NG gemeente Brackenfell-Proteahoogte

Die geskiedenis van hierdie gemeente is nou verweef met die geskiedenis van die gemeentes Heidekoppie, Brackenfell-moedergemeente, Kuilsrivier en Durbanville.

Ná die afstigting van Stellenbosch in 1686 van Kaapstad sou dit 140 jaar duur voor die volgende gemeente in hierdie omgewing gestig word, die huidige Durbanville. Die gemeente Tijgerberg, soos Durbanville aanvanklik genoem is, was slegs die 17de gemeente in Suid-Afrika toe dit op 6 Augustus 1826 van Kaapstad, Swartland en Paarl afstig. Die dorp Durbanville het nog tot 1836 as Pampoenkraal bekendgestaan. Later was die gemeente as D’Urban bekend en eindelik Durbanville. Die plase in die omgewing van Kruispad en Stellenberg het onder die nuwe gemeente geressorteer.

Op 20 Januarie 1903 stig Kuilsrivier van Durbanville af en weer verwissel die lidmate van gemeente: Brackenfell word 'n wyk van die NG gemeente Kuilsrivier. Kraaifontein bly egter 'n wyk van Durbanville.

Op 12 April 1944 is 'n stigtingsvergadering in die CJV-saal in Brackenfell gehou met die oog op afstigting sodat hierdie twee afgeleë wyke (Brackenfell en Kraaifontein) beter bearbei kon word. So is dan die NG gemeente Kruispad in 1944 gestig. Die nuwe gemeente het sowat 500 lidmate getel en dit was duidelik dat daar 'n moeilike finansiële opdraand voorlê. Die eerste leraar, ds. S.P. Malan, is vanaf Kuruman beroep. Die gemeente was amper 'n jaar oud toe hulle ds. Malan in Maart 1945 langs die Ou Paarlpad ontmoet. Die twee aparte wyke het die werk in die gemeente baie bemoeilik, want alles moes in duplikaat gedoen word. Daarom is die Ring van Stellenbosch gevra om die twee wyke in afsonderlike gemeentes af te stig aangesien die snelle groei dit moontlik gemaak het. Op 5 Junie 1948 het die kerkraad besluit dat die NG gemeente Kraaifontein sal afstig. Brackenfell het die naam Kruispad behou. Albei gemeentes het spoedig weer om en by 500 lidmate getel. Gedurende 1978 is die NG gemeente Kruispad se naam verander na die NG gemeente Brackenfell.

Die saal wat die gemeente van die CJV present gekry het, is tot 'n netjiese en gerieflike plek van aanbidding verbou en verfraai. Die ywerige jong mense het 'n orrel en klavier aan die gemeente geskenk. Deur hartlike samewerking en 'n jaarlikse toelae uit die Fonds vir Hulpbehoewende Gemeentes kon die gemeente kop bo water hou en nog skuld afbetaal. Hulle het met 'n bruidskat van £1 000 van Kuilsrivier begin en in 1949 besit hulle 'n pastorie op 1½ morg en 'n doeltreffende kerksaal waarop £2 500 skuld rus. Maar die gemeente wou 'n kerk hê. Die gewone inkomste was nie toereikend om dadelik een te bou nie. Op 'n gemeentevergadering word eenparig besluit om geld te leen en 27½ morg van die ou plaas Kruispad aan te koop en dit as 'n dorp aan te lê. Die hoeksteen van die kerk is op 3 Mei 1969 deur ds. Malan gelê. (1 Petrus 2:4). Op 16 Julie 1970 is ds. Malan skielik oorlede. Hy was 18 jaar lank, van November 1949 tot November 1967, voorsitter van die skoolkomitee en het hom beywer vir beter onderwysgeriewe op Brackenfell. Jare lank was hy ook een van Brackenfell se verteenwoordigers in die Skoolraad van Stellenbosch en het daarin gedien tot sy dood.

Die gemeente Heidekoppie (die Afrikaanse vertaling van die dorp se naam) het in 1981 van Brackenfell afgestig. Aanvanklik sou die gemeente as Brackenfell-Suid bekendgestaan het, maar daar is daarteen besluit en die naam Heidekoppie is aanvaar. Die gemeente het aanvanklik in 'n sentrum vergader. Hierdie gebou is geleidelik omskep om meer soos 'n tradisionele kerkgebou te lyk deur byvoorbeeld 'n klok by te voeg. Die eerste predikant was ds. H.H. Vollgraaff. In 1985 is 'n tweede predikantspos geskep wat deur ds. J. van der Merwe gevul is. In 1987 het 'n gedeelte van Heidekoppie afgestig om die nuwe gemeente Proteahoogte te vorm en ds. Van der Merwe het die nuwe gemeente se eerste predikant geword, terwyl ds. Vollgraaff by Heidekoppie gebly het. In 1992 het Heidekoppie weer 'n tweede predikantspos geskep wat deur ds. F.J. Preiss gevul is. Ds. Vollgraaff het in Mei 1997 afgetree en sy plek is deur ds. J. Hendricks van Vredendal-Wes gevul.

Die aanvanklike NG gemeente Kruispad met slegs 500 lidmate het nou (2000) na 56 jaar gegroei tot vier gemeentes met nege leraars en bykans 12 000 lidmate. Die huidige stand van lidmate per gemeente is as volg :

N G KERK LIDMATE BRACKENFELL GEMEENTE DOOP BELYDEND TOTAAL MOEDERGEMEENTE 1 246 3 655 4 901 BRACKENFELL-WES 771 1 766 2 537 PROTEAHOOGTE 711 1 528 2 239 HEIDEKOPPIE 701 1 322 2 023 TOTAAL 3 429 8 271 11 700

Op 4 Maart 1987 kom die lidmate van wyk B van Heidekoppie in die saal van die Laerskool Bastion bymekaar en besluit om af te stig as die gemeente Brackenfell-Proteahoogte. Die eerste erediens word op Sondag 8 Maart 1987 in die saal van die Laerskool Bastion gehou. Dieselfde aand word ds Jos van der Merwe van Heidekoppie as die eerste leraar van die gemeente beroep. Op 22 Maart 1987 word hy ontvang en bevestig. Op 29 Julie 1987 ontvang die gemeente sy bruidskat naamlik 'n erf in Heuwelstraat van tienduisend vierkante meter met 'n verband van R100 000. Hulle ontvang ook R15 000 kontant om die gemeente aan die gang te kry. Op 26 Februarie 1989 word die eerste sooi gespit vir die kerksentrum en op 29 April 1990 word die gemeentesentrum ingewy.

DIE WOONGEBIED PROTEAHOOGTE WAS DEUR DIE JARE DEEL VAN DIE VOLGENDE GEMEENTES EN IS GEVOLGLIK DEUR DIE ONDERSKEIE GEMEENTES SE LERAARS BEDIEN.

1. Deel van Kaapstad vanaf 23 08 1665 Johannes van Arckel 23 08 1665 - 1666 Johannes de Vooght 26 02 1666 - 23 11 1666 Johannes Petrus Wachtendorp 1666 - 1667 Adriaan de Vooght 1667 - 1674 Rudolphus Meerlandt 1674 - 1675 Petrus Hulsenaar 1679 - 1677 Johannes Overney 1678 - 1687
2. Deel van Stellenbosch vanaf 13 10 1686
3. Deel van Tijgerberg (later D’Urban tans Durbanville) vanaf 06 08 1826 J Edgar 26 05 1828 - 1930 J J Beck 1834 - 1886 A D Lückhoff 1886 - 1904
4. Deel van Kuilsrivier vanaf 20 01 1903 Herman van Broekhuizen 13 08 1903 - 27 12 1906 H J Pienaar 11 03 1907 - 16 10 1911 A.J. van Wijk 16 02 1912 - 16 06 1919 J.A. Koch 02 02 1920 - 29 11 1923 J P Kriel 11 12 1924 - 01 06 1937 P W J van Jaarsveld 30 10 1937 - 24 05 1943 J H Lange 02 10 1943 - 12 07 1948
5. Deel van Kruispad vanaf 12 04 1944 (Brackenfell Moedergemeente sedert 1978) S P Malan 24 03 1945 - 16 07 1970 C J Prins 19 01 1971 - 28 04 1974 H B Heymans 20 10 1973 - 11 05 1977 W F Vermaak 22 11 1974 - 31 03 1983 D J Warnich 10 1977 - 31 03 1989
6. Deel van Heidekoppie vanaf 1981 H H Vollgraaff 1981 - 06 05 1997 J van der Merwe 1985 - 04 03 1987
7. Brackenfell-Proteahoogte gemeente vanaf 04 03 1987 J van der Merwe 22 03 1987 - 01 1993 L Neethling (Polisiekapelaan) 1990 - 1991 H J G van Heerden (do.) 06 1991 - T Nel 1992 - H F Prins 25 07 1993 - H J Strydom 07 03 1997 - 31 12 2000 S W Louw (proponent) T Germishuys 01 08 2001 - 30 04 2009 S W Louw 01 08 2009 -