Witswaan

Die witswaan word op die Britse Eilande, in Nederland, Denemarke, suidelike Swede, Roemenië, Rusland en Klein-Asië aangetref. Die voël is ook na Noord-Amerika geneem, waar dit tans 'n wye verspreiding geniet en in baie gebiede 'n permanente spesie is.

Witswane is die algemeenste swaan in die natuur, in parke of landhoewes in hulle natuurlike verspreidingsgebied, alhoewel hulle tydens die winter meer algemeen by seewater is. Hulle woon in beskutte baaie, oop moeraslande, mere en poele.

Witswane is groot voëls, met 'n lengte van tussen 144 en 158 cm. Mannetjies is oor die algemeen groter as die vroutjies, maar verder kom hulle voorkoms ooreen. 'n Volwasse witswaan het 'n vlerkspan van tussen 2 en 2,5 meter. Soos die naam aandui, het die witswaan wit vere. Hulle word van die Noord-Amerikaanse swane onderskei deur 'n bult op die boonste snawel en die kleur van die snawel: oranje, met 'n swart basis en punt.

Die witswaan vreet waterplante en lêkorrels vir hoenders of eende, asook drywende korrels. Hy sal soms ook waterliewende insekte, vissies en paddas vreet, maar nie dikwels nie. Witswane duik nie, maar dompel hulle koppe nek-en-al onder die water op soek na kos.

Die witswaan het nie slegs een maat nie, maar kan tot vier maats hê. Dit is egter algemeen dat 'n witswaan hom tot een maat sal beperk vir ten minste een spesifieke broeiseisoen, om die sukses van voortplanting te verseker. Die broeiseisoen begin gewoonlik in Augustus en duur tot November. Die nes word in rivierbeddings gebou van strooi, blare en takkies gebou, soms word 'n ou nes hergebruik, soos dié van 'n muskusrot.

Die wyfie lê 4 to 7 gryswit eiers wat na ongeveer 35 tot 38 dae uitbroei. Die eiers is gemiddeld 101 x 61 mm groot en weeg ongeveer 238 g. Die kuikens sal soms op hulle ouers se rûe ry. Die kuikens is self na drie jaar geslagsryp. Die oudste aangetekende witswaan in die natuur het 19 jaar oud geword, maar in gevangenskap kan hulle tot 30 of 40 jaar oud word.

'n Witswaanpaartjie vreet waterplante.

Wikimedia Commons bevat media in verband met Cygnus olor.

• Ivory, A. 2002. "Cygnus olor", Animal Diversity Web.
• Hilko Insel, (2005): Eksotiese Watervoëls. LAPA Uitgewers, Pretoria. ISBN 0799334286