Gauteng

Gauteng is die provinsie van Suid-Afrika met die hoogste bevolkingskonsentrasie met 'n sterk handel- en nywerheidsontwikkeling. Die vernaamste stede is Pretoria en Johannesburg.

Die Johannesburgse stadsaal, setel van die Gautengse provinsiale regering
Gauteng

Wapen
Die ligging van Gauteng
Oppervlak 18 178 vk km
Bevolking (2011)[1] 12 272 263
Bevolking (2020 skat) 15 488 137
Bevolkingsdigtheid 680 / vk km
Tale[1] Zoeloe (17,8%), Engels (14,3%), Afrikaans (13,8%), Suid-Sotho (11,6%), Noord-Sotho (10,6%)
Etniese verdeling[1] Swart mense (74,1%), Wit mense (19,1%),
Bruin mense (3,5%),
Asiërs (2,6%)
Hoofstad Johannesburg
Premier Panyaza Lesufi
(ANC)

Gauteng is voorheen die PWV genoem (Pretoria-Witwatersrand-Vereeniging). Die naam Gauteng is 'n Sotho-woord wat "Plek van goud" beteken en is 'n ontlening aan Afrikaans "goud". Die provinsie het in Mei 1994 tot stand gekom toe die ou provinsie Transvaal in vier verskillende provinsies verdeel is.

Die provinsiale hoofstad Johannesburg is die grootste stad in Suid-Afrika. Pretoria, sowat 50 km noord van Johannesburg, is Suid-Afrika se administratiewe hoofstad. Nog belangrike plekke is Alberton, Benoni, Boksburg, Brakpan, Centurion (deel van Tshwane Metropool (Pretoria)), Germiston, Heidelberg, Kemptonpark, Krugersdorp, Midrand, Randburg, Roodepoort, Springs, Soweto (deel van Johannesburg), Vanderbijlpark en Vereeniging.

Demografie
Meerderheidstale in Gauteng:

   Afrikaans

   Engels

   Suid-Ndebele

   Xhosa

   Zoeloe

   Noord-Sotho

   Suid-Sotho

   Tswana

   Swazi

   Venda

   Tsonga

   Geen meerderheidstaal

  • Bevolking (2011-sensus): 12 272 263. Gauteng is die Suid-Afrikaanse provinsie met die meeste mense en die provinsie met die grootste bevolkingsdigtheid.
  • Tale: Zoeloe (19,8%), gevolg deur Engels (13,3%), Afrikaans (12,4%) en Suid-Sotho (11,6%).

Geografie
  • Oppervlakte: Sowat 18 810 vk. km (volgens oppervlakte die kleinste Suid-Afrikaanse provinsie).

Ligging en topografie

Gauteng lê sowat 1740 m bokant seespieël en grotendeels op die Hoëveldse plato. Dit word deur vier ander provinsies omring: Noordwes aan die westekant, Limpopo in die noorde, Mpumalanga aan die oostekant en die Vrystaat in die suide. Die Witwatersrand met sy baie rante en heuwels, wat nagenoeg 80 km ver deur die middel van die provinsie loop, is die goudstreek met Johannesburg as kern. Geologies vorm die Witwatersrand die waterskeiding vir die Vaalrivier en die Limpopo, maar Gauteng het geen groot riviere buiten die Vaal nie. Soos in baie dele van Suid-Afrika is droogtes nie ongewoon nie, en die provinsie is in 'n groot mate van die Vaaldam afhanklik vir betroubare watervoorsiening.

Ekonomie
Sandton se Gautrein-stasie

Gauteng het allereers sy huidige rykdom aan goud te danke, maar die provinsie is vandag ook die land se ekonomiese kragsentrale. Nagenoeg twee derdes van Suid-Afrika se ekonomiese bedrywighede vind hier plaas, terwyl vier uit elke tien van die land se fabrieksprodukte hul oorsprong in Gauteng het.

Yster, staal en glaspanele word in groot maat geproduseer, met talle fabrieke wat baie verskillende produkte vervaardig. Minstens drie motorvervaardigers se fabrieke is in Gauteng geleë. BMW en Nissan is in Rosslyn, noordwes van Pretoria en Ford/Mazda se reuse aanleg is langs Mamelodi, oos van Pretoria. Verder word luukse woonwaens met drie handelsname in Ga-Rankuwa gebou. Op die koop toe lewer die Rand uraan.

Die provinsie het gevolglik 'n sterk nywerheids- en stedelike karakter, maar daar is ook boerderyplase wat onder meer vleis, melk, mielies, sonneblomme en groente lewer.

Bronne

Verwysings
  1. statssa.gov.za Geargiveer 25 Desember 2018 op Wayback Machine – 2011-sensus

Eksterne skakels
Provinsies van Suid-AfrikaVlag van Suid-Afrika
Gauteng | KwaZulu-Natal | Limpopo | Mpumalanga | Noord-Kaap | Noordwes | Oos-Kaap | Vrystaat | Wes-Kaap

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.