Hafnium
Hafnium is 'n chemiese element in die periodieke tabel met die simbool Hf en atoomgetal 72. Hafnium is genoem ná die Latynse naam van Kopenhagen (Hafnia), waar dit ontdek is. Hafnium is in 1923 deur Dirk Coster en George de Hevesy ontdek. Die metaal het ses natuurlike isotope.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Algemeen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Naam, simbool, getal | hafnium, Hf, 72 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Chemiese reeks | oorgangsmetale | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Groep, periode, blok | 4, 6, d | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Voorkoms | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoommassa | 178.49 (2) g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronkonfigurasie | [Xe] 4f14 5d2 6s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektrone per skil | 2, 8, 18, 32, 10, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fisiese eienskappe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Toestand | vastestof | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Digtheid (naby k.t.) | 13.31 g/cm³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vloeistof digtheid teen s.p. | 12 g/cm³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Smeltpunt | 2506 K (2233 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kookpunt | 4876 K (4603 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Smeltingswarmte | 27.2 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Verdampingswarmte | 571 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Warmtekapasiteit | (25 °C) 25.73 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoomeienskappe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kristalstruktuur | seskantig-diggepak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ruimtegroep | P6₃/mmc nommer: 194 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Strukturbericht-kode | A3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oksidasietoestande | 4 (amfoteriese oksied) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegatiwiteit | 1.3 (Skaal van Pauling) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ionisasie-energieë | 1ste: 658.5 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2de: 1440 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3de: 2250 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoomradius | 155 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atoomradius (ber.) | 208 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kovalente radius | 150 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Diverse | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetiese rangskikking | geen data | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektriese resistiwiteit | (20 °C) 331 nΩ·m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Termiese geleidingsvermoë | (300 K) 23.0 W/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Termiese uitsetting | (25 °C) 5.9 µm/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Spoed van klank (dun staaf) | (20 °C) 3010 m/s | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Young se modulus | 78 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Skuifmodulus | 30 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Massamodulus | 110 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poissonverhouding | 0.37 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mohs se hardheid | 5.5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vickers hardheid | 1760 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Brinell hardheid | 1700 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS-registernommer | 7440-58-6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vernaamste isotope | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portaal Chemie |
Eienskappe
Hafniumatome lyk baie soos sirkoniumatome. Hulle het amper dieselfde grootte en die chemiese eienskappe van die twee elemente ook amper dieselfde. Daar is net twee minerale wat as ertse vir hafnium kan dien, alviet en hafnoon, wat 'n volledige reeks mengkristalle met sirkoon vorm. Die metaal word verkry deur suiwering van sirkoon. Die jaarlikse produksie is nie meer as 50 ton nie.[1]
Die suiwere metaal is aan die lug blootgestel bedek met 'n oksiedlaag wat oksidasie verder verhoed. Fynverdeelde hafniumpoeier kan nogtans ontplof. Die metaal los nie in basisse of sure op nie, behalwe in fluoorsuur.[1]
Hafnium het 'n baie hoë smeltpunt en absorbeer neutrone baie sterk. Dit word in die nukleêre industrie toegepas. Van sy legerings en keramiese verbindings word ook vanweë hulle hoëtemperatuureienskappe aangewend.[1]
Eksterne skakels
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Hafnium.
- Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir hafnium.
Verwysings
- "Hafnium". Lentech.
H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||
Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn |
Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og |
Alkalimetale | Aardalkalimetale | Lantaniede | Aktiniede | Oorgangsmetale | Hoofgroepmetale | Metalloïde | Niemetale | Halogene | Edelgasse | Chemie onbekend |