Pieter Boshoff
Ds. Pieter Johannes Jurgens Boshoff (Philippolis, Oranje-Vrystaat, 3 Julie 1864 – Bloemfontein, Suid-Afrika, 6 April 1944) was tussen 1892 en 1931 ’n predikant in vyf gemeentes van die Nederduitse Gereformeerde Kerk, waarvan Bloemfontein twee keer, van September 1904 tot einde Mei 1912 en weer van Mei 1920 tot hy sy emeritaat aanvaar het in Mei 1931.
P.J.J. Boshoff was ’n seun van Matthys Petrus Adrianus Boshoff en sy vrou, Josina Maria Fouché. As leerlinge aan die goewermentskool op Philippolis was hy en sy neef die latere ds. W.H. Boshoff (1865–1918), einde 1879 twee van die vier ontvangers van die goewermentsbeurse wat destyds jaarliks in 'n openbare wedstryd vir Vrystaatse skole toegeken is en waarmee seuns die volgende jaar na die Grey-kollege op Bloemfontein kon gaan.
Eerste twee gemeentes
Nadat hy sy teologiese studie aan die Stellenbosse Kweekskool voltooi het, is prop. Boshoff op 11 November 1887 tot die bediening toegelaat. Hierna het hy van 1888 tot begin 1889 as hulpprediker opgetree van ds. H.S. Bosman in die NG gemeente Pretoria, waar hy ook as hoof van die Ebenhezerskool opgetree het. Op 13 April 1889 is hy bevestig as leraar van die gemeente Zoutpansberg (nou Pietersburg), waar hy die eerste predikant was ná die vereniging van die NH en NG Kerk in 1885. Dié plegtigheid het onder 'n boom plaasgevind. Ds. Boshoff het dan ook dadelik begin met die bou van die kerk, wat in Oktober 1890 ingewy is.
Op 28 Mei 1892 het hy die eerste leraar van die jong gemeente Ventersdorp geword, waar in sy tyd 'n pastorie gebou is, terwyl die kerkgebou 'n vleuel bygekry en die gemeente 'n geseënde geestelike herlewing ondervind het.
Op Ficksburg
Op 27 of 28 Julie 1895 is ds. Boshoff in die NG gemeente Ficksburg as opvolger van ds. Hermanus van Broekhuizen, vader van dr. Herman van Broekhuizen, bevestig. Hier sou hy hom veral beywer vir die onderwys en die insameling van geld vir 'n nuwe kerkgebou, wat eers in 1907 voltooi is, maar waaroor die gemeente reeds op 31 Augustus 1895 geraadpleeg is. Op 18 Februarie 1899 is bekendgemaak dat ds. Boshoff as predikant van die gemeente bedank en eervolle ontslag ontvang het. Die oorsaak was ’n "droewige" tugsaak wat groot beroering in die gemeente teweeggebring het. Ds. Boshoff kon hom nie met die besluit van die kerkraad vereenselwig nie en die ring het die kerkraad eenparig in die ongelyk gestel.
Driejarige Oorlog
Ds. Boshoff en sy gesin het tydelik op Philippolis gaan woon, maar heel gou het hy vyf beroepe ontvang waarvan hy die een na Jacobsdal aangeneem het. Ses maande ná sy aankoms daar in April 1899, het die Tweede Anglo-Boereoorlog (1899-1902) uitgebreek wat sy geestelike werk erg bemoeilik het en as gevolg waarvan hy en sy vrou groot ontberinge moes verduur. Met die aanval van die Jacobsdalse kommando op die Britse besettingsmag in die dorp in Oktober 1900, is ds. Boshoff verdink, gevange geneem en na Ceylon gestuur. 'n Tyd lank het hy met groot seën onder die krygsgevangenes in die Diyatalawa-kamp gearbei en in Desember 1901 die voortou geneem met die uitgee van die blaadjie De Strever. Enkele maande nadat hy in April 1902 weer in Kaapstad aangekom het, was hy hard besig met die heropbou van sy vroeëre gemeente en het hy self die nodige houtwerk gedoen om in die pastorie die skade te herstel wat in die vyand in die oorlog aangerig het.
Op Bloemfontein
Met ds. Boshoff se bevestiging in die Vrystaatse hoofstad op 16 September 1904 was hy die eerste Vrystaatse seun wat leraar van die Bloemfonteinse gemeente met sy geskiedkundige Tweetoringkerk geword het. Kort hierna het die kerkraad 'n tweede predikant beroep om hom met die bearbeiding van die groot gemeente te help, want eers in 1919 sou die NG gemeente Bloemfontein-Noord as tweede NG gemeente hier tot stand kom. Ook in Bloemfontein het die opvoeding van die jeug sy besonderse belangstelling geniet.
Van 1 Junie 1912 af het hy die Kaaplandse gemeente Caledon bedien, maar in 1920 het hy na die Vrystaat teruggekeer om op 8 Mei nog 'n keer predikant van Bloemfontein te word. Elf jaar later, op 23 Mei 1931, het hy daar ná 'n byna 42-jarige bediening sy emeritaat aanvaar, maar hom in Kaapstad 'n geruime tyd aan hospitaalwerk gewy.
Waardering
In die gemeentes waarin hy gestaan het, het ds. Boshoff die vertroue, agting en liefde van die lidmate geniet, en deur sy gawes van hoof en hart het hy hom ook op die breër kerklike terrein onderskei. Die Vrystaatse Sinode het hy op bekwame wyse in 1906 en 1909 as skriba, in 1922 as assessor en in 1928 as moderator gedien. In 1907 was hy een van die sewe Vrystaatse lede in die eerste vergadering van die Raad van die Kerke, terwyl die tweede vergadering (in 1909) hom tot skriba verkies het. In 1917 was hy een van Kaapland se verteenwoordigers en toe hy na die Vrystaat terugkeer, het hy in 1923 en 1925 weer as lid en in 1927 ook as voorsitter van die raad gedien. Ds. Boshoof het ook as verteenwoordiger van die Vrystaat sitting in die kuratorium van die Teologiese Kweekskool op Stellenbosch gehad en in dié liggaam het hy 'n besliste houding teen die omstrede prof. J. du Plessis ingeneem. Prof. D.W. de Villiers skryf in die Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek (deel V) van ds. Boshoff: "Getrou en toegewyd in sy dienswerk en in die verkondiging van die suiwere Evangelie, was hy ook onverskrokke in die handhawing van sy beginsels en oortuigings en het veral sterk leiding gegee in die Vrystaatse Sinode."
Gesinslewe
Uit ds. Boshoff se huwelik met Maria Elizabeth Magdalena Niemann, wat hom deur die jare heen met groot bekwaamheid en waardigheid bygestaan het, is ses kinders gebore.
Bronne
- (af) Beyers, C.J. 1987. Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek, deel V. Pretoria: Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing.
- (af) Stockenström, ds. Andries. 1957. Historie oorsig van die gemeente Ficksburg 1869–1957. Ficksburg: NG Kerkraad.