Halfedelsteen
'n Halfedelsteen is 'n mineraal wat tot sieraad verwerk is en wat nie tot die vier groepe van edelstene (diamant, robyn, saffier of smarag) behoort nie. Net soos edelstene het hulle 'n spesifieke hardheid en ligbreking. Gewoonlik word net stene met 'n Mohsgetal van groter as 7 as edelstene beskou.
Halfedelstene word in fassetvorm geslyp om die skittering meer duidelik sigbaar te maak, en in hierdie vorm is hulle baie waardevol en word veral in juwele gebruik. Die prys van 'n halfedelsteen hang af van onder andere die grootte, helderheid en slypvorm.
Voorbeelde van halfedelstene is: rooskwarts, tieroog, agaat, jaspis, granaat, toermalyn en ametis.
Verskille tussen edelstene en halfedelstene
Die grenslyn tussen edelstene en halfedelstene is vaag. Topaas en toermalyn kan ook as half edelstene beskou word. Deursigtige stene word gewoonlik met fasette geslyp, terwyl die ondeur sigtige kleurryke stene soos malagiet en oligoklaas meestal geronde vorms kry, die sogenaamde cabochon-snit. 'n Groot deel van die halfedelstene behoort aan die kwartsfamilie. Kwarts is kristallyne silika (silikon-diokside). Pers kwarts heet ametis en is baie gesog. Dan is daar nog die pienk rooskwarts en bruin rookkwarts. Tieroog-kwarts kom net in Suid-Afrika voor en word in die Prieska-Griekwastad-omgewing gevind. Chalcedoon is 'n taai, ondeursigtige soort silika wat in verskillende kleure voorkom, elk met sy eie naam. So kry ons jaspis (rooi), agaat (gekleurd met strepies), oniks (swart met strepies), sardoniks (bruin), praas (groen) en nog veel meer. Opaal is 'n ander soort silika wat 'n bietjie water opgeneem het. Dit het 'n olierige glans en kan kleurloos of veelkleurig wees. Baie soorte chalcedoon kan in die Oranje- en Vaalrivier as spoelstene opgetel word.
Fotogalery
Rooskwarts
Rooskwarts
Rooi jaspis
Groen jaspis
Granaat op wit veldspaat_1.JPG.webp)
Toermalyn
Ametis