Hjalmar Reitz
Hjalmar Reitz (Bloemfontein, 25 Februarie 1877 – Johannesburg, 10 Januarie 1946) was 'n Suid-Afrikaanse politikus, skrywer en die oudste seun van die Vrystaatse president F.W. Reitz.
Opleiding
Reitz studeer in die regte in Londen en Amsterdam en keer in 1899 terug na die Vrystaat om deel te neem aan die Anglo-Boereoorlog, maar word op Vryheid gevange geneem en na Indië verban. Ná die oorlog hervat hy sy studies in Nederland en verwerf 'n doktorsgraad aan die Universiteit van Amsterdam in die regte. Hy keer in 1904 terug en word registrateur vir regter J.S. Curlewis en die volgende jaar begin hy praktiseer as lid van die balie in Pretoria, en daarna aan die sybalie.
Politieke loopbaan
Hy word in 1915 verkies tot die Transvaalse Provinsiale Raad as ondersteuner van genl. J.B.M. Hertzog en bly lid van die Raad tot hy in 1924 Nasionale Party-lid van die Unie-Volksraad word vir Brits. Hy vergesel genl. Hertzog en dr. D.F. Malan in 1919 as lid van die republikeinse afvaardiging na die vredeskonferensie in Parys. Hy was 'n ywerige debatteerder en word in 1933 as lid van Tielman Roos se party (die Roosiete) vir Jeppes tot die Unie-Volksraad verkies toe hy die Arbeidersparty se Henry Sampson met 1 222 stemme verslaan nadat Sampson die kiesafdeling al sedert 1920 verteenwoordig het. Hy volg genl. Hertzog in Desember 1934 tot in die Verenigde Party en in 1936 word hy aangestel as voorsitter van die Sentrale Padvervoerraad.
Skrywer
Saam met adv. Tielman Roos was hy medeskrywer van Principles of Roman-Dutch law in 1909 en redakteur saam met Harm Oost van Ons land en ons volk: 'n nasionale jaarboek, 1931 (1932). Hy was ook skrywer van 'n oorlogsroman De dochter van den handsopper (1903). Dis in Hollands geskryf, maar die dialoog is in Afrikaans. Sy outobiografie, The conversion of a South African nationalist verskyn in 1946.
Persoonlike lewe
Hy is in 1906 met Elzine Mulder van Delft getroud. Hy was die oudste broer van die minister in die kabinet van genl. Jan Smuts tydens die bewind van die Verenigde Party, Deneys Reitz, wat tydens sy dood in 1944 hoë kommissaris in Londen was.
Bronne
- Potgieter, D.J. (red.) 1972. Standard Encyclopaedia of Southern Africa. Cape Town: Nasionale Opvoedkundige Uitgewery (Nasou).
- Schoeman, B.M. 1977. Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.
- Swart, prof. dr. M.J. (voorsitter van redaksiekomitee). 1980. Johannesburg: Federasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge.