Magahi
Magahi of Magadhi (मगही/मागधीমগহী/মাগধীମଗହୀ/ମାଗଧୀ) is 'n Indo-Ariese taal wat deur sowat 20,7 miljoen mense in die Indiese deelstate Bihar, Jharkhand en Wes-Bengale gebesig word.[4][5] Magadhi Prakrit was die voorsaat van Magadhi, waarvan laasgenoemde se naam afgelei is.[6]
Magahi मगही/मागधीমগহী/মাগধীମଗହୀ/ମାଗଧୀ | ||
---|---|---|
Gepraat in: | Indië Nepal | |
Gebied: | Suid-Asië | |
Totale sprekers: | 20,7 miljoen[1][2] | |
Taalfamilie: | Indo-Europees Indo-Irannees Indo-Aries Oos-Indo-Aries Bihari Magahi | |
Skrifstelsel: | Devanagari, Bengaalse alfabet, Oriya-alfabet, Kaithi-skrif | |
Amptelike status | ||
Amptelike taal in: | Indië[3]
| |
Gereguleer deur: | geen | |
Taalkodes | ||
ISO 639-1: | geen | |
ISO 639-2: | mag | |
ISO 639-3: | mag | |
Magahi beskik oor 'n ryk en ou tradisie aan volksliedjies en verhale. Dit word in nege distrikte van die deelstaat Bihar (Gaya, Patna, Jehanabad, Aurangabad, Nalanda, Sheikhpura, Nawada, Lakhisarai en Arwal), sewe distrikte van Jharkhand (Hazaribag, Chatra, Koderma, Jamtara, Bokaro, Dhanbad en Giridih) en in die Wes-Bengaalse distrik Malda.[7] Magahi was glo Siddhartha Gautama se moedertaal.
Alhoewel die aantal mense wat Magahi besig, groot is, word dié taal in die grondwet van Indië nie erken nie. In Bihar word Hindi as onderwys- en amptelike taal gebruik.[8] Vir die 1961-sensus was Magahi as Hindi geklassifiseer.[9]
Magahi behoort tot die Bihari-tale, d.w.s. tale wat nou verwant is aan Hindi en soms as dialekte van dié taal beskou word. Die Bihari-tale vorm 'n dialekkontinuum wat 'n presiese afbakening van enkele tale moeilik maak. Sedert Maart 2018 is Magahi een van die Indiese deelstaat Jharkhand se ampstale.[10] Aangesien alle inheemse moedertale van Nepal as nasionale tale erken word, dien Magahi as een van Nepal se baie nasionale tale.
Verwysings
- (en) "Scheduled Languages in descending order of speaker's strength – 2011" (PDF). Registrateur-generaal en sensuskommissaris van Indië. 29 Junie 2018. Besoek op 7 Julie 2018.
- (en) "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Magahi". Ethnologue. Besoek op 15 Augustus 2020.
- (en) "The Constitution of India" (PDF). Regering van Indië, Departement van Reg en Justisie. 1 Desember 2007 [1950]. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 9 September 2014.
- (en) Prasad, Saryoo (2008). Magahī Phonology: A Descriptive Study. p. 6. ISBN 9788180695254. Besoek op 4 November 2018.
- (en) Brass, Paul R. (2005). Language, Religion and Politics in North India. p. 93. ISBN 978-0-595-34394-2. Besoek op 4 November 2018.
- (en) "How a Bihari lost his mother tongue to Hindi". 22 September 2017.
- (en) Frawley, William (Mei 2003). International Encyclopedia of Linguistics: 4-Volume Set. Oxford University Press, USA. ISBN 978-0-19-513977-8. Besoek op 8 November 2018.
- (en) "History of Indian Languages". Diehardindian.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2012. Besoek op 29 Februarie 2012.
- (en) Verma, Mahandra K.. "Language Endangerment and Indian languages : An exploration and a critique". Linguistic Structure and Language Dynamics in South Asia.
- (en) "Jharkhand gives second language status to Magahi, Angika, Bhojpuri and Maithili". Avenue Mail. 21 Maart 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 15 Augustus 2020.