Leo VI van Bisantium

Hy was die seun van keiserin Eudokia Ingerina, en sy pa was óf Basilius I[1][2][3] óf Michael III.[4][5][6] Eudokia was Michael III se minnares en Basilius I se vrou. In 867 het Basilius Michael laat vermoor en hom as keiser opgevolg.[7] As tweede oudste seun van die keiser was Leo saam met sy broer, Konstantyn, medekeiser. Hy het die troonopvolger geword ná Konstantyn se dood in 879.[8] Basilius en Leo het egter nie langs dieselfde vuur gesit nie, en die verhouding het versleg ná Eudokia se dood toe Leo, wat ongelukkig getroud was met Theophano Martiniake, ’n minnares, Zoe Zaoutzaina, kry. Basilius het Zoe laat trou met ’n onbelangrike offisier en het Leo later amper laat verblind toe hy vermoed dat hy teen hom saamsweer.[9][10] Op 29 Augustus is Basilius in ’n jagongeluk dood en het Leo keiser geword.[11]

Die Bisantyne vlug met die Slag van Boulgarophygon, miniatuur uir die Madrid Skylitzes.

Een van Leo se eerste dade as nuwe keiser was om Michael III se oorskot op ’n groot seremonie in die keiserlike mausoleum te laat herbegrawe. Dit het die openbare mening versterk dat Leo homself as Michael se seun beskou het.

Leo het die steun van die amptenare in Konstantinopel gewen en homself omring deur burokrate soos Stylianos Zaoutzes, die pa van sy minnares, Zoe Zaoutzaina[11] en die eunug Samonas. Sy pogings om die aristokratiese families van Bisantium soos die Phokas- en die Doukai-familie, te beheer het soms tot groot konflik gelei.[12] Hy het ook probeer om die kerk te beheer deur sy aanstellings van patriarge.[13]

Leo het die Griekse weergawe van die wetboek Basilika, wat deur sy pa begin is, voltooi. Dit was die wette van Justinianus I en is terselfdertyd bygewerk en aangepas.[14]

In oorloë het Leo gemengde sukses gehad.[15] In ’n oorlog teen Bulgarye is die Bisantyne verslaan, maar Leo het die Magjare omgekoop om Bulgarye uit die noorde aan te val en so het hy in 895 indirek sukses teen die Bulgare behaal.[16] In 896 het hy egter die Slag van Boulgarophygon verloor en daarna moes hy belasting aan die Bulgare betaal.[17] Hoewel hy ’n oorlog teen die Emiraat van Tarsus in 900 gewen het waarin die Arabiese leër verwoes en die emir self gevange geneem is,[18] het die Emiraat van Sisilië in die weste die stad Taormina, die laaste Bisantynse pos op die eiland Sisilië, in 902 verower.[19] Tog het hy in die ooste geslaag met aanvalle teen die Arabiere, Armenië en Theodosiopolis.[18]

In 904 het die afvallige Leo van Tripolis en sy seerowers Thessalonika geplunder terwyl ’n grootskaalse ekspedisie in 911–912 om die Emiraat van Kreta te herower, klaaglik misluk het. In 907 is Konstantinopel aangeval deur Kiëf-Roes onder grootprins Oleg, wat ’n gunstige handelsverdrag met die Bisantyne wou sluit.[20] Leo het hulle afgekoop, maar hulle het weer in 911 aangeval en ’n handelsooreenkoms is eindelik geteken.[21]

Leo VI het ’n groot skandaal veroorsaak met al sy huwelike in ’n poging om ’n erfgenaam te hê. Sy eerste vrou, met wie sy pa hom gedwing het om te trou, is in 897 dood en hy het met sy minnares Zoe Zaoutzaina getrou, maar sy is ook dood, in 899.[22] ’n Derde huwelik was tegnies onwettig,[23] maar hy het tog weer getrou, dié keer met Eudokia Baïana. Sy is egter in 901 dood.[18] ’n Vierde huwelik was buite die kwessie en is deur die kerk as ’n groot sonde beskou, en daarom het Leo ’n minnares, Zoe Karbonopsina, gekry.[24] Toe sy vir hom ’n seun gee, is hy in 905 met haar getroud,[25] maar die patriarg het dit sterk afgekeur. Leo het hom toe vervang en die nuwe patriarg het die huwelik erken, op voorwaarde van ’n lang boetedoening en dat Leo alle toekomstige vierde huwelike verbied.[26]

Om sy buite-egtelike seun se posisie as erfgenaam te versterk, het Leo hom op 15 Mei 908 as medekeiser gekroon, toe hy net twee jaar oud was.[27] Leo is op 11 Mei 912 dood.[12] Hy is opgevolg deur sy jonger broer Alexander, wat sedert 879 saam met eers sy pa en toe sy broer regeer het.[28]

By sy eerste vrou, Theophano, het hy ’n dogter gehad:

• Eudokia, oorlede in 892

By sy tweede vrou, Zoe Zaoutzaina, het hy nog ’n dogter gehad:

• Anna

By sy derde vrou, Eudokia Baïana, het hy ’n seun gehad:

• Basil, wat net ’n paar dae geleef het

By sy vierde vrou, Zoe Karbonopsina, het hy twee kinders gehad:

• Anna
• Konstantyn VII

• Canduci, Alexander (2010), Triumph & Tragedy: the Rise and Fall of Rome's Immortal Emperors, Pier 9, ISBN 978-1-74196-598-8
• Finlay, George History of the Byzantine Empire from 716 – 1057, Edinburg: William Blackwood & Sons, 1853
• Gregory, Timothy, E., A History of Byzantium. Blackwell Publishing, 2005 ISBN 0-631-23512-4
• Kazhdan, Alexander, ed. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6
• Norwich, John Julius (1993), Byzantium: The Apogee, Londen: Penguin, ISBN 0-14-011448-3
• Treadgold, Warren A History of the Byzantine State and Society. Stanford: Stanford University Press, 1997 ISBN 0-8047-2630-2

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Leo VI van Bisantium.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia