Mier-newel
Die Mier-newel, of Mz 3 (Menzel 3), is ’n jong, bipolêre planetêre newel in die sterrebeeld Winkelhaak. Dit bestaan uit ’n helder kern met twee lobbe, elk bestaande uit drie kleiner lobbe.[3] Dit is sowat 8 000 ligjare van die Aarde af en het ’n skynbare magnitude van 13,8. Dit is in 1922 deur Donald Howard Menzel ontdek.[4]
Mier-newel | ||||
Sterrebeeld | Winkelhaak | |||
Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
Regte klimming | 16h 17m 13.392s[1] | |||
Deklinasie | -51° 59′ 10.31″[1] | |||
Skynmagnitude (m) | 13,8[2] | |||
Absolute magnitude (M) | 1,8 | |||
Besonderhede | ||||
Afstand (ligjaar) | ~8 000 | |||
Skynbare grootte | 50 boogminute | |||
Ander name | ||||
Mz 3 (Menzel 3), ESO 225-9[1] | ||||
|
Eienskappe
Die newel se lobbe het almal dieselfde simmetrie-as, maar verskillende vorms en hoeke.[3] Sommige navorsers glo daar is ’n simbiotiese dubbelster in die middel.[5] Studies toon die digte gas in die middel het dalk ’n ander bron as die uitgespreide lobbe.[5] Daar word geglo die sterre in die newel is ’n reusester wat die digte gasstreek in die middel vorm en ’n witdwerg wat ioniserende fotone verskaf vir die newel.[5]
Die Mier-newel sit uit teen ’n spoed van 50 km/s. Dit word dikwels met die meer bekende Vlinder-newel (M 2-9) vergelyk, en hulle het moontlik dieselfde evolusiegeskiedenis. Hulle het albei puntige, helder kerns, ’n nou stofgordel in die middel en opvallende eenderse lobbe.
Die grootste verskil tussen die twee newels is hul naby-infrarooistraling. Die Mier-newel het geen spoor van molekulêre waterstofemissies nie, terwyl M 2-9 prominente H2-emissielyne in die naby-infrarooi het. Die gebrek aan H2-emissies in die Mier-newel is buitengewoon as die sterk verhouding tussen sulke emissies en die bipolêre struktuur van planetêre newels in ag geneem word. Die lobbe van dié newel is ook meer gespikkel en ronder as dié van M 2-9.
Sien ook
Verwysings
- SIMBAD 2006
- Gottlieb & Wallace 2005
- Guerrero, Chu & Miranda 2004
- Smith, Nathan (2003), "Spatial distribution of near-infrared and optical emission properties in the bipolar nebula Menzel 3", Monthly Notice of the Royal Astronomical Society 342 (2): 383–398, doi:10.1046/j.1365-8711.2003.06557.x, Bibcode: 2003MNRAS.342..383S
-
- Zhang, Y.; Liu, X.-W. (2006), Ian F. Corbett., ed., "The Fe/Ni ratio in the Ant Nebula Mz 3", Proceedings of the International Astronomical Union, Planetary Nebulae in our Galaxy and Beyond, Proceedings of the International Astronomical Union, Symposium #234 (Cambridge, MA: Cambridge University Press) 2 (S234): 547–548, doi:10.1017/S1743921306004170, Bibcode: 2006IAUS..234..547Z
Bronne
- Gottlieb, Steve; Wallace, Kent (July 15, 2005), "Results for Mz 3", Doug Snyder's Planetary Nebulae Web Site (Doug Snyder), archived from the original on 6 Februarie 2012, https://web.archive.org/web/20120206042522/http://www.blackskies.org/reports05.htm#Mz3, besoek op 18 April 2015
- Guerrero, Martín A.; Chu, You-Hua; Miranda, Luis F. (2004), "Menzel 3: a Multipolar Nebula in the Making", The Astronomical Journal 128 (4): 1694–1704, doi:10.1086/423909, Bibcode: 2004AJ....128.1694G
- Menzel, D. N. (1922), "Five new planetary nebulae", Harvard Bull. 177: 0, Bibcode: 1922BHarO.777....0M
- SIMBAD (December 22, 2006), Results for PN Mz 3, SIMBAD, Centre de Données Astronomiques de Strasbourg, http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?protocol=html&Ident=PN+Mz+3
Eksterne skakels
- NASA APOD - Mz 3: die Mier-newel
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia