Eureka-diamant
Die Eureka-diamant is die eerste diamant wat in Suid-Afrika gevind is. Die diamant is deur Erasmus Jacobs naby Hopetown ontdek teen die einde van 1866. Dit weeg 21,25 karaat, ongeslyp. Aan die begin van 1867 het Schalk van Niekerk, die Jacobs-gesin se buurman, die klippie opgemerk tydens 'n besoek. Van Niekerk het kleurryke klippies versamel en mev. Jacobs het die klippie aan hom geskenk. 'n Paar weke later wys Van Niekerk die klippie aan die jagter John O' Reilly wat aangebied het om uit te vind wat se klippie dit is. Op Hopetown sowel as Colesberg is O' Reilly uitgelag toe hy sê dat hy vermoed dat dié klippie 'n diamant is. Die vrederegter Lorenzo Boyes was egter geïnteresseerd in die klippie en het aangebied om dit aan dr. William Guybon Atherstone te wys, wat 'n amateur-mineraloog was.
Die klippie is op 12 Maart 1867 per koevert en poskoets gestuur na Atherstone wat die klippie as strooikleurige diamant geïdentifiseer het. Hy skat die waarde daarvan op £800 en stel toe die koloniale sekretaris, Richard Southey, in kennis van die diamant. Atherstone versoek ook dat die diamant op die Paryse tentoonstelling vertoon moet word. Die diamant word, op versoek van Southey, na die Franse konsul, Ernest Héritte, gestuur; dié was ook 'n amateur mineraloog. Héritte en Louis Hond, 'n juwelier, toets die diamant en bevestig die waarde as £500 ongeslyp en £800 geslyp. Hierna word die steen na die juweliersfirma Garrard & Co in Londen gestuur wat hulle bevinding bevestig.
Die Kaapse goewerneur, sir Philip Wodehouse, het die diamant in Desember 1867 vir £500 gekoop. Schalk van Niekerk het twee-derdes van die geld ontvang en John O' Reilly een-derde. Wodehouse het die diamant later verkoop; die nuwe eienaar is onbekend.
'n Honderd jaar nadat die diamant opgetel is, in 1966, het De Beers die diamant van sy Londense eienaar, Peter Locan, gekoop en aan die mense van Suid-Afrika geskenk. Dit word bewaar in die Kimberleyse Museum.
Bronne
- Ensiklopedie van Suidelike Afrika, Eric Rosenthal, 1967
- Die ontdekking van Rykdom Diko van Zyl. 2013 ISBN 978 1 86806 343 7