Mayotte
Mayotte (Comoraans: Mahoré) is 'n eiland en oorsese département (département d'outre-mer, of DOM) van Frankryk aan die noordelike punt van die Mosambiekkanaal in die Indiese Oseaan, tussen noordelike Madagaskar en noordelike Mosambiek, met 'n oppervlak van 374 vierkante kilometer en 'n bevolking van 212 645. Die gebied is geografies deel van die Comore-eilande, maar nie polities nie. Dit staan ook as Mahoré bekend, veral onder voorstaanders vir die insluiting daarvan in die Unie van Comore.
| |||||
| Nasionale leuse: Liberté, égalité, fraternité (Frans vir: "Vryheid, Gelykheid, Broederskap") | |||||
| Volkslied: Marseillaise | |||||
 | |||||
| Hoofstad | Mamoudzou | ||||
| Grootste stad | Mamoudzou | ||||
| Amptelike tale | Frans | ||||
| Regering | Oorsese département Emmanuel Macron Daniel Zaïdani Jacques Witkowski | ||||
| Onafhanklikheid Franse oorsese département • Gekoop deur Frankryk • Referendums oor bande met Frankryk • Departementele kollektiwiteit • Oorsese kollektiwiteit • Oorsese department en regio • Buitenste streek |
1843 1974, 1976, 2009 2001 2003 31 Maart 2011 1 Januarie 2014 | ||||
| Oppervlakte - Totaal - Water (%) |
374 km2 (185ste) 144 myl2 0,4 | ||||
| Bevolking - 2012-sensus - Digtheid |
212 645[1] 569 / km2 (21ste) 1 473 / myl2 | ||||
| BBP (nominaal) - Totaal - Per capita |
2009-skatting | ||||
| Geldeenheid | Euro (€) (EUR) | ||||
| Tydsone - Somertyd |
(UTC+3) nie toegepas nie (UTC+3) | ||||
| Internet-TLD | .yt | ||||
| Skakelkode | +262 | ||||
Soos ander oorsese Franse gebiede is Mayotte ook een van die 27 régions van Frankryk met 'n status soortgelyk aan dié van die metropolitaanse Frankryk op die Europese vasteland. Mayotte maak sedert 31 Maart 2011 deel uit van die Euro-gebied en sedert 1 Januarie 2014 van die Europese Unie.
Geskiedenis
Mayotte is in 1843 saam met die ander Comore-eilande aan Frankryk toegeken. Dit is die enigste eiland in die argipel wat in referendums in 1974 en 1976 gestem het om sy bande met Frankryk te behou en onafhanklikheid te laat vaar (met onderskeidelik 63,8% en 99,4% stemme). Die Comore maak steeds aanspraak op die eiland, en volgens 'n 1976 Verenigde Nasies se Sekuriteitsraadresolusie deur 14 van die 15 lede van die raad ondersteun, sou die raad die Comore se soewereiniteit oor Mayotte ondersteun, maar Frankryk het die resolusie geveto.
Die toestand van Mayotte blyk vir Frankryk lomp te wees: terwyl die bevolking grotendeels nie van Frankryk onafhanklik wou wees en by die Comore aansluit nie, is daar internasionale kritiek teen volgehoue bande van Mayotte aan Frankryk. Verder sou dit moeilik wees om die eiesoortige plaaslike administrasie van Mayotte, grootliks regeer volgens tradisionele Moslemreg, in die regsstrukture van Frankryk in te pas, om nie te praat van die koste om die lewensstandaard naby die vlak van dié van metropolitaanse Frankryk te bring nie. As gevolg van hierdie redes, moet wette van die nasionale parlement spesifiek aandui of dit op Mayotte van toepassing is, vir die wette om daar te geld.
Die status van Mayotte het in 2001 verander om baie naby aan die van 'n département van die vastelandgedeelte van Frankryk te wees, met die spesifieke benaming collectivité départementale. Die verandering is in 'n referendum in Mayotte met 73% aanvaar. Na die grondwetlike hervorming van 2007 word dit 'n collectivité d'outre-mer met die titel collectivité départementale de Mayotte. Op 1 Januarie 2014 het Mayotte 'n oorsese administratiewe gebied (région d'outre-mer) en een van die agt sogenaamde régions ultrapériphériques of "uiterste randgebiede" van die Europese Gemeenskap geword.
Politiek en administratiewe verdeling
Mayotte is in administratiewe opsig verdeel in 17 munisipaliteite (Frans: communes) en 19 kantons. Die eiland is tegelykertyd 'n oorsese administratiewe gebied (région) en département van Frankryk.
Danksy die ligging ver van die sentrum van die Europese Unie (EU) af, vorm die eiland sedert 2014 ook 'n sogenaamde région ultrapériphérique in die EU.[3]
Geografie
Die hoofeiland, Mahoré (of Grande-Terre), is geologies die oudste van die Comore. Dit is 39 km lank en 22 km wyd, en die hoogste punte is tussen 500 en 600 meter bo seevlak. Weens die vulkaanrotse is die grond in sommige gebiede relatief vrugbaar. 'n Koraalrif wat groot dele van die eiland omring verseker beskerming vir skepe en 'n habitat vir vis.
Dzaoudzi was die hoofstad van die Comore tot 1962. Dit is geleë op Île Pamanzi (of Petite-Terre), wat teen 10 km² die grootste van verskeie eilandjies langs Mahoré is, waarmee dit met 'n spoelbrug verbind is. Mamoudzou is nou Mayotte se administratiewe sentrum.
Mayotte is 'n lid van die Indiese Oseaan Kommissie, met aparte lidmaatskap van die Comore-eilande.
Demografie
Sowat 65 persent van Mayotte se 160 301 inwoners was volgens die sensus van 2002 in Mayotte gebore, 28 persent is van die Comore-eilande en drie persent is van Madagaskar.[4] Daar is klein minderhede van ander etniese groepe. Meer as 50 persent van die bevolking is jonger as twintig jaar.
Frans is die amptelike taal, alhoewel die meerderheid van die bevolking Mahories, 'n dialek van die Swahili-taal Komories, as omgangstaal praat.
Naastenby negentig persent van die bevolking is Soennitiese Moslems.
Verwysings
- (fr) INSEE, Regering van Frankryk. "212 600 habitants à Mayotte en 2012 – La population augmente toujours fortement" [212 600 inwoners in Mayotte in 2012 – Die bevolking neem steeds sterk toe] (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2018. Besoek op 2 September 2014.
- (fr) "Produit intérieur brut à Mayotte en 2009 : Une croissance dynamique mais un retard à rattraper" [Bruto binnelandse produk in Mayotte in 2009: dinamiese groei, maar 'n vertraging om in te haal]. INSEE. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2018. Besoek op 2 September 2014.
- (fr) "Mayotte obtient son statut de RUP" [Mayotte behaal sy RUP-status]. Linfo.re. Besoek op 27 Julie 2020.
- (fr) MIG 1 DET – POPULATION SELON LE LIEU DE NAISSANCE (Bevolking per geboorteplek)
Eksterne skakels
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Mayotte.- (en) Toerisme-inligting oor Mayotte op Wikivoyage
| Die administratiewe geweste van Frankryk (Régions de France) |  |
|---|---|
| Metropolitaanse geweste (Régions métropolitaines): | |
| Akwitanië | Auvergne | Boergondië | Bretagne | Centre-Val de Loire | Champagne-Ardenne | Elsas | Franche-Comté | Île-de-France | Korsika | Languedoc-Roussillon | Limousin | Lotaringe | Midi-Pyrénées | Nord-Pas-de-Calais | Basse-Normandie | Haute-Normandie | Pays de la Loire | Pikardië | Poitou-Charentes | Provence-Alpes-Côte d'Azur | Rhône-Alpes | |
| Metropolitaanse geweste 2016 (Régions métropolitaines): | |
| Auvergne-Rhône-Alpes | Boergondië-Franche-Comté | Bretagne | Centre-Val de Loire | Grand Est | Hauts-de-France | Île-de-France | Korsika | Nieu-Akwitanië | Normandië | Oksitanië | Pays de la Loire | Provence-Alpes-Côte d'Azur | |
| Oorsese geweste (Régions d’outre-mer): | |
| Frans-Guyana | Guadeloupe | Martinique | Mayotte | Réunion | |
Lande en gebiede in Afrika | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lande | Algerië • Angola • Benin • Botswana • Burkina Faso • Burundi • Comore-eilande • Demokratiese Republiek die Kongo • Djiboeti • Egipte1 • Ekwatoriaal-Guinee • Eritrea • Eswatini • Ethiopië • Gaboen • Gambië • Ghana • Guinee • Guinee-Bissau • Ivoorkus • Kaap Verde • Kameroen • Kenia • Lesotho • Liberië • Libië • Madagaskar • Malawi • Mali • Marokko • Mauritanië • Mauritius • Mosambiek • Namibië • Niger • Nigerië • Republiek die Kongo • Rwanda • São Tomé en Príncipe • Senegal • Sentraal-Afrikaanse Republiek • Seychelle • Sierra Leone • Soedan • Somalië • Suid-Afrika • Suid-Soedan • Tanzanië • Togo • Tsjad • Tunisië • Uganda • Zambië • Zimbabwe | .svg.png.webp) | |||||||
| Omstrede gebiede | |||||||||
| Afhanklike gebiede |
| ||||||||
| Lande van | Asië • Europa • Noord-Amerika • Oseanië • Suid-Amerika | ||||||||
