Javaans
Javaans (ꦧꦱꦗꦮ, Båså Jåwå, [bɔsɔ dʒɔwɔ]; algemeen bekend as ꦕꦫꦗꦮ, cara jawa, [tjɔrɔ dʒɔwɔ]; letterlik: "taal van Java") is 'n Maleis-Polinesiese taal wat in Suidoos-Asië op die eilande Java (vandaar die naam) en Bali van Indonesië, asook deur Javaanse emigrante in Oos-Timor, Maleisië, Singapoer, Republiek China, Hongkong, Australië, Nieu-Kaledonië, Nederland, Suriname en die Verenigde State van Amerika gepraat word. Javaans is 'n baie ou taal – die oudste geskrewe Javaans dateer van 25 Maart 804. Die taal word tans deur sowat 84 miljoen mense gepraat, hoofsaaklik Javane, omtrent 42% van Indonesië se totale bevolking en is die grootste taal van Indonesië, maar geniet nie ampstaalstatus nie.
- Hierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Javane.
Javaans ꦧꦱꦗꦮ, Båså Jåwå | ||
---|---|---|
Uitspraak: | [bɔsɔ dʒɔwɔ] | |
Gepraat in: | Indonesië | |
Gebied: | Suidoos-Asië | |
Totale sprekers: | 84 miljoen[1] | |
Taalfamilie: | Austronesies Maleis-Polinesies Kern-Maleis-Polinesies Soenda-Sulawesi Javaans | |
Skrifstelsel: | Latynse alfabet (algemeen) Javaanse skrif (opsioneel) Pegon-alfabet (godsdienstige gebruik) | |
Taalkodes | ||
ISO 639-1: | jv | |
ISO 639-2: | jav | |
ISO 639-3: | jav | |
Javaans is verwant aan Balinees, Boeginees, Chamorro, Indonesies/Maleis, Madoerees, Minangkabau, Palauaans en Soendanees. Dit is ietwat minder verwant aan Filippynse tale soos Cebuano en Tagalog (Filippyns) en het daarnaas nog 'n los verbintenis met Malgassies in Madagaskar.
Javaans word soms as 'n dialek van Maleis beskou, maar dit word nie algemeen aanvaar nie, hoewel die Maleise taal 'n groot invloed op Javaans uitgeoefen het. Dit word met die Latynse alfabet of die Javaanse skrif, 'n Brahmi-skrif uit die Indiese skriffamilie, geskryf. Laasgenoemde is verwant aan die Balinese skrif van die Balinese taal.
Javaans was eens saam met Boeginees en Maleis een van die tale van die Kaapse Maleiers in Suid-Afrika, toe hulle na die stigting van Kaapstad deur die Verenigde Oos-Indiese Kompanjie van Nederlands-Indië na die Nederlandse Kaapkolonie gebring is, maar dit is eers deur Nederlands vervang en het later tot Afrikaans ontwikkel.
Javaans word ook in Suriname gepraat.
Verwysings
- "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Javanese" (in Engels). Ethnologue. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Mei 2020. Besoek op 31 Augustus 2018.
Eksterne skakels
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Javaans.
- Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir Javaans.
- (en) "Javanese language". Encyclopædia Britannica. Besoek op 31 Augustus 2018.