Maria Montessori

Die eerste Montessori skool in Rome het in 1907 ontstaan. Die program het ter aanvang gefokus op leerders tussen die ouderdom van vier en sewe jaar, en die program het begin om die lae-inkomste families ‘n kans te gee om hul kinders in ‘n voldag leeromgewing te plaas. Die skool se program en struktuur het vinnig aandag getrek in Europa en Indië en het later ook bekend geraak in Amerika, veral tussen 1910 - 1920.

Maria Montessori se skool sisteem het later gesukkel om genoeg onderwysers te kry om op hierdie unieke manier skool te gee. As ‘n gevolg hiervan het daar privaat instansies ontstaan om onderwysers op te lei volgens die Montessori manier.

Die geskiedenis van die ontwikkeling van die Montessori program werk volgens die volgende tydlyn: In 1870 is Maria Montessori gebore in Italië, sy het na skool gaan studeer as dokter. In 1896 het haar navorsing begin waar sy na kinders gekyk het wat fisies of intellektueel gestremd was om hulle te help. Haar navorsing was wetenskaplik gebaseerd in terme van die ontwikkeling van die kind. In 1906 begin sy haar eksperimentele program in haar huis om die leerders uit die strate te hou en arm gesinne so uit te help. Reeds in 1907 het die klasse van die Montessori program in Frankryk gestrek van voorskool tot en met graad 8. In 1912 was die Montessori metode van onderrig erken as ‘n waardevolle onderrig styl en is gepubliseer. In 1929 word “Assosiasie Montessori Internasionaal” gestig, en die Montessori program word as ‘n tipe franchise geken regoor die wêreld en beskikbaar gestel vir onderrig en leer. Op 6 Mei 1952 is Maria Montessori oorlede, op ‘n ouderdom van 81, na sy diep spore getrap het in die ontwikkeling van kinders en die onderrig styl wat baie bekend geword het vir sy unieke styl. In 1970 word daar ‘n organisasie gestig naamlik MECA wat Montessori opleiding insluit. In 2000 word Maria Montessori se invloede meer in die Waldorf program ingesluit.

Die basiese program filosofie handel daaroor om die leerder te volg en aan sy of haar behoeftes te voldoen. Die program se beginsels is gebaseer op die Montessori Piramide nl. die leerder, die voorbereide omgewing en die opgeleide fasiliteerder. Dit is baie belangrik om die program se omgewing te beplan omdat dit met die kind se ingebore potensiaal te doen het om daarop te verbeter en daarop te bou. Die kinders moet kreatief sensitief gestimuleer word. Die leerders kan self besluit wat hulle gaan doen, en sodoende word hulle bloot gestel aan die komplekse omgewing van probleem oplossing. Daar moet gestreef word daarna om die hele persoonlikheid van die leerder deur motoriese, sensoriese en intellektuele aktiwiteite te stimuleer sodat hulle die leerders kan help groei op meer as een vlak. Die klaskamer kan gesien word as ‘n klein gemeenskap waar elke leerder op sy eie vlak werk, en dit kan hulle leer om selfstandig te wees omdat hulle die keuse het om te werk of nie. Omdat hulle deur selfontdekking leer, leer hulle ook selfdisspline aan en word meer gestimuleer deur aktiwiteite. Die Montessori program glo wanneer leerders werk of leer, dan leer hulle verskillende vaardighede en sosiale vaardighede aan deur inagneming van ander leerders, netheid, orde, selfbeheer, ens. Die aktiwiteite kan die aanleer van waardes van binne, eerder as van buite, die leerder aanmoedig. Leerders raak meer bewus van ander leerders se gevoelens deur hulself in ander se skoene te plaas. Die filosofie van die kurrikulum streef daarna om die leerders voor te berei vir beide universiteite en die lewe daar buite.

Wanneer daar na die skool gekyk word het hulle drie hoof idees, nl:

1. Die onderwyser en ouer vorm nie die leerder nie, maar die leerder vorm homself deur sy ervaringe en hierdeur skep dit ‘n volwasse mens.
2. Om te onderrig kan nie van een persoon na ‘n ander persoon oorgedra word nie, maar onderwysers kan slegs die natuurlike proses van leer fasiliteer.
3. Daar is ‘n duidelike konneksie tussen mens se siening van jouself en om lewendig te wees en oop te wees vir nuwe idees en ervarings, en die vermoë om te leer.

Wanneer ons hierdie dinge besef sal die leerder ‘n goeie voorsprong hê, en hulle sal nie afhanklik wees van die onderwyser nie. Dit is die leerder se eie werk om die persoon te skep wat hy of sy gaan word. Leer deur leering, nie deur korreksie nie, dit moet die filosofie van die onderwyser wees. Die Montessori onderwyser moet goeie vertroue en geloof in die kind hê en hulle moet die kind volg. Die onderwyser moet homself buite die normale leer patroon plaas en die kind die geleentheid gee om homself te ontdek en daardeur te leer. Die onderwyser moet glo dat die leerling ‘n besluit sal neem om te leer deur ‘n taak te kies waarin hy die meeste sal baat vind om te leer. Daar is ‘n groot verskil tussen ‘n onderwyser in ‘n gewone skool teenoor die onderwyser in ‘n Montessori program. Die Montessori onderwyser glo meer in die leerder se ontwikkelings vermoë en volg die kind, eerder as wat die tradisionele onderwyser van die kind verwag om hom te volg. Die Montessori onderwyser beplan en observeer, en is dus konstant bewus van die leerling se rigting en vordering, en is daarom in staat om die leerling se ontwikkelings potensiaal te verbeter. Die kurrikulum is leerder gesentreerd omdat die Montessori onderwyser die leerling in beheer plaas. Die onderwyser staan somtyds terug sodat kinders foute kan maak sodat hulle deur hul ontdekkings ervaring kan opbou.

Die onderwyser se rol kan as volg opgesom word:

1. Dinamiese skakel tussen leerder en beplande/ voorbereide omgewing
2. Observeer hulle leerders sistematies, en interpreteer hulle behoeftes
3. Eksperimenteer konstant en verander omgewing om by leerders te pas
4. Berei leeromgewing voor
5. Evalueer die leerders versigtig
6. Observeer en evalueer
7. Respekteer en beskerm die leerders se selfstandigheid
8. Ondersteun die leerders
9. Fasiliteer kommunikasie
10. Rolmodel deur hul optrede

Metodes van aanbieding

Leerlinge word volgens hul vlak ingedeel en vorder teen hul eie spoed. Die leerlinge beplan self hul eie dag en week, maar die onderwyseres begelei nog steeds die program. Leerlinge is self verantwoordelik om hul take te voltooi, maar hulle mag vir hulp vra wanneer dit nodig is. Dit help die leerlinge om selfvertroue en onafhanklikheid te bou. Ouderdom groepe verskil van die gewone tradisionele program. Daar kan verskillende ouderdom groepe in een klas wees, bv. 6-9 jaar, en hierdie leerlinge is baie sensitief vir mekaar se gevoelens en besittings. Kinders word aangemoedig om hul tyd te vat met hul take, hulle word nie aangejaag nie. Alle leerlinge se leerstyle en vermoeëns word geakkomodeer. Die omgewing word so omskep dat leerlinge nie net iets leer nie, maar hulle leer ook hoe om te leer, en die styl van leer wat by hul as individu pas word vir hul gemaklik gemaak. Leerlinge leer deur ‘n “hands-on” benadering wat hul ervaring opbou en verbreed, waar leerlinge gewoonlik deur herhaling en memorisering leer in gewone skole. Die leerlinge se omgewing word so omskep dat elkeen ‘n gelyke kans tot leer het en teen sy eie pas kan leer. Die leerders het baie meer fisiese omgewing, en maak baie gebruik van apparate om hulle te leer eerder as werkkaarte. Leerlinge het ook minder hulp van die onderwyseres nodig omdat die leerlinge self kan ontdek of dit reg of verkeerd is, en die apparate werk so uit dat die leerder self weet of dit wat hy doen reg is. Alle apparate en die omgewing is gefokus op ‘n multi-sensoriese stimilu. Leerlinge leer een ding op drie of vyf verskillende maniere op dieselfde tyd. Die leerling wat ouditief, visueel, kinesteties, takties ens. die beste leer sal baat vind by elke apparaat.

Die onderwyseres stel die omgewing op en moet seker maak dit is ‘n optimale omgewing waarin leer kan plaas vind.

Die bronne wat gebruik word is baie belangrik, daar moet eerder te veel as te min wees, maar dit is baie belangrik dat dit gepas is vir ‘n sekere ouderdoms groep. Die verskillende ouderdoms groepe se bronne het ook ‘n sekere doel wat dit moet dien.

0 tot 6 jaar – Voor sesjarige ouderdom leer die kind deur direkte interaksie en kontak met die omgewing. Hy leer sy omgewing ken deur sy sintuie te ontdek en deur beweging. Bronne wat gebruik word moet die kind selfrespek leer, sodat hy ook respek vir ander en hul besittings kan hê. Hy moet die natuurlike prag van sy omgewing begin raaksien en respekteer.

6 tot 12 jaar- Vanaf sesjarige ouderdom gaan dit oor die leerling se verbeelding en hulle produseer baie kreatiewe idees. Hulle begin boeke, dramas, tydlyne, modelle en grafieke opstel. Sensories manipuleerbare bronne moet hier gebruik word.

12 tot 18 jaar - Onderrig begin meer tradisioneel word. Bronne soos boeke, rekenaars en gereedskap word meer ingebring. Sy omgewing sluit ‘n groter gemeenskap in. Kultuur is nou die hoof bron van onderrig. Die fase van adolessensie. Onstabiliteit oor sielkunde ontwikkel en psigologiese verandering vind plaas.

18 tot 24 jaar – Montessori beoog om jong volwassenes voor te berei deur ervaringe, sy het geglo dat die onafhanklikheid van ekonomie in die vorm van geld is.

Montessori klaskamers bestaan uit die volgende kategorieë

Babas en kleuterprogramme: Montessori klaskamers val onder verskillende kategorieë vir kinders onder 3 jaar. Aktiwiteite word beklemtoon na die kinders se vermoë. Ouers moet hier betrokke wees.

Voorskoolse en Kleuter: Hierdie fase word primêr genoem en die aktiwiteite word deur die onderwyseres aangebied. Aktiwiteite wat hier plaasvind is, giet en lepel vir ontwikkeling van wiskunde, musiek en taal.

Elementêre klaskamers: Hier is 30 kinders of meer, lesse bestaan uit klein groepies van kinders wat die kinders instaat stel om onafhanklik te werk. Die lesse in hierdie klaskamers kan breed strek.

Middel en Hoërskool: Hierdie program is minder ontwikkeld as die programme vir die jonger kinders. Hier word opleiding van onderwysers ontwikkel.

Die opleiding van onderwysers in die Montessori stelsel in Suid Afrika is redelik algemeen en korter as die gewone onderwys graad. Dit bied wel net ‘n diploma of NQF vlak 5. Die “Montessori Academy for teacher training” bied ‘n twee jaar kurses aan, gewoonlik beskikbaar in Pretoria en Kaapstad. Die eerste jaar is net lesings en die tweede jaar is prakties. Vroeë kinderontwikkeling kursusse is beskikbaar vir onderwyseresse van 3-6jarige kinders. Klasse is van Maandag tot Woensdag, vanaf 9:00 tot 13:00, en tweekeer per week is daar ‘n praktiese opleiding. Klasse is as voltyds of deeltyds beskikbaar, maar die student word verplig om in haar eie tyd vir twee weke by ‘n skool te werk. Die opgeleide student kan by verskeie Montessori skole in die land die geleentheid kry om as onderwyseres op te tree. Die Montessori skole is gewoonlik privaat eiendom, wat onderrig op ‘n baie hoë standaard aanbied.

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Maria Montessori.