Druïdisme
Druïdisme is 'n stelsel van godsdiens, filosofie en onderrig van die Druïde wat die bewaarders was van die voor- of vroeg-Keltiese gelowe. Hulle was die krag wat eenheid gesmee het tussen die verskillende Keltiese groeperinge. Hierdie kaste oud-priesters of towenaars word soms met paganisme gekoppel en is 'n mistieke orde wat georganiseer was onder drie hoofde, naamlik die Barde (Digtersangers), Ovate en Druïde.
- Barde, die eerste orde, het deur opleiding gespesialiseer in vakgebiede soos musikale kunste, instrumente, digkuns of geskiedenis. Die Barde was veral verantwoordelik vir die oordrag van kulturele kennis aan die breë bevolking.
- Ovate, die middelorde, is geken as studente met 'n algemene kundigheid, in vele onderwerpe soos medisyne, regte, digkuns, musiek en sterrekunde. Ovate het die gemeenskap prakties gedien met hul kennis en insig.
- Druïde, die hoogste orde, was gesagsfigure en het die rolle vertolk gelykstaande aan die van profete, ministers en regters wat orde gehandhaaf het in die gemeenskap.
'n Druïde se lewe het bestaan uit lewenslange opleiding. Hulle is reeds as kind uitgekies om opgelei te word as Druïde. Dit het tot twaalf jaar geduur om die vlak van Bard te bereik en verdere tien jaar opleiding om die vlak van Ovates te bereik, en na 'n verdere tien jaar kon die vlak van Druïde bereik word.
Druïde was veral werksaam, meer magiërs as profete, eers in Gallië, toe in Britannia en later in Ierland. Druïde het vele rolle vertolk in die Keltiese kultuur wat onder andere ingesluit het om:
- offers te bring,
- die kinders van die adellikes te onderrig,
- die toekoms te voorspel,
- tydsberekening van gebeurtenisse bepaal,
- die leer van sielsverhuising te handhaaf,
- geneeskunde beoefen en
- reg te spreek
Weinig is bekend oor Druïde aangesien Druïde geglo het om hul tradisies mondeling oor te dra en hulle die leerstelling gehad het dat niks op skrif gestel mog word nie. Onderrig het veral geskied deur middel van verse wat aangeleer is. Die beste bron van Druïde is die geskrifte van die Romeine. Die eerste volwaardige verwysing na Druïde kan gevind word in Caesar se De Bello Gallico (letterlik vertaal "Oor die Galliese Oorloë) waarin die rol van Druïde uiteengesit word as gemeenskapsleiers wat kundig was in gemeenskapswetgewing. Die Romeinse skrywer Diogenes het die Druïde as die wysgeleerdes van hul tyd beskryf. Volgens 'n ander Romeinse skrywer, Plinius die ouere, is die term Druïde afgelei van die Griekse term 'Drus' wat 'eik' beteken, soos die van 'n eikeboom. Die eikeboom is deur Druïde hooggeag. 'Duir' is die Keltiese naam vir eikeboom en 'wid' beteken om besonderse insig te hê. 'Duir-wid' het dus gedui op iemand met die lewenslange kennis van 'n langlewende eikeboom. Druïde het hul geestelike seremonies normaalweg naby 'n fontein binne eikewoud uitgevoer, waar hulle nader aan die mag van die natuur gevoel het.
Vroulike Druïde was veral hooggeag by die vroeë Druïde.
Die geskiedenis van Druïde kan in die volgende belangrike era's verdeel word:
- 400 v. C. – 61 waartydens Druïde gefloreer het tot en met die vernietiging van Anglesey in 61 n.C. (Daar is bewerings dat Druïdisme reeds 1 000 v.C. begin het.)
- 61- 563 wat gekenmerk is deur Romeinse oorheersing
- 563 – hedendaagse Druïde
In die sesde eeu n.C. het die Romeinse gesag die Druïde, weens hul politieke mag, byna volkome uitgewis sodat min omtrent die oorspronklike Druïde vandag bekend is. Tydens die Romeinse uitwissing het die Druïde gevlug na Ierland, waar klein groeperinge vir 'n lang tydperk voortgeleef het, sonder regterlike of politieke mag.
In die laat 18de eeu was daar 'n herlewing van Druïde, beskou as Neo-druïde. Geïnspireer deur John Aubrey, John Toland and William Stukely, is in 1781, met geheime ritueel, 'n nuwe internasionale orde van Druïde gestig ter bevordering van menseliefde en weldadigheid. Edward Williams oftewel Iolo Morganwg volgens sy Bardnaam, was baie bedrywig in die 18de eeu om Druïde te laat herleef.
