Cro-Magnon-mens

Cro-Magnon 2, ’n vroulike skedel.

Die skedel van ’n Cro-Magnon-man.

Die eerste vonds op die oorspronklike terrein in Frankryk was Cro-Magnon 1, wat sowat 28 000 jaar oud is.[5] Ander fossiele van dié terrein is ’n vroulike skedel, Cro-Magnon 2, en manlike oorblyfsels, Cro-Magnon 3.

Die toestand en plasing van die oorblyfsels van Cro-Magnon 1 saam met stukkies skulp en dieretande wat soos gelukbringers of halsbande lyk, laat die vraag ontstaan of die dooies opsetlik begrawe is. Indien wel, dui dit daarop dat hulle kennis van rituele gehad het deur hul dooies met halsbande en gereedskap te begrawe, of van siektes en dat liggame afgeperk moes word.[6]

’n Patologiese ontleding van die skelette wys dat die mense in dié tyd ’n fisiek moeilik lewe gehad het. Benewens infeksie, het verskeie van die individue nekwerwelbeserings gehad; die vrou het ’n tyd lank oorleef met ’n skedelbreuk. Omdat sulke beserings selfs vandag lewensgevaarlik sou wees, lyk dit of Cro-Magnons-mense op mekaar staatgemaak het om hul wonde te versorg.[6]

Grotta del Cavallo

In dié grot in Italië is in 1964 ’n paar tande ontdek. Dit is die oudste bekende Cro-Magnon-oorblyfsels (tussen 43 000 en 45 000 jaar).[4]

Kents-grot

’n Boonste kakebeen is in 1927 hier gevind. Dit is minstens 41 500 jaar oud.[7]

Peştera cu Oase

Die oudste Cro-Magnon-oorblyfsels in Suidoos-Europa is in dié grot Roemenië gevind. Die grot lyk soos die blyplek van ’n beer of hiëna, dus was die mens waarskynlik ’n roofdier se prooi.

Rooi Vrou van Paviland

’n Volledige skelet wat in 1823 in ’n grot in Suid-Wallis gevind is. Dit is sowat 33 000 jaar oud en die oudste bekende moderne mens in Wes-Europa wat begrawe is. By die skelet is tekens van rooiklipsalwing, ’n mammotskedel en persoonlike versierings gevind wat dui op die een of ander religieuse ritueel. Daar was ook verskeie stukke gereedskap.[8]

Peştera Muierilor

’n Enkele, taamlik volledige skedel van ’n vrou is in dié grot in Roemenië gevind saam met beeroorblyfsels. Dit is sowat 30 150 jaar oud.[9]

Předmostí

Dit was moontlik ’n leefarea met ’n begraafplaas van sowat 20 skelette, 15 volledig en dele van die ander vyf. Dit lyk of die grafte versteur of die skelette later verskuif is. Talle dierebene is ook gevind, wat lyk of die diere gekook is. Die oorblyfsels van drie honde is ook gevind.[10] Die skelette is tussen 24 000 en 27 000 jaar oud.[11]

Mladeč

Dié grotte in Tsjeggië is een van die oudste Cro-Magnon-terreine. Die oorblyfsels van verskeie individue is hier gevind, maar min artifakte. Hulle is tussen 30 000 en 32 000 jaar oud.[9]

’n Grottekening uit Lascaux, Frankryk, van sowat 16 000 jaar gelede (Laat Steentydperk).

Die Cro-Magnon-mense was anatomies modern, hulle het reguit ledemate gehad en was lank in vergelyking met hul tydgenote die Neanderdallers. Hulle was moontlik gemiddeld 1,762 m lank,[14] hoewel mans tot 1,95 m of langer kon gewees het.[15] Hulle het meer robuuste eienskappe as die moderne mens gehad en hul breinkapasiteit was effens groter.[16] Hulle het lang, redelike lae skedels gehad met breë gesigte, prominente neuse en kakebene wat min of glad nie vorentoe uitgesteek het nie.[11] Hul stemorgane stem ooreen met die moderne mens s’n en hulle kon waarskynlik praat.[17]

Nes die Neanderdallers was die Cro-Magnon-mense hoofsaaklik grootwildjagters wat mammotte, bere, perde en rendiere gejag het.[18] Hiervoor het hulle verskeie soorte spiese gebruik. Hulle het nog nie pyle en boë gehad nie. Hulle was nomadies of halfnomadies en het agter hul prooi aan getrek. Hulle het ook plantmateriaal geëet. In die Oekraïne is verskeie hutte van mammotbene gevind wat moontlik deel was van tydelike jagkampe.[17][19]

Gedraaide, gekleurde en geknoopte vlasvesels is in Georgië gevind, wat daarop dui dat hulle mandjies geweef en/of klere gemaak het.[20] Benewens die hutte van mammotbene het hulle ook skuilings gebou van rotse, klei, takke en diervel. Hulle het geskilder en het sowat 15 000 jaar gelede al ’n vroeë maankalender geskep.[21]