Grey-versameling

Die 115 manuskripte bestaan uit Bybels en evangelies, liturgiese en stigtelike lektuur sowel as nie- godsdienstige verhale. Die meeste van hierdie manuskripte is versier. 'n Evangelie uit die 10de eeu in Latyn en afkomstig uit Tours is die oudste geskrif in die land. Ook is daar 'n Bybel met versierde hoofletters uit die 13de eeu. Onder die liturgiese geskrifte is daar die Amorbach Evangelistarium deur Götz van Berlichingen uit 1525. Ander bekende vroeë literatuur is 'n kopie van Dante se Divina commedia uit die 15de eeu, 'n uitgawe van Julius Caesar se Commentarii de bello Gallico en 'n Nederlandse vertaling van The Travels of Sir John Mandeville wat handel oor 'n reis in die Nabye Ooste in die 14de eeu.

Daar is 136 wiegedrukke (inkunabele en post-inkunabele) in die versameling. Hiervan is De vita Christiana deur St. Augustinus die oudste boek. Dit is in 1470 in Mainz gedruk deur Peter Schoeffer, 'n leerling van Johannes Gutenberg. Verder is daar eerste uitgawes van Geoffrey Chaucer (1340–1400), Edmund Spenser (1552–1599) en William Shakespeare (1564–1616). Ook drukwerk deur vroeë drukkers soos William Caxton en Wynkyn de Worde is in die biblioteek.

Sir George Grey het die versameling saamgestel uit materiaal wat hy tussen 1853 en 1860 by Londense boekhandelaars aangekoop het. Daarna het hy dit aan die volk van Suid-Afrika geskenk.

Die taalkundige en Afrika-kenner Wilhelm Heinrich Immanuel Bleek was vanaf 1862 tot sy dood in 1875 die bibliotekaris van die versameling. Vanaf 1811 tot 1883 was die taalkundige Johannes Theophilus Hahn in beheer daarvan. Hy het An index of the Grey Collection in the South African Public Library saamgestel.

• Churms, B.V.: Treasures of the Grey Collection. Lantern, tydskrif vir kennis en kultuur, Julie 1985, jaargang 34, nr. 3
• www.istc.bl.uk
• Standard Encyclopaedia of Southern Africa, deel 6. Kaapstad: Nasou, 1972. ISBN 0-625-00322-5