Neil Armstrong
Neil Armstrong (5 Augustus 1930 – 25 Augustus 2012) was 'n Amerikaanse ruimtevaarder, wat op 20 Julie 1969 om 22:56 (VS Oostelike Dagligtyd) die eerste mens geword het wat op die maan geloop het.[1] Vier dae vroeër, op 16 Julie 1969, het Armstrong, Edwin Aldrin en Michael Collins in die Apollo 11 van die aarde opgestyg onderweg na die maan. Die beveltuig, geloods deur Collins, het in 'n lae wentelbaan om die maan gebly terwyl Armstrong en Aldrin die moedertuig in die "Eagle"-maanlandingstuig verlaat het. Hulle het op 'n stowwerige vlakte naby die "See van Kalmte" (Mare Tranquillitates) geland, en Armstrong was die eerste wat op die maan uitgestap het met die historiese woorde "That's one small step for man, one giant leap for mankind" (hy moes natuurlik gesê het "That's one small step for a man...", maar in die opgewondenheid van die oomblik het hy hom verspreek – ook maar net mens).
Neil Armstrong | |
|---|---|
 Neil Armstrong in Julie 1969 | |
| Gebore | Neil Alden Armstrong 5 Augustus 1930 Wapakoneta, Ohio |
| Sterf | 25 Augustus 2012 (op 82) Cincinnati, Ohio |
| Nasionaliteit |  Verenigde State |
| Beroep | ruimtevaarder, vegvlieënier |
| Bekend vir | eerste man wat op die maan geloop het |
| Eggenoot | Janet Shearon |
| Kinders | 2 |
| Ouer(s) | Stephen Koenig Armstrong Viola Louise Engel |
| Handtekening | |
 | |
Armstrong en Aldrin het 2 uur 36 minute op die oppervlak van die maan deurgebring, foto's geneem, die Amerikaanse vlag geplant, wetenskaplike instrumentasie opgestel, 23 kg monsters van die oppervlakmateriaal versamel en 'n gedenkplaat onthul met die woorde: "Here Men From Planet Earth First Set Foot Upon the Moon. July 1969 AD. We Came In Peace For All Mankind" (Hier het mense van planeet Aarde vir die eerste keer hul voete op die maan geplaas. Julie 1969 n.C. Ons kom in vrede vir die ganse mensdom). Op 21 Julie 1969 het hulle 'n rendezvous met die beveltuig gehad en ná 8 dae, 3 uur en 18 minute in die ruimte op 24 Julie in die Stille Oseaan neergeplons, waar hulle opgepik is.
Die drie Apollo 11-ruimtevaarders is met hul terugkeer na die aarde as helde ontvang. Armstrong het die Medalje van Vryheid, die hoogste toekenning aan 'n Amerikaanse burgerlike, ontvang. Hy het ook die NASA Medalje vir Voortreflike Diens, die NASA Medalje vir Uitsonderlike Diens, sewentien medaljes van ander lande en die Kongres-ereruimtemedalje ontvang.
Lewensgeskiedenis
Neil Armstrong is op 5 Augustus 1930 op sy grootouers se plaas naby Wapakoneta, Ohio, gebore as seun van Stephen en Viola Armstrong. As tweejarige kleuter het hy saam met sy pa die Nasionale Lugwedvlugte bygewoon. Sy geboeidheid met vliegtuie en vlieg het toegeneem en na hy sy eerste vlug in 'n Tin Goose vier jaar later, op die ouderdom van ses jaar, ervaar het, was hy vasbeslote om 'n vlieënier te word. As tiener het hy 'n verskeidenheid werke verrig om geld te verdien vir vlieglesse en op sy sestiende verjaardag het hy sy leerlingvlieglisensie verwerf.
Armstrong het in 1947 van Blume Hoërskool in Wapakoneta gegradueer en kon danksy 'n vlootbeurs by Purdue Universiteit inskryf om vliegtuigboukunde te studeer. In 1949 is hy deur die Vloot opgeroep en word hy 'n vlieënier. In 1950 is hy na Korea gestuur waar hy agt-en-sewentig vegmissies gevlieg het.
Armstrong het na sy studies teruggekeer en in 1955 'n Baccalaureus scientiae in vliegtuigboukunde aan Purdue Universiteit behaal. In 1962 het hy 'n Magister Scientiae in ruimtevaartkunde van die Universiteit van Suid-Kalifornië ontvang en in jaar 1970 is 'n eredoktorsgraad in ingenieurswese (honoris causa) deur Purdue Universiteit aan hom toegeken – een van verskeie eredoktorate wat hy ontvang het.
Na voltooiing van sy studies by Purdue het Armstrong in 1955 by die National Advisory Committee for Aeronautics (NACA) se Lewis Vlugaandryflaboratorium aangesluit. Later die jaar het hy verskuif na die NACA Hoëspoed-vlugstasie by Edwards Lugmagbasis in Kalifornië as 'n ruimtevaartnavorsingswetenskaplike en daarna as loods, 'n pos wat hy beklee het tot 1962 toe hy 'n ruimtevaarder geword het. By NACA, die voorganger van NASA, was hy betrokke by die X-15-projek en het hy in verskeie vuurpyle, helikopters en sweeftuie toetsvlugte onderneem. Hy is gekies om die Dyna-Soar, 'n eksperimentele tuig wat die atmosfeer kon verlaat, om die aarde wentel, weer die atmosfeer binnekom en soos 'n konvensionele vliegtuig kon land, te loods. Toe hy egter besef dat die projek nooit tot uitvoer sou kom nie, het hy aansoek gedoen om 'n ruimtevaarder te word en is hy in 1962 as een van NASA se eerste twee burgerlike ruimtevaarders gekies.
By El Lago, Texas, naby Houston se Bemanderuimtetuigsentrum, het hy vir vier jaar ruimtevaartopleiding ontvang. Op 16 Maart 1966 het Armstrong in sy eerste ruimtesending as bevelvoerende loods van Gemini VIII met David Scott gevlieg. In 1969 maak hy sy historiese maanlanding. Armstrong het in 1971 by NASA bedank om 'n professor in vliegtuigboukunde aan die Universiteit van Cincinnati te word. Sedert 1979 het hy as voorsitter van die direksie van Cardwell International Corporation, Computing Technologies for Aviation Inc. (CTA) en AIL Systems gedien. Hy was ook 'n direkteur van verskeie belangrike maatskappye.
Armstrong is in 1956 met Janet Shearon getroud. Hulle het twee oorlewende kinders.
Op 25 Augustus 2012 sterf hy ná 'n operasie vroeër in Augustus, op die ouderdom van 82 in Cincinnati, Ohio, aan komplikasies weens verstopping van sy hartvate.
Verwysings
- HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
Eksterne skakels
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Neil Armstrong.- (en) Neil Armstrong in die Internet-rolprentdatabasis
Normdata  |
|
|---|