Harland and Wolff

Die skeepsboumaatskappy Harland and Wolff is in 1861 in Belfast, Noord-Ierland deur Edward Harland gestig. Harland, die seun van 'n dokter in Yorkshire, het geweier om in die regte te studeer en in plaas daarvan 'n ingenieursloopbaan gekies. In 1846 is hy op die ouderdom van vyftien as vakleerling by die Robert Stephenson and Company-skeepswerf te Newcastle upon Tyne in diens geneem. Robert se vader, George Stephenson, 'n vroeë baanbreker van die spoorwegbedryf wat een van die eerste lokomotiewe gebou het, en Harland se pa was ou vriende.[3]

Toe dit in 1912 geloods is, was die RMS Titanic die grootste voertuig ooit
Harland and Wolff Pump House, Belfast

Groot Oorlog 1914–1918: Vroulike werfarbeiders op Harland and Wolff se skeepswerf in Govan, Skotland verhit klinknaels in 'n draagbare oond

Stephenson se skeepswerf het destyds baanbrekerswerk met die bou van die eerste ysterrompskepe gedoen sodat Harland sy beroepsopleiding in een van die mees gesofistikeerde werkswinkel ter wêreld kon ontvang. 'n Ander vriend van sy familie, die Duits-gebore finansier Gustav Christian Schwabe uit Liverpool, was behulpsaam by die soek na 'n eerste vaste aanstelling. Harland is uiteindelik deur die Clydebank-gebaseerde enjinmaker J. & G. Thompson as handwerksman aangestel. Hier is hy tot die posisie van hooftekenaar bevorder.

In 1853 is Harland 'n pos as bestuurder van Thomas Toward se skeepswerf in Newcastle aangebied. Een jaar later het hy na Belfast gegaan waar hy as bestuurder op Robert Hickson se werf aangestel is. Met sy energie en dryfkrag het Harland nog eens 'n verskil gemaak. Met sy vaste bestuurstyl het hy vir dissipline in die werkplek gesorg, maar werkers het 'n staking begin wat die werf in finansiële moeilikhede gedompel het. Desondanks is 'n reeks belangrike projekte voltooi.

In 1858 het Harland Hickson uitgekoop en die werf oorgeneem. Gustav Schwabe se neef, Gustav Wolff, het drie jaar later as vennoot toegetree, en Harland and Wolff is gebore. Alhoewel Wolff tot en met sy aftrede 'n belangrike rol in die maatskappy sou speel, het Harland steeds as senior vennoot opgetree en is die meeste belangrike strategiese besluite deur hom geneem.

Omstreeks 1860 was Belfast met slegs 'n handjievol klein werwe nog allesbehalwe 'n skeepsbousentrum. Die stad het nòg oor die nodige ondersteunende infrastruktuur nòg oor opgeleide mannekrag beskik. Maar Harland het dit as 'n voordeel beskou - in elk geval vir homself. Vir sy doelwitte as entrepreneur was Belfast 'n onbeskrewe blad waarop hy gemaklik sy eie ontwerp van 'n hoogs moderne en gesofistikeerde skeepsbouwerf kon teken, en hy was nie genoodsaak om oorgelewerde gebruike en werkpraktyke in ag te neem nie. Goedkoop ongeskoolde mannekrag was plaaslik beskikbaar, terwyl opgeleide tegnici en voormanne in bestaande skeepsbousentra soos dié van Tyneside en die Clyderiviergebied gewerf kon word.[4]

Harland kon daarnaas ook weer eens voordeel trek uit persoonlike betrekkinge. Gustav Schwabe was 'n belangrike aandeelhouer van die Liverpool-gebaseerde redery John Bibby & Sons, en kort nadat Harland die Hickson-werf in 1858 oorgeneem het, het Bibby 'n bestelling vir drie ysterromp-skepe geplaas. In 1860 het die reder 'n verdere bestelling vir ses skepe ingedien, en ander klante het Bibby se voorbeeld gevolg. Ondanks 'n ekonomiese afswaai kon Harland and Wolff in die tydperk tussen 1861 en 1864 sestien skepe van stapel stuur.

Nadat Harland and Wolff se Noorse moedermaatskappy in 2018 in finansiële moeilikhede ondervind het, is die besluit geneem om die werf te verkoop. In Julie 2019 het werkers saam met die vakbonde Unite en GMB 'n beroep op die Britse regering gedoen om die werf te nasionaliseer en sodoende die laaste 130 werksgeleenthede te red. Regeringsverteenwoordigers het daarop gewys dat die werf se sluiting 'n suiwer kommersiële saak is.[5][6]

Die werf sou oorspronklik reeds op 31 Julie onder administrasie geplaas word. Die Amerikaanse belegger Michael Flacks se onderneming Flacks Group het volgens nuusberigte daarin belang gestel om die werf te oorneem. Die groep besit met Pleuger Industries 'n onderneming in Hamburg wat in 'n verwante bedryf werksaam is.[7]

Nogtans het die Noorse moedermaatskappy Dolphin Drilling nie daarin geslaag om die werf te verkoop nie. Harland and Wolff is derhalwe onder administrasie deur die besigheidsadviseurs BDO geplaas. Die Britse regering het na Europese wetgewing verwys waarvolgens die werf nie deur middel van staatsubsidies gered mag word nie en H&W se bankrotskap as 'n suiwer kommersiële saak beskou moet word. Gegewe die feit dat die Verenigde Koninkryk van voorneme is om die Europese Unie op 31 Oktober 2019 te verlaat, het vakbonde en werkers die Londense regering se standpunt bevraagteken.[8][9]

Volgens persberigte is doemprofete, wat die einde van Harland & Wolff voorspel het, verkeerd bewys nadat verskillende partye hul belangstelling getoon het vir die oorname van die werf. Werfarbeiders en hul vakbonde het die stryd vir die werf en sy werksgeleenthede met vasberadenheid voortgesit.[10]

Op 1 Oktober 2019 het InfraStrata, 'n Britse onderneming met hoofkwartier in Londen wat op gevorderde energie-infrastruktuurprojekte fokus en op die wêreldmark besig is, aangekondig dat hulle Harland and Wolff vir £6 miljoen sal oorneem. Alle 79 werknemers, wat nie voortydig afgetree het nie toe die werf onder administrasie geplaas is, sal hul werk behou. Volgens die nuwe eienaars sal honderde nuwe werkgeleenthede in die toekoms geskep word.[11]