Psigiatrie
Psigiatrie is dié vertakking van geneeskunde wat bemoeid is met die wetenskap en praktyk van die behandeling van kognitiewe, emosionele, of gedragsversteurings. (Sien geestesversteuring.) 'n Psigiater is gemagtig om met die bepaalde mediese opleiding medisyne aan die pasiënt voor te skryf. Daarteenoor is 'n sielkundige iemand wat in die vakgebied sielkunde bekwaam is. 'n Kliniese sielkundige is gespesialiseerd in psigoterapie, en kan nie medisyne voorskryf nie.
Verstand versus brein
Tot op 'n sekere tydstip is psigiatriese siektes gedefinieer as versteurings van die verstand, eerder as die brein, ten spyte daarvan dat die verskil tussen die twee nie altyd duidelik was nie. Binne die huidige databank van kennis, word hierdie onderskeiding al hoe vaer, aangesien daar bevind word dat al hoe meer psigiatriese toestande 'n fisiese oorsaak het.
Aanvanklik was neurologie en psigiatrie 'n enkele dissipline, maar soos wat die wetenskap gevorder het, is die twee vakgebiede van mekaar afgeskei. Vandag is die immergroeiende begrip van die basiese funksionering van die neurone en die brein die rede hoekom hierdie twee areas weer begin te versmelt.
Aanvanklik was psigiatrie 'n pragmatiese dissipline, deel van algemene geneeskunde, wat medisyne en praktiese sielkunde gekombineer het. Die navorsing van Emil Kraepelin het die fondament van wetenskaplike psigiatrie daargestel, maar dié vordering is ontspoor deur die psigo-analitiese teorieë van Sigmund Freud. Freudiaanse teorie het die psigiatriese denke vir baie jare oorheers.
Die ontdekking van litiumkarbonaat as 'n behandeling vir bipolêre versteuring, gevolg deur die ontwikkeling van navorsingsvelde soos molekulêre biologie en gereedskap soos breinbeelding, het psigiatrie in staat gestel om sy oorsprong in fisiese - en waarnemingsgeneeskunde te herontdek, sonder om sy menslikheidsaspek uit die oog te verloor.
Anti-psigiatrie
In kontras met ander vertakkings van die geneeskunde, bestaan daar in psigiatrie 'n verpolitiseerde beweging wat die praktyk en soms die bestaansreg van psigiatrie teenstaan. Sulke teenstanders beweer groot, multinasie farmaseutiese maatskappye psigiatrie finansieel selektief ondersteun. Sodoende word die navorsingswerk van hooggeagte psigiaters, asook navorsings- en opvoedkundige materiaal besoedel. Hierdie beweringe word sterk beveg deur psigiaters.
Bekende persone in die psigiatrie
Psigiaters:
- Eugene Bleuler
- John Cade
- Milton Erickson
- Sigmund Freud
- David Healy
- Karl Jaspers
- Carl Gustav Jung
- Radovan Karadžić
- Antonie Kepinski
- Emil Kraepelin
- Richard von Krafft-Ebbing
- R. D. Laing
- W. H. R. Rivers
- Kurt Schneider
- Tomas Szasz
Kyk ook na
- anti-psigiatrie
- kognitiewe neuropsigiatrie
- lys van psigiatriese geneesmiddel-ingrepe
- neuropsigiatrie
- psigofarmakologie
- psigopatologie
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
