George IV van die Verenigde Koninkryk

George as die Prins van Wallis, ’n skildery deur Richard Cosway (ca. 1780–1782).

George is op 12 Augustus 1762 in St. James-paleis, Londen, gebore. As die oudste seun van ’n Britse monarg het hy met sy geboorte outomaties die Hertog van Cornwallis en van Rothesay geword. Hy het ’n paar dae later die titels Prins van Wallis en Graaf van Chester gekry.[4] Hy was ’n goeie leerling en kon gou, behalwe Engels, ook Frans, Duits en Italiaans praat.[5]

Die Prins van Wallis het in 1783 mondig geword, en ’n toelae van £60 000 van die parlement en ’n jaarlikse inkomste van £50 000 van sy pa gekry. Hy het toe in Carlton House gaan woon waar hy ’n losbandige lewe gelei het.[6] Daar was ’n vyandigheid tussen hom en sy pa, wat ’n beter voorbeeld van die troonopvolger verwag het. Die koning, ’n politieke konserwatiewe, het ook nie gehou van die prins se aanhang van Charles James Fox en ander radikale politici nie.[7]

Kort na sy mondigwording het die prins verlief geraak op ’n Katoliek, Maria Anne Fitzherbert, wat twee keer ’n weduwee was.[8] ’n Toekomstige koning mag nie met ’n Katoliek getrou het nie. Die prins mag ook nie sonder die toestemming van die koning getrou het nie, en dié sou nooit sy toestemming gegee het nie. Tog het die paartjie op 15 Desember 1785 ’n huwelik aangegaan in haar huis in Park Street, Mayfair. Dit was onwettig omdat die koning se toestemming nooit gevra is nie.[9] Mev. Fitzherbert het egter vas geglo sy is die Prins van Wallis se ware vrou omdat die kerk se wette bo dié van die staat was. Om politieke redes het die troue ’n geheim gebly en mev. Fitzherbert het belowe om dit nie bekend te maak nie.[10]

Die prins was gou vrot van die skuld weens sy buitensporige lewe. Sy pa het geweier om hom te help en het hom gedwing om uit Carlton House te trek en by mev. Fitzherbert te gaan woon. In 1787 het die prins se vriende in die parlement voorgestel dat sy skuld afgeskryf word. Nadat gerugte oor sy ware verhouding met mev. Fitzherbert as skinderstories afgemaak is, het die parlement die prins £161 000 gegee om sy skuld te betaal en £60 000 vir verbeterings aan Carlton House.[5][11]

"A Voluptuary Under The Horrors of Digestion", ’n karikatuur deur James Gillray.

Die Prins van Wallis se skuld het al hoe groter geword en sy pa het geweier om hom te help tensy hy met sy niggie, Caroline van Brunswyk, trou.[12] Die prins het ingestem en op 8 April 1795 is hulle in St. James-paleis getroud. Die huwelik was ’n ramp; die twee het glad nie by mekaar gepas nie. Hulle het uitmekaar gegaan na die geboorte van hul enigste kind, prinses Charlotte, in 1796. Die prins het tot met sy dood ’n verhouding met mev. Fitzherbert gehad, hoewel hulle met tye vervreem was.[13] Die kans is goed dat hy, voor hy haar ontmoet het, ’n paar buite-egtelike kinders gehad het. Sy minnaresse sluit in die digteres Mary Robinson, ’n aktrise wat omgekoop is om nie sy briewe aan die pers te verkoop nie,[14] die eksvrou van ’n fisikus,[15] en Frances Villiers, die Gravin van Jersey.[13] Later in sy lewe het hy nog minstens twee ander verhoudings gehad [16]

Die prins se skuld het steeds bly ophoop tot ’n ongelooflike £630 000 in 1795. Danksy ’n verhoging in sy toelae, eers van £65 000[17] en daarna £60 000 per jaar, kon hy dié skuld eindelik in 1806 betaal, hoewel sy skuld sedert 1795 steeds uitstaande was.[18]

Laat in 1810 het George III siek geword na die dood van sy jongste dogter, prinses Amelia, en die Prins van Wallis het op 5 Januarie 1811 die prins-regent geword.[19]

In hierdie tyd het George ernstig begin belang stel in sake met betrekking tot styl en smaak en sy bondgenote soos die swierbol Beau Brummell en die argitek John Nash het die Regency-styl geskep. In Londen het Nash die Regency-terrasse van Regent's Park en Regent Street ontwerp. George wou ’n spa by die see hê en het die bekende Pawiljoen in Brighton laat ontwikkel met buitensporige "Indiese" en "Chinese" dekor.[20]

Koning George IV in 1823.

Toe George III in 1820 sterf, het die prins-regent koning George IV geword, met sy mag basies onveranderd.[21] Met sy troonbestyging was hy vetsugtig en waarskynlik verslaaf aan loudanum, ’n morfienoplossing.[5]

George IV se verhouding met sy vrou het al hoe meer agteruit gegaan. Hulle het sedert 1796 apart gewoon en albei het verhoudings gehad. Caroline wou terugkom vir sy kroning en haar regte as koningin opeis, maar die koning het geweier. Hy wou skei, maar is daarteen gewaarsku aangesien sy buite-egtelike verhoudings in ’n skeisaak op die lappe sou kom. George het egter sy vrou sy kroning op 19 Julie 1821 in Westminster-abdy belet. Op dié dag het Caroline siek geword en op 7 Augustus is sy dood; sy het tydens haar siekte dikwels gesê sy glo sy is vergiftig.[22]

Die kroningsbanket vir George IV in Westminster Hall op 19 Julie 1821.

George se kroning was ’n uitspattige affêre wat sowat £243 000 gekos het (sy pa s’n, daarenteen, het maar sowat £10 000 gekos). In 1821 was die koning die eerste monarg sedert Richard II van Engeland wat Ierland besoek.[23] Die volgende jaar het hy Edinburg besoek, die eerste besoek van ’n Britse koning aan Skotland sedert Charles I s’n in 1633.[24]

George IV het die grootste deel van sy bewind in afsondering in Windsor-kasteel gebly,[25] maar het aangehou inmeng in die politiek.

Sy drinkery en buitensporige leefstyl het teen die laat 1820's hul tol geëis. Hy het vetsugtig geword weens te veel kos en alkohol en wanneer hy nou en dan in die openbaar verskyn het, was hy die onderwerp van bespotting. Hy het ook jig, arteriosklerose, katarakte en moontlik porfirie gehad. Hy is op die oggend van 26 Junie 1830 in Windsor-kasteel dood.[26] Hy is op 15 Julie in St. George-kapel in Windsor begrawe.[27]

Sy enigste wettige kind, prinses Charlotte Augusta van Wallis, is in 1817 dood nadat haar seun dood gebore is. Die tweede seun van George III, prins Frederick, Hertog van York en Albany, is in 1827 dood. George IV is dus deur ’n ander broer, prins William, die Hertog van Clarence, opgevolg wat as William IV regeer het.[28]

Met George se dood het The Times gesê:

There never was an individual less regretted by his fellow-creatures than this deceased king. What eye has wept for him? What heart has heaved one throb of unmercenary sorrow? … If he ever had a friend — a devoted friend in any rank of life — we protest that the name of him or her never reached us.[29]

Die koning in ’n Skotse rokkie op besoek aan Skotland in 1822, deur David Wilkie (1829).

Tydens die politieke krisis wat deur Katolieke emansipasie veroorsaak is, het die Hertog van Wellington gesê George is "die mees selfsugtige, vals, sleggehumeurde mens sonder enige goeie eienskap".[30] Hy het hom egter wel na sy dood in die Britse hoërhuis opgehemel.[31]

Hy het sekerlik baie goeie eienskappe gehad; hy was slim en kundig. Tog het baie van sy talente verlore gegaan weens luiheid en gulsigheid. Soos The Times eenkeer geskryf het, sou hy altyd " ’n meisie en ’n bottel verkies bo politiek en ’n preek".[32]

Terwyl hy regent was, was daar ’n verandering in die mode wat grootliks deur George geskep is. Nadat politieke teenstanders ’n belasting geplaas het op pruikpoeier, het hy ophou pruike dra ten gunste van natuurlike hare.[33] Hy het donkerder kleure gedra as wat voorheen mode was om sy grootte te help verbloem, het los broeke bo kniebroeke verkies en het ’n hoë kraag met ’n nekdoek gedra om sy dubbele ken weg te steek.[34] Sy besoek aan Skotland in 1822 het gelei tot die herlewing, indien nie die ontstaan nie, van die Skotse tartan soos dit vandag lyk.[35]

• David, Saul (2000). Prince of Pleasure: The Prince of Wales and the Making of the Regency. Grove Press. ISBN 0-8021-3703-2.
• De-la-Noy, Michael (1998). George IV. Stroud, Gloucestershire: Sutton Publishing. ISBN 0-7509-1821-7.
• Derry, John W. (1963). The Regency Crisis and the Whigs. Cambridge University Press.
• Hibbert, Christopher (1972). George IV, Prince of Wales, 1762–1811. Londen: Longman. ISBN 0-582-12675-4.
• Hibbert, Christopher (1973). George IV, Regent and King, 1811–1830. Londen: Allen Lane. ISBN 0-7139-0487-9.
• Parissien, Steven (2001). George IV: The Grand Entertainment. Londen: John Murray. ISBN 0-7195-5652-X.
• Smith, E. A. (1999). George IV. Yale University Press. ISBN 0-300-07685-1.

• Baker, Kenneth (2005). George IV: A Life in Caricature. Londen: Thames & Hudson. ISBN 0-500-25127-4.
• Machin, G. I. T. (1964). The Catholic Question in English Politics 1820 to 1830. Oxford: Oxford University Press.

Wikimedia Commons bevat media in verband met George IV van die Verenigde Koninkryk.

Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:George IV of the United Kingdom