Donkermaan

In sterrekunde is donkermaan of nuwemaan die eerste maanfase nadat die Maan en Son dieselfde ekliptiese lengtegraad gehad het.[2] In dié fase is die Maan nie met die blote oog van die Aarde af sigbaar nie, tensy dit in 'n sonsverduistering 'n sihoeët teen die Son vorm.

'n Rekenaargesimuleerde beeld van die tradisionele nuwemaan: die vroegs sigbare groeiende sekelmaan wat op die begin van 'n nuwe maand dui in baie maan- en maansonkalenders.[1] Dit verskil van die sterrekundige gebruik van die term.

Die oorspronklike betekenis van "nuwemaan", wat soms nog in 'n niesterrekundige verband gebruik word, is die eerste sigbare sekelmaan ná die konjunksie van die Maan met die Son. Dié dun, groeiende sekelmaan is ná sonsondergang dofweg in die weste te sien terwyl die Maan laer sak. Die presiese tyd en selfs datum van so 'n nuwe maan sal beïnvloed word deur die geografiese ligging van die waarnemer. Die eerste sekelmaan dui in die Islamitiese kalender[3] en in somme maansonkalenders op die begin van 'n nuwe maand. In die Chinese kalender word die begin van die maand aangedui deur die laaste sigbare sekelmaan.

Die sterrekundige nuwe- of donkermaan kom voor op die oomblik van die Maan en Son se konjunksie in die ekliptiese lengtegraad, wanneer die Maan onsigbaar van die Aarde af is. Dié oomblik is uniek en hang nie van die ligging af nie. As die toestande reg is, kan 'n sonsverduistering voorkom.

'n Maanmaand, of sinodiese maand, is die tydperk van een donkermaan tot die volgende. In die epog J2000.0 is die gemiddelde lengte van 'n maanmaand 29,53059 dae (of 29 dae, 12 uur, 44 minute en 3 sekondes).[4] Dit kan egter wissel na gelang van die uitwerking van die Son se swaartekrag op die Maan se eksentrieke wentelbaan.[5]