Giordano Bruno

Giordano Bruno (gebore Filippo Bruno; 1548 tot 17 Februarie 1600) was ’n Italiaanse Dominikaanse monnik, filosoof, wiskundige, digter en astroloog. Hy is bekend vir sy kosmologiese teorieë, wat selfs verder gegaan het as die destyds nuwe Koperniese model; hy het voorgestel die sterre is net verafgeleë sonne met hul eie planete en dat hulle lewe kan huisves. Hy het ook gesê die heelal is oneindig en daarom is daar geen hemelliggaam in die "middel" daarvan nie.

Giordano Bruno
’n Bronsstandbeeld van Giordano Bruno deur Ettore Ferrari, Campo de' Fiori, Rome.
Geboortenaam Filippo Bruno
Gebore 1548 (datum onbekend)
Nola, Koninkryk van Napels
Oorlede Tereggestel op 17 Februarie 1600 (op 51–52)
Rome, Kerklike Staat
Vakgebied Filosofie, kosmologie, wiskunde
Beïnvloed deur Averroes, Nicolaus Copernicus, Nicolaus Cusanus
Invloed op James Joyce, Gottfried Wilhelm Leibniz, Molière, Arthur Schopenhauer, Baruch Spinoza

Vroeg in 1593 is Bruno deur die Romeinse Inkwisisie verhoor vir kettery op aanklagte van onder meer die verwerping van verskeie Katolieke kernleerstellings (soos die Drie-eenheid, die goddelikheid van Christus en die maagdelikheid van Maria). Sy panteïsme was ook rede tot groot kommer.[1] Die Inkwisisie het hom skuldig bevind en in 1600 het hy in Rome se Campo de' Fiori op die brandstapel gesterf.

Ná sy dood het hy aansienlike roem verwerf, veral onder 19de- en vroeë 20ste-eeuse geleerdes wat hom beskou het as ’n martelaar vir wetenskap,[2] hoewel klem gelê word daarop dat Bruno se astronomiese sienings ’n klein deel was van die teologiese en filosofiese oortuigings wat tot sy verhoor gelei het.[3][4][5] Sy verhoor word egter steeds beskou as ’n mylpaal in die geskiedenis van vrye gedagtes en die moderne wetenskap.

Benewens sy kosmologiese geskrifte het Bruno ook aansienlik geskryf oor begrippe rakende die geheue. Die historikus Frances Yates meen Bruno is sterk beïnvloed deur Arabiese astrologie, Neoplatonisme, Renaissance-Hermetisisme en die Egiptiese god Thoth. Sy ander studies het gehandel oor wiskunde en die toepassing van geomteriese paradigmas op taal.[6]

Verwysings
  1. Birx, Jams H.. "Giordano Bruno" Geargiveer 16 Mei 2019 op Wayback Machine. The Harbinger, Mobile, AL, November 11, 1997
  2. Arturo Labriola, Giordano Bruno: Martyrs of free thought no. 1
  3. Frances Yates, Giordano Bruno and the Hermetic Tradition, Routledge and Kegan Paul, 1964, p450
  4. Michael J. Crowe, The Extraterrestrial Life Debate 1750–1900, Cambridge University Press, 1986, bl. 10
  5. Adam Frank, The Constant Fire: Beyond the Science vs. Religion Debate, University of California Press, 2009, bl. 24
  6. Alessandro G. Farinella and Carole Preston, "Giordano Bruno: Neoplatonism and the Wheel of Memory in the 'De Umbris Idearum'", in Renaissance Quarterly, Vol. 55, No. 2, (Summer, 2002), bl. 596–624; Arielle Saiber, Giordano Bruno and the Geometry of Language, Ashgate, 2005
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.