Nayib Bukele

Nayib Armando Bukele Ortez (Spaanse uitspraak: [naˈʝiβ buˈkele]; gebore 24 Julie 1981) is 'n Salvadoraanse politikus en sakeman wat van 1 Junie 2019 as die 43ste president van El Salvador dien. Hy was die eerste president sedert José Napoleón Duarte (1984 –1989) om nie verkies te word as die kandidaat van een van die land se twee groot politieke partye nie: die linkse Farabundo Martí National Liberation Front (FMLN) en die regse Nationalist Republican Alliance (ARENA) nie.

Nayib Bukele

Bukele het vir drie jaar van 2012 tot 2015 as burgemeester van Nuevo Cuscatlán gedien, en daarna drie jaar as burgemeester van San Salvador, die land se hoofstad, van 2015 tot 2018 gedien. Nadat hy albei burgemeestersverkiesings as lid van die FMLN gewen het, is Bukele geskors van die party in 2017. In 2018 het hy sy eie politieke party gestig: Nuevas Ideas. Hy het probeer om die 2019 Salvadoraanse presidensiële verkiesing te wen met die sentrum-linkse Demokratiese Verandering; toe die Hoogste Verkiesingshof (TSE) Demokratiese Verandering ontbind het, het Bukele eerder saam met die middelregse Grand Alliance for National Unity (GANA) deelgeneem. Hy het die verkiesing met 53 persent van die stemme gewen.

El Salvador se moordsyfer het tydens Bukele se ampstermyn tot historiese laagtepunte gedaal, en het met meer as 50 persent gedaal gedurende sy eerste jaar in die amp.[1][2] Alhoewel Bukele die afname in moorde toegeskryf het aan sy ontplooiing van duisende polisie en soldate na bendevestings en 'n toename in tronksekuriteit, is sy regering daarvan beskuldig dat hy in die geheim met Mara Salvatrucha (MS-13) onderhandel het om die aantal moorde te verminder. Nadat meer as 80 mense gedurende 'n enkele naweek in Maart 2022 deur misdadigers vermoor is, het Bukele se regering sedertdien meer as 73 800 mense met beweerde bendeverwantskappe in hegtenis geneem, wat daartoe gelei het dat beskuldigings van menseregteskendings deur El Salvador se veiligheidsmagte gepleeg is.[3] Bukele se onderdrukking van bendes is gekrediteer as wat hulle effektief vernietig het, wat gelei het tot 'n byna 60 persent afname in moorde in 2022, maar sy veldtog het daartoe gelei dat die land vanaf 2023 die hoogste gevangenskapsyfer ter wêreld gehad het.[4][5][6] Met 'n moordsyfer van 2,4 per 100 000 in 2023 tot en met Oktobermaand, is El Salvador se moordsyfer verlaag tot 'n rekordlaagtepunt onder byna enige ander land in Latyns-Amerika.[7]

Bukele het regdeur sy ampstermyn rekord hoë goedkeuringsgraderings van ongeveer 90% onder Salvadorane gehandhaaf.[8][9] Hy is daarvan beskuldig dat hy soms op 'n outoritêre wyse regeer. [10][11][12] In Februarie 2020 het Bukele soldate na die Wetgewende Vergadering gestuur in 'n poging om die goedkeuring van 'n wetsontwerp af te dwing wat bykomende aankope van toerusting vir die polisie en gewapende magte sou befonds.[13] In Mei 2021 het hy 'n stap gelei om die prokureur-generaal en vyf hooggeregshofregters van El Salvador af te dank, wat die Verenigde State se departement van buitelandse sake en Organisasie van Amerikaanse State (OAS) as demokratiese terugvalligheid veroordeel het.[14] Na die goedkeuring van bitcoin in El Salvador as wettige betaalmiddel in September 2021, het betogings teen Bukele se regering plaasgevind. Sy aankondiging dat hy aan die algemene verkiesing van 2024 in Salvador sou deelneem, het gelei tot kritiek deur grondwetkundiges en organisasies dat onmiddellike presidensiële herverkiesing die land se grondwet oortree.[15] Die laaste president om herverkiesing te soek, was Antonio Saca in 2014 en die laaste sittende president wat suksesvol herkies is, was Maximiliano Hernández Martínez in 1944.[16][17] Bukele het op 1 Desember 2023 bedank om op sy herverkiesingsveldtog te fokus en is deur Claudia Rodríguez de Guevara as waarnemende president opgevolg.