Keratien
Keratien of horingstof is ’n eiwit wat as ’n struktuurelement voorkom by diere en is ’n klassieke voorbeeld van ’n veseleiwit.
Keratien is ’n taai, onoplosbaar eiwit wat voorkom in onder meer die epidermis (buitelaag) van die vel van mense en baie diere. Die buitenste sellaag bevat keratien, waardeur die vel taai en waterafstotend is. By eeltvorming aan byvoorbeeld die hande of voete neem die aantal selle met keratien sterk toe. Keratienbevattende selle word voortdurend afgestoot en vervang deur nuwe selle. Ook ekseem en ander skilfers ontstaan deur dié proses.
Keratienmolekules is veselagtig en om mekaar gedraai, waardeur hulle fyn vesels tussenin vorm. Dié eiwitte bevat ’n hoë persentasie swaelhoudende aminosure, hoofsaaklik sisteïen, wat disulfiedbrûe tussen die afsonderlike molekules vorm. Hierdeur ontstaan ’n stewige struktuur. Menslike hare bevat ongeveer 14% sisteïen.
Daar is twee hoofsoorte keratien:
- Alfakeratien, wat voorkom by mense en ander soogdiere
- Betakeratien, wat voorkom by voëls en reptiele.
Betakeratien is harder as alfakeratien. Laasgenoemde se struktuur is spiraalvormig, terwyl dié van eersgenoemde gedraai is. Keratien kom ook voor in naels, hoewe, horings, kloue, skubbe, snawels en vere.
Skakels
- Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Nederlandse Wikipedia vertaal.