Erosie
Erosie is 'n geologiese proses waar materiaal (afsettings, gesteentes en grond) van 'n landskap verwyder of verskuif word. Op Aarde vind erosie veral deur die werking van wind, lopende water, ys en gravitasie plaas. Minder algemene oorsake is vulkanisme en die impak van meteoriete. Natuurlike faktore wat erosie kan veroorsaak is neerslag intensiteit, die vorm en helling van die terrein, asook die grondtipe. Sanderige grond is byvoorbeeld meer geneig tot winderosie; slik grond meer tot watererosie. Sekere menslike aktiwiteite, soos die afkap van woude, ploeg van lande, en en oorbeweiding, kan ook erosie veroorsaak.
Erosie moet nie met verwering verwar word nie. Die verskil tussen erosie en verwering is dat erosie die materiaal verskuif. Verwering kan die materiaal in stukkies breek (meganiese verwering) of chemies verander (chemiese verwering), maar dit sal op dieselfde plek bly. Dit is wel so dat verweerde materiaal dikwels makliker erodeer (weggevoer word).
Gevolge van erosie
Grond erosie is die verlies van vrugbare grond. By die negatiewe effekte van erosie word tussen «on-site» (effekte op die betrokke gebied self) en «off-site» (effekte op naburige gebiede) effekte onderskei.
Voorbeelde van «on-site» effekte:
- Vermindering van grondvrugbaarheid
- Verlies van minerale bemestingstowwe en grondvoedingstowwe
- Oesmislukking
Voorbeelde van «off-site» effekte:
- Besoedeling/blokkasie van paadjies en strate
- Besoedeling van slote en riool
- Oesmislukking as gevolg van oorstromings van naburige gebiede
- Afvoer van grondgebonde besoedelingstowwe en minerale bemestingstowwe na strome, riviere en mere sowel as naburige ekosisteme (Eutrofikasie)
Winderosie kan ook 'n negatiewe impak op menslike gesondheid hê, byvoorbeeld wanneer sterk stofstorms voorkom.
Sien ook
Eksterne skakels
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Erosie.