, aan Kameroen in die noordweste, die Sentraal-Afrikaanse Republiek in die noorde, die Demokratiese Republiek die Kongo in die ooste, Angola (Cabinda) in die suide en die Golf van Guinee in die suidweste.

Nasa-Satellietbeeld van die Republiek die Kongo
Kaart van die Republiek die Kongo
Topografiesse kaart van die Republiek die Kongo
Moenie verwar word met Demokratiese Republiek die Kongo nie.
Republiek die Kongo
République du Congo (Frans)
Repubilika ya Kôngo (Kituba)
Republíki ya Kongó (Lingala)
Vlag van die Republiek die Kongo Wapen van die Republiek die Kongo
Vlag Wapen
Nasionale leuse:
Unité, Travail, Progrès
(Frans vir: "Eenheid, Arbeid, Vooruitgang")
Volkslied: La Congolaise
(Frans vir: "Die Kongolese")
Ligging van die Republiek die Kongo
Hoofstad Brazzaville

4°16′S 15°17′O

Grootste stad Brazzaville
Amptelike tale Frans
Nasionale tale: Kituba en Lingala[1]
Regering Unitêre semi-presidensiële
grondwetlike republiek
Denis Sassou Nguesso
Anatole Collinet Makosso
Onafhanklikheid
• Republiek gestig
• van Frankryk
• Huidige grondwet
28 November 1958
15 Augustus 1960
6 November 2015
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)		  
342 000 km2  (64ste)
132 000 myl2
3,3
Bevolking
 - 2018-skatting
 - Digtheid		  
5 244 359[2][3] (117de)
12,8 / km2 (204de)
33,2 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita		 2021-skatting

$20,005 miljard[4]
$4 169[4]

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita		 2021-skatting

$12,022 miljard[4]
$2 505[4]

MOI (2018) 0,574[5] (149ste)  –  medium
Gini (2011) 48,9[6] –  medium
Geldeenheid CFA-frank (XAF)
Tydsone
 - Somertyd		 WAT (UTC+1)
nie toegepas nie (UTC+1)
Internet-TLD .cg
Skakelkode +242

Die Republiek die Kongo beslaan 'n oppervlakte van 342 000 km² en het 'n bevolking van 5 244 359 in 2018 gehad. Die hoofstad en grootste stad is Brazzaville wat saam met Kinshasa, die hoofstad van die DR Kongo, een van die grootste metropolitaanse gebiede in Afrika vorm en deur die Kongorivier van mekaar geskei word. Die naam "Kongo", wat jagter beteken, is afkomstig van die Bakongo-stam wat naby die Kongorivier kom woon het.

Vroeë geskiedenis

Dele van die teenwoordige Volksrepubliek die Kongo het ook binne die ou Kongoryk geval. Die gebied het in 1885 onder Franse beheer gekom na die ontdekkingstogte van die Fransman Pierre Savorgnan de Brazza. Later het dit deel van Frans-Ekwatoriaal-Afrika geword, met Brazzaville as hoofstad van die hele gebied. Op 15 Augustus 1960 het die gebied on afhanklik geword met Fulbert Youlou, 'n voormalige priester, as premier en later as president. Werkloosheid het tot binnelandse onrus gelei, en in 1963 moes hy bedank. Die Kommunisties gesinde Alphonse Massamba-Debat het president geword met die steun van die Nasionale Revolusionêre Beweging. Die beweging se jeugtak, bewapen en opgelei deur Kubane en Chinese, het hom gesteun teen die leër, maar in September 1968 het die leër onder aanvoering van kaptein Marien Ngouaby en kaptein Alfred Raoul die bewind oorgeneem.

In 1970 het Ngouaby, onder wie die land 'n geheel en al Kommunistiese grondwet gekry het, staatspresident geword. Hoewel daar steeds ekonomiese hulp uit Frankryk aanvaar is, het die land al hoe meer bande met Rusland en ander Kommunistiese state aangeknoop. Ngouaby self is in Maart 1977 vermoor en as staatshoof opgevolg deur Joachim Yhombi Opango.

Sien ook

Verwysings
  1. (fr) "Constitution de 2015". Digithèque matériaux juridiques et politiques, Jean-Pierre Maury, Université de Perpignan. Besoek op 14 Mei 2021.
  2. (en) "World Population prospects – Population division". Verenigde Nasies se Departement van Ekonomiese en Maatskaplike Sake, Bevolkingsafdeling. Verenigde Nasies. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 19 Julie 2020.
  3. (en) "Overall total population – World Population Prospects: The 2019 Revision" (xslx). Verenigde Nasies se Departement van Ekonomiese en Maatskaplike Sake, Bevolkingsafdeling (custom data acquired via website). Verenigde Nasies. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Februarie 2020. Besoek op 19 Julie 2020.
  4. (en) "Republic of the Congo". Internasionale Monetêre Fonds. April 2021. Besoek op 14 Mei 2021.
  5. (en) "Human Development Report 2020" (PDF). United Nations Development Programme. 2020. Besoek op 14 Mei 2021.
  6. (en) "Congo, Republic". Wêreldbank. Besoek op 14 Mei 2021.

Bronnelys
Algemeen

Eksterne skakels
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.