Amerikaanse houtkappers
Amerikaanse houtkappers (familie Capitonidae) is klein, lawaaierige voëls wat nou verwant is aan spegte (familie Picidae), saam met wie hulle in die voëlorde Piciformes geklassifiseer word. Amerikaanse houtkappers word ook baardvoëls genoem, terwyl spegte (Engels: woodpeckers) soms Amerikaanse houtkappers genoem word. Amerikaanse houtkappers verskil egter van spegte daarin dat hul stertvere baie sagter en hul snawels korter en gekrom is. Spegte het reguit snawels met skerp punte, In Suid-Afrika kom sowat tien verskillende houtkapperspesies voor, waarvan die kleurryke kuifkophoutkapper (Traehyphonus vaillantii) baie bekend is omdat hy dikwels in stedelike tuine aangetref word.
| Amerikaanse houtkappers | |
|---|---|
 | |
| Megalaima oorti | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | Capitonidae Bonaparte, 1838 |
| Genera | |
| |
Bou
Amerikaanse houtkappers (familie Capitonidae) is klein, stewige voëls wat tussen 12 en 23 cm lank word. Die snawels is kort en sterk en by die meeste spesies effens gekrom. Elke poot het vier tone, waarvan twee vorentoe wys en twee agtertoe, sodat die voëls stewig aan 'n tak kan vasklou.
Houtkappers word ook baardvoëls genoem omdat sommige spesies, soos byvoorbeeld die rooikophoutkapper (Lybius torquatus), borselagtige vere naby die snawelbasis het. Die Suid-Afrikaanse houtkappers is baie kleurryk. Die rooikophoutkapper het 'n karmosynrooi gesig, keel en bors, terwyl die res van die vere skakerings van geel, bruin en grys is. Die bonthoutkapper (Tricholaema leucomelas) het ’n rooi kroon, 'n geel streep bokant die oog, 'n swart beffie, 'n wit pens en geel spikkels op die swart rug- en vlerkvere. Die geelbleshoutkappertjie (Pogoniulus chrysoconus), ook genoem die geelkop-tinker, is die kleinste van die Suid-Afrikaanse houtkappers.
Hy kan maklik aan sy heldergeel tot oranjerooi kroon herken word. Sy snawel is ook net effentjies gekrom. Die rooibleshoutkappertjie (Pogoniulus pusillus) is net so klein soos die geelbles, maar sy kroon is rooi en die algemene kleur is 'n helderder geel. Die grootste van die Suid-Afrikaanse houtkappers is die kuifkophoutkapper (Trachyphonus vaillantii). Dit is 'n mooi voël met ’n langerige, swart kuif, 'n gelerige gesig, 'n swart beffie met wit kolle en donker vlerke met rooi punte. 'n Ander opvallende houtkapper is die groenhoutkapper (Buccanodon olivaceum), wat oorwegend olyfgroen met 'n geel skynsel is, en die groentinker (Viridibucco simplex), wat ook groen, maar heelwat kleiner, is en ’n geel pens en geel vlerkpunte het. Die mannetjies en wyfies by alle houtkappers lyk dieselfde.
Gedrag en verspreiding
Die meeste houtkappers kom net in die oostelike en suidoostelike gebiede van Suider-Afrika voor, maar die geelbleshoutkappertjie word ook in die sentrale en noordelike dele aangetref, terwyl die bonthoutkapper dwarsdeur Suider-Afrika versprei is. Houtkappers is hoofsaaklik vrugtevreters, hoewel hulle ook insekte en larwes eet. Laasgenoemde pik hulle egter nie soos spegte uit boomstamme nie, maar van die grond of takke af op.
Die "houtkappery" is net by die maak van neste ter sprake. Die nes bestaan uit 'n gat van sowat 15 tot 20 cm diep wat die mannetjie en wyfie saam in 'n dooie boomstam of aan die onderkant van 'n dik tak uitpik. Broeityd is in die somer en die wyfie lê twee tot ses wit eiers. Houtkappers is baie lawaaierig. Hulle word soms alleen aangetref, maar wanneer hulle in pare in die boomtoppe vergader, roep hulle aanhoudend. Die meeste kan gelok word deur hulle roepgeluide na te boots. Een houtkapper wat hom goed by die mens aangepas het, is die kuifkop. Hy sal nie skroom om ’n tuin sy tuiste te maak nie en word selfs in stedelike tuine aangetref.
Bronnelys
- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0-908409-52-4 band
Eksterne skakels
 |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Houtkappers. |
Wikispecies het meer inligting verwant aan Amerikaanse houtkappers- (en) "Barbet". Encyclopædia Britannica. Besoek op 27 Augustus 2019.