Kalkoentjie (voël)
Kalkoentjies (genus Macronyx) is middelgroot sangvoëls in die familie Motacillidae wat veral in oop grasveld of vleierige gebiede aangetref word. Hulle is terrestriële insekvreters wat bolangs kripties geveerd is, maar aan die keel, bors en buik opvallend gekleurd is. Die 8 spesies van genus Macronyx en subfamilie Anthinae is almal endemies aan die Sub-Sahara. Die genus Macronyx is in 1827 deur die Engelse naturalis Swainson ingevoer met die oranjekeelkalkoentjie as die tipe-spesie.[1][2] Hul Engelse naam longclaws verwys soos die wetenskaplike genusnaam na hul besonder lang agterklou.
Kalkoentjie | |
---|---|
'n Oranjekeelkalkoentjie in die Suikerbosrand-natuurreservaat. | |
Wetenskaplike klassifikasie | |
Domein: | |
Koninkryk: | |
Filum: | |
Klas: | |
Orde: | |
Familie: | |
Genus: | Macronyx Swainson, 1827 |
Tipespesie | |
Alauda capensis Linnaeus, 1766 | |
Spesies | |
8, sien teks. |
Kenmerke
Hulle is monogame standvoëls wat op die grond voed, oornag en nesmaak. Hulle leef van insekte, sade en spinnekoppe,[3] en sommige prooi word uit die lug gegryp. Anders as koesters (Anthus) het hulle stewige borselhare bo die mondhoeke, wat die vang van hul prooi vergemaklik.[4] Vergeleke met koesters is kalkoentjies ook groter en meer robuust gebou, met korter sterte en meer geronde vlerke, en relatief tot koesters is hul pote enorm.[5] Die tarsi en tone is lank en stewig, en die agterkloue besonder lank.[6] Hul wetenskaplike naam (macro = groot, nyx = klou)[7] verwys juis na hierdie klou aan die hallukstoon, wat ‘n aanpassing is vir hul habitat van digte grasveld. Dit laat hulle toe om makliker bo-op gras te staan om gevaar of prooi te bespied.[4] Alhoewel hulle aan die rugkant ook kripties gekleurd is, is die keel, bors en buik helderkleurig. Die kleurryke keelvlek (rosig, oranje of geel) word by sommige spesies deur ’n swart soom geaksentueer, wat by die onvolwassenes nog afwesig is. Hulle vlieg laag met onderbroke vlerkslae, en sweef dan met die vlerke effe afwaarts.[8] Hulle maak op die grond nes, teen 'n beskermende graspol. Die 2 tot 4 roomkleurige eiers is lig tot swaar gevlek en die eierinkubasie- en kuikenperiodes duur elk in die omgewing van twee weke.[3]
Spesies
Agt spesies word erken:
- Macronyx ameliae — Rooskeelkalkoentjie
- Macronyx aurantiigula
- Macronyx capensis — Oranjekeelkalkoentjie
- Macronyx croceus — Geelkeelkalkoentjie
- Macronyx flavicollis
- Macronyx fuellebornii
- Macronyx grimwoodi
- Macronyx sharpei
Sien ook
Verwysings
- Swainson, William John (1827). "On several groups and forms in ornithology, not hitherto defined". Zoological Journal. 3: 343–363 [344].
- Mayr, Ernst; Greenway, James C. Jr, reds. (1960). Check-list of Birds of the World. Vol. 9. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology. p. 142.
- Carnaby, Trevor (2008). "Introduction". Beat about the bush: Birds (1ste uitg.). Johannesburg: Jacana. p. 39. ISBN 9781770092419.
- Carnaby, Trevor (2008). "Longclaws". Beat about the bush: Birds (1ste uitg.). Johannesburg: Jacana. p. 632, 491-492. ISBN 9781770092419.
- Gill, E. Leonard; Winterbottom, J. M. (hersien) (1975). A first guide to South African birds (7de uitg.). Kaapstad: Maskew Miller. p. 77. ISBN 0623005964.
- Zimmerman, Dale A.; et al. (1999). Birds of Kenya and Northern Tanzania. Princeton University Press. p. 504. ISBN 0691010226.
- Jobling, J.A. (2018). del Hoyo, J.; Elliott, A.; Sargatal, J.; Christie, D.A.; de Juana, E. (reds.). "Key to Scientific Names in Ornithology". Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions. Besoek op 2 Mei 2018.
- Sinclair, Ian; Ryan, Peter (2010). Birds of Africa south of the Sahara (2de uitg.). Kaapstad: Struik Nature. p. 366. ISBN 9781770076235.