Godsdiens in Denemarke
Die Evangelies-Lutherse Kerk van Denemarke is die geloof in Denemarke wat die meeste beoefen word en ook die amptelike staatsgodsdiens is. Klein minderheidsgroepe van feitlik alle godsdienste kan egter ook onder die bevolking bespeur word. Islam is die tweede grootste godsdiens, vanweë die massatoestroming na die land in die 1980’s en 1990’s. Oor die algemeen is die Dene nie baie godsdienstig nie en is die bywoning van kerke maar laag. Volgens Zuckerman Geargiveer 5 Maart 2010 op Wayback Machine se opname in 2005 is daar na raming tussen 43% en 80% van die Deense bevolking wat ateïste en agnostici is, wat dit die derde hoogste ter wêreld maak.
| Deense Volkskerk | |||
| jaar | bevolking | lidmate | persentasie |
|---|---|---|---|
| 1984 | 5 113 500 | 4 684 060 | 91,6% |
| 1990 | 5 135 409 | 4 584 450 | 89,3% |
| 2000 | 5 330 500 | 4 536 422 | 85,1% |
| 2005 | 5 413 600 | 4 498 703 | 83,3% |
| 2007 | 5 447 100 | 4 499 343 | 82,6% |
| 2008 | 5 475 791 | 4 494 589 | 82,1% |
| 2009 | 5 511 451 | 4 492 121 | 81,5% |
| 2010 | 5 534 738 | 4 479 214 | 80,9% |
| 2011 | 5 560 628 | 4 469 109 | 80,4% |
| statistiese data 1984–2002[1] en 1990–2010[2] Bron: Kirkeministeriet | |||
Oorsig
Die Eurobarometermeningsopname van 2005 [3] berig dat 31% van die Deense burgers aanvoer dat “hulle glo daar is ’n god”, terwyl 49% geantwoord het dat “hulle glo daar is ’n sekere geestelike of lewensmag” en 19% sê dat “hulle glo nie dat daar enige sekere gees, god of lewensmag is nie”. Hoewel Kersfees (Joelfees) beskou word as die heilige feesdae wat die meeste gevier word, draai die vieringe eerder om kulturele as godsdiensredes.
Die getal lidmate van die Evangelies-Lutherse Kerk het vanaf 82,1% [4] aan die einde van 2007 tot 81,5% in 2008 gedaal.[5] Soortgelyk aan die res van Skandinawië, Noordwes-Europa en Brittanje woon egter slegs ’n kleine minderheid (minder as 10% van die hele bevolking) Sondageredienste in die kerke by. In 2008 het die lidmaatskap van die Deense Staatskerk in Kopenhagen tot 65% gedaal.
Die aantal Moslems in Denemarke beslaan minder as 4% van die bevolking en is die land se tweede grootste godsdiensgroep. Volgens die Deense Kantoor vir Buitelandse Sake maak ander gelowe individueel minder as 1% van die bevolking uit en ongeveer 2% indien hulle saamgereken sou word.[6] Ongeveer 15% Deense burgers behoort aan geen denominasie nie.
Volgens Jørn Borup (Departement van Godsdienskunde aan die Universiteit van Aarhus, Denemarke) is daar omtrent 20 000 Boeddhiste in Denemarke.[7] Daar is ook 500 geregistreerde heidene (0,01% van die bevolking) wat die ou Noorse gelowe aanhang.
Buiten die Minister van Kerksake (en ook net enkeles onder hulle) sal politici nie sommer godsdiens by argumente en redenering betrek nie, veral nie die staatsministers nie. Die Christen-Demokrate is die enigste groot politieke party wat dikwels godsdiens betrek en word sedert 2001, omrede hul nie die nodige 2%-stem verwerf het nie, nie in die Folketing verteenwoordig nie.
Godsdiens en die Deense Grondwet
Die Grondwet van Denemarke bestaan uit ’n aantal seksies wat op godsdiens betrekking het:
- § 4 verklaar die Evangelies-Lutherse Kerk van Denemarke as die Staatskerk van Denemarke.
- § 6 vereis die Deense monarg (tans Margrethe II van Denemarke) om ’n lidmaat van die staatskerk te wees.
- § 67 vergun vryheid van aanbidding.
- § 68 verklaar dat niemand verplig word om persoonlike bydraes aan enige ander vorm van godsdiens as sy eie te maak nie. Omrede staatstoelaes nie as persoonlike bydraes geag word nie,[8] ontvang die Deense Volkskerk subsidies – met betrekking tot § 4 – bowen die kerkbelasting wat deur die kerklidmate betaal word. Die Deense Volkskerk is die enigste godsdiensgroep wat regstreeks geldelike steun van die staat geniet. Ander godsdiensgroepe kan onregstreeks steun verkry deur middel van belastingverligting op bydraes.[9]
- § 70 vergun godsdiensvryheid deur te verseker dat burgerlike en politieke regte nie op grond van ras of geloofsoortuigings herroep word nie. Ras en geloofsoortuigings kan ook nie gebruik word om van burgerpligte verskoon te word nie.
- § 71 verseker dat niemand op grond van geloofsoortuiging gevangenskap opgelê word nie.
Verwysings
- (da) Statistics 1984–2002 van het Kirkeministeriet
- (da) Statistics 1990–2009 Geargiveer 12 November 2011 op Wayback Machine Kirkeministeriet
- (en) "Eurobarometer on Social Values, Science and technology 2005 – page 11" (PDF). Besoek op 5 Mei 2007.
- (da) "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Mei 2011. Besoek op 8 Junie 2011.
- (da) "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 November 2011. Besoek op 8 Junie 2011.
- (en) Religion in Denmark – From the Danish Foreign Ministry.
- (en) "Journal of Global Buddhism, Article by Jørn Borup, Department of Study of Religion at University of Aarhus, Denmark. 2008, based on research from 2005". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Februarie 2012. Besoek op 8 Junie 2011.
- (da) Grundloven på let dansk, Folketinget, 2001
- (da) "Kirkeministeriet". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 November 2006. Besoek op 8 Junie 2011.
Eksterne skakels
- (en) Godsdiens in Denemarke
- (en) Godsdiens in Denemarke – Van die Deense Kantoor van Buitelandse Sake.