Kardinale deugde
Die vier kardinale deugde is
- Prudentia (prudence - voorsigtigheid - verstandigheid – wysheid)
- Iustitia (regverdigheid - geregtigheid)
- Fortitudo (moed - sterkte)
- Temperantia (matigheid - gematigheid - selfbeheersing)
Hierdie deugde is hoog geag deur antieke filosowe. In die Christendom word hierdie klassieke deugde by die sewe deugde ingesluit.
Die naam kom van die Latynse woord cardo: skarnier (pen), skarnier waarop 'n deur rus. Hulle is die kern- of spildeugde: die "kern"-deugde. Hulle is ekstra belangrik omdat hulle in elke ander deug veronderstel is. Byvoorbeeld: wie vriendelik sou wees op 'n onverskillige of onregverdige manier, of wat nie weet hoe om 'n mate van sy vriendelikheid te hou nie, of wat nie die moed het om vriendelik te wees nie, selfs wanneer dit gevaar inhou, doen dit nie regtig nie. het die deug van vriendelikheid.
Die term "kardinale deugde" word die eerste keer deur Ambrosius van Milaan (339-397) gebruik. Die lys van vier vind ons reeds by Plato (in sy Politeia), maar hulle is hoofsaaklik deur Aristoteles (in sy Nicomachean Ethics) uitgewerk. Aristoteles skei hierdie vier nie as 'n groep nie, maar behandel hulle onder die ander deugde. Onder die Romeine vind ons hierdie deugde wat onder andere deur Cicero (in sy De Officiis) beskryf word. In die Christendom is die vier kardinale deugde saam met die drie goddelike deugde in die sewe deugde gekombineer. Op grond van Aristoteles is die deugde hoofsaaklik deur Thomas Aquinas in die Katolieke filosofie en morele leer opgeneem.
Afbeeldinge
Freskos uit 1303-1305 van Giotto di Bondone in die Cappella degli Scrovegni in Padua.
1. Prudentia:
Wysheid
2. Iustitia:
Regvaardigheid
3. Fortitudo:
Dapperheid
4. Temperantia:
Gematigdheid
Literatuur
- J. Bovendeert, Kardinale deugden gekerstend: de vier kardinale deugden van Ambrosius tot het jaar 1000 (Nijmegen 2007)
- R.E. Houser, The cardinal virtues. Aquinas, Albert, and Philip the Chancellor (Toronto 2004)
- K. Pansters, De kardinale deugden in de Lage Landen, 1200-1500 (Hilversum 2007)
- J. Pieper, Das Viergespann. Klugheit, Gerechtigkeit, Tapferkeit, Maß (Freiburg etc. 1964)
- P. van Tongeren, Deugdelijk leven. Een inleiding in de deugdethiek (Amsterdam 2003)
