Kalifornium
Kalifornium is 'n chemiese element met die simbool Cf en atoomgetal 98. Dit is 'n vermoedelik grys of silwerige aktinied.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Algemeen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Naam, simbool, getal | Kalifornium, Cf, 98 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Chemiese reeks | Aktiniede | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Groep, periode, blok | n/b, 7, f | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Voorkoms | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoommassa | 251 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronkonfigurasie | [Rn] 5f10 7s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektrone per skil | 2, 8, 18, 32, 28, 8, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fisiese eienskappe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Toestand | vastestof | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Digtheid (naby k.t.) | 15,1 g/cm³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Smeltpunt | 1173 K (900 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kookpunt | 1743 (skatting)[1] K (1470 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Smeltingswarmte | kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Verdampingswarmte | kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoomeienskappe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kristalstruktuur | dubbel seskantige diggepakte | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oksidasietoestande | 2, 3, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegatiwiteit | 1,3 (Skaal van Pauling) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ionisasie-energieë | 1ste: 1 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2de: 608 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3de: kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kovalente radius | pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Diverse | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetiese rangskikking | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektriese resistiwiteit | (20 °C) Ω·m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Termiese geleidingsvermoë | (300 K) W/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS-registernommer | 7440-71-3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Geskiedenis | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Genoem na | Kalifornië, waar dit ontdek is | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ontdek deur | Lawrence Berkeley National Laboratory | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ontdek | 1950 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vernaamste isotope | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portaal Chemie |
Ontdekking
Kalifornium is vir die eerste keer gesintetiseer deur Stanley Thompson, Kenneth Street, Albert Ghiorso en Glenn Seaborg aan die Universiteit van Kalifornië, Berkeley in 1950. Dit was die sesde transurane element wat ontdek is. Hulle bombardeer 242Cm met α-deeltjies in 'n siklotron, waarby die isotoop 245Cf ontstaan. Die naam kalifornium is afgelei van die naam van die universiteit, "University of California" in die staat van Kalifornië, waar die element ontdek is.
Toepassings
Omdat kalifornium slegs in klein hoeveelhede beskikbaar is, word dit alleen gebruik vir baie gespesialiseerde toepassings. Folies van 252Cf word by radiologiese navorsing as bron van neutrone en by die opsporing van goud en silwer gebruik. Dit is die swaarste element wat praktiese toepassings het.
Eienskappe
Hoewel daar a.g.v. die gebrek aan materiaal weinig ondersoek na die eienskappe van kalifornium uitgevoer kan word, is daar tog enkele data beskikbaar. 252Cf (halfleeftyd 2,6 jaar) verval teen ongeveer 3% deur spontane splyting, waarby neutronstraling ontstaan. Een mikrogram kan 170 miljoen neutrone per minuut uitstuur. Tot op hede is kalifornium nog nie in suiwer metaalagtige vorm waargeneem nie. Die enigste ioon wat stabiel is in waterige oplossing is kalifornium-3 wat onder andere in kalifornium-3-oksied (Cf2O3), kalifornium-3-chloried (CfCl3) en kaliforniumoksichloried (CfOCl) aangetref word.
Verskyning
Op die aarde kom kalifornium nie in die natuur voor nie. Dit kan gesintetiseer word in kernreaktors deur ligter kerne soos kurium met neutrone te bombardeer. Teleskopiese navorsing het getoon dat kalifornium wel in oorblyfsels van supernovas voorkom.
Isotope
- Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Isotope van kalifornium.
Stabielste isotope[2] | |||||
---|---|---|---|---|---|
Iso | RA (%) | Halfleeftyd | VV | VE (MeV) | VP |
249Cf | sin | 351 j | α | 6,295 | 245Cm |
250Cf | sin | 13,08 j | α | 6,128 | 246Cm |
251Cf | sin | 898 j | α | 6,176 | 247Cm |
252Cf | sin | 2,645 j | α | 6,217 | 248Cm |
Daar is 19 radio-isotope van kalifornium bekend. Die mees stabiele isotoop is 251Cf met 'n halfleeftyd van byna 900 jaar. Ander relatief langlewende isotope is 249Cf en 250Cf met halveringstye van onderskeidelik 351 en 13 jaar. Alle ander isotope het halveringstye van minder as 2,7 jaar.
Toksikologie en veiligheid
Omdat kalifornium van nature nie in die biosfeer voorkom nie, is die risiko's nie noemenswaardig nie. Op plekke waar wel met kalifornium gewerk word, moet uiters versigtig met die materiaal omgegaan word as gevolg van die uiterse radioaktiwiteit. In kalifornium kom relatief baie spontane splytinge voor, en die daarby ontstane neutronstraling is baie deurdringend en kan radioaktiwiteit in ander materiaal veroorsaak.
Verwysings
- Joseph Jacob Katz; Glenn Theodore Seaborg; Lester R. Morss (1986). The Chemistry of the actinide elements. Chapman and Hall. p. 1038. ISBN 9780412273704. Besoek op 11 Julie 2011.
- NNDC contributors (2008). Sonzogni, Alejandro A. (Database Manager) (red.). "Chart of Nuclides" (in Engels). National Nuclear Data Center, Brookhaven National Laboratory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Oktober 2018. Besoek op 1 Maart 2010.
{{cite web}}
:|author=
has generic name (hulp)
Eksterne skakels
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kalifornium.
- Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir kalifornium.
- (en) webelements.com/californium/
H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||
Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn |
Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og |
Alkalimetale | Aardalkalimetale | Lantaniede | Aktiniede | Oorgangsmetale | Hoofgroepmetale | Metalloïde | Niemetale | Halogene | Edelgasse | Chemie onbekend |