NG gemeente Boksburg-Wes

Toe in 1946 die behoefte aan beter, intensiewe bearbeiding van die gemeente Boksburg-Noord sterk gevoel is, is in Maart van daardie jaar twee gemeentes gelyktydig afgestig, naamlik Boksburg-Oos en Boksburg-Wes, wat op die aand van 23 Maart 1946, die eerste lig aanskou het.

Aanvanklik was dit 'n gemeentetjie met uiters 450 lidmate, min vir daardie dae. Die afstigting het egter op die vooraand van groot uitbreiding plaasgevind, sodat die getal binne vyf jaar tot 850 gestyg het en die oorspronklike 10 wyke vermeerder het tot 20. Vir die eerste twee en 'n half jaar is die eredienste in 'n klaskamer van die plaaslike Jongspanskool gehou. Dit was baie beknop, ondoelmatig en ongerieflik. Van die ou tweedehandse stoele wat in gebruik was, moes meer as een tydens 'n erediens swig onder die gewig van gesette luisteraars. Nogtans was hierdie beginjare ook baie geseënd.

Die amateurkerkfotograaf John Conroy se foto van die kerkgebou, iewers in die jare sewentig.

Op 5 November 1946 het iemand die heel eerste bydrae van £5 en 4 sjielings geskenk vir die Saalboufonds wat vroeg in 1947 omgeskep is in 'n Kerkboufonds. Die gemeente wou graag kerk bou. Dit was nog die dae van boupermitte in die nadraai van die Tweede Wêreldoorlog toe boumateriaal skaars was, sodat die eerste sooi eers op 13 September 1947 gespit kon word, nadat die boufonds op 1 September die £1 000-kerf oorskry het. Op 29 November van daardie jaar vind die hoeksteenlegging plaas, terwyl die reusetaak op 14 Augustus 1948 afgerond word met die plegtige inwyding wat deur 'n indrukwekkende fakkelloop vanaf die ou klipkerk in die “oumagemeente” Boksburg voorafgegaan is. Die fakkel is deur mev. ds. J.M. Louw aangesteek. Die wydingsrede is deur ds. C.B. Brink, die destydse actuarius van die Transvaalse Kerk, uitgespreek.

Die eerste vyf jaar van die gemeente se bestaan was in een woord: worsteljare. Daar moes baie gewerk en opgeoffer word om die reuse-kerkskuld onder die knie te kry. Dit was egter ook vyf jaar van genade, van ontelbare seëninge. Die eerste leraar van die gemeente is op 30 Augustus 1946 bevestig in die persoon van ds. H.B. van Schalkwyk.

Boksburg-Wes, saam met Boksburg-Oos, is een van die min gevalle waar twee dogtergemeentes op dieselfde dag of binne enkele dae ná mekaar afgestig is. Hierdie twee gemeentes is albei van Boksburg-Noord afgestig: Oos op 21 Maart en Wes op 23 Maart 1946. Die vroegste voorbeeld van tweelingdogtergemeentes was in 1906 toe die NG gemeente op Piketberg te groot en uitgestrek geraak en Aurora en Redelinghuys amper saam afgestig is: Aurora op 25 April en Redelinghuys op 26 April. Die eerste geval van ’n gelyktydige afstigting is Durban se tweeling, Berea en Port Natal, wat op 18 Julie 1945 saam die lewenslig aanskou het, maar toe albei op 15 Maart 1992 saamgesmelt het met Glenwood,[1] hoewel Berea in 1997 weer afgestig het.[2]

Vier jaar later, op 2 November 1949, stig ook ’n tweeling in Pietermaritzburg af: Pietermaritzburg-Suid, deels van die ou moedergemeente Pietermaritzburg en deels van Pietermaritzburg-Wes,[3] en Pietermaritzburg-Noord, afgestig van laasgenoemde, wat op sy beurt vroeg in die 21ste eeu by die Noord-gemeente ingelyf is.[4]

Vroeër in 1949 is Gamka-Oos en Gamkavallei albei op 22 Junie 1949 van Beaufort-Wes afgestig.

Die eerste en enigste maal dat drie gemeentes tegelykertyd van ’n moedergemeente afgestig het, was op 22 Junie 1950 op Uitenhage toe die indertydse 133 jaar oue NG gemeente Uitenhage in nie minder nie as vier dele verdeel is met die afstigting van die rekordgetal van drie dogtergemeentes: Uitenhage-Noord, Uitenhage-Oos en Uitenhage-De Mist. Dit is verder noemenswaardig dat die drie pasgebore dogters elkeen een van die drie leraars van die ou moedergemeente beroep het en al drie die beroep aanvaar het. Die moedergemeente was hierna vyf maande lank vakant tot twee medeleraars gelyktydig op 24 Februarie 1951 bevestig is.

• Olivier, ds. P.L.. 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.