Brontosaurus

Brontosaurus ("donderakkedis", van die Griekse brontē = donder + sauros = akkedis), is ’n genus van souropode-dinosourusse. Dit het sy naam in 1879 gekry van sy ontdekker, Othniel Charles Marsh. Dit is lank beskou as ’n sinoniem vir Apatosaurus, en sy oorspronklike spesie, Brontosaurus excelsus, is in 1903 herklassifiseer as A. excelsus. ’n Uitgebreide studie wat in 2015 gepubliseer is, het egter bevind Brontosaurus was ’n geldige souropode-genus wat verskil het van Apatosaurus.[1][2] Volgens dieselfde studie is nog twee spesies wat voorheen as Apatosaurus beskou is, hernoem tot Brontosaurus parvus en Brontosaurus yahnahpin.[1] Spesies van Brontosaurus wissel in ouderdom van 155 tot 152 miljoen jaar gelede, tydens die Kimmeridgium-tydsnede van die Laat Jura-periode.[3]

Die linkervoorpoot van B. yahnahpin.

Brontosaurus
Tydperk: Laat Jura 155–152 m. jaar gelede
↓
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Animalia
Filum:
Chordata
Klas:
Sauropsida
Superorde:
Dinosauria
Orde:
Saurischia
Suborde:
†Sauropodomorpha
Familie:
†Diplodocidae
Genus:
†Brontosaurus

(Marsh, 1879)
Tipespesie
†Brontosaurus excelsus
Ander spesies
  • †Brontosaurus parvus
    (Peterson & Gilmore, 1902)
  • †Brontosaurus yahnahpin
    (Filla & Redman, 1994)
Brontosaurus
Kladistiese klassifikasie
Koninkryk: Animalia
Filum: Chordata
Klade: Dinosauria
Familie: †Diplodocidae
Genus: †Brontosaurus
(Marsh, 1879)

Beskrywing
’n Vergelyking tussen ’n mens en drie dinosourusse: Apatosaurus ajax (oranje), A. louisae (rooi) en Brontosaurus excelsus (groen).

Brontosaurus was groot, vierpotige dinosourusse met lang nekke en lang, sweepagtige sterte. Hul voorpote was effens korter as hul agterpote. Die grootste spesie, B. excelsus, het tot 15 ton geweeg en was van kop tot stert sowat 22 meter lank.[4]

Die kopbeen is nooit gevind nie, maar was waarskynlik soortgelyk aan dié van die nabyverwante Apatosaurus louisae. Nes ander souropodes was die nekwerwels diep gesplits en dit het gelei tot ’n breë, diep nek.[5] Die groot nek het ’n uitgebreide stelsel van lugsakke bevat wat dit ligter gemaak het.

Die vorm van die nek was besonders vir Diplodocidae – dit was relatief slank. Die ribbes was ook baie lank in vergelyking met dié van ander lede van Diplodocidae en dit het gelei tot ’n buitengewoon diep bors.[6] Nes ander Diplodocidae-lede se sterte het dié van Brontosaurus ’n sweepagtige struktuur aan die punt gehad.[7]

Die dinosourus het ’n enkele klou aan elke voorpoot gehad, en die eerste drie tone aan elke voet het ook kloue gehad.[8]

Klassifikasie

Brontosaurus was lid van die familie Diplodocidae, ’n klade van reusagtige souropodes. Die familie sluit van die grootste diere in wat ooit die aarde bewoon het, soos Diplodocus, Supersaurus en Barosaurus. Brontosaurus val ook in die subfamilie Apatosaurinae, saam met die Apatosaurus.[1]

’n Kladogram van die familie Diplodocidae volgens Tschopp, Mateus en Benson (2015):[1]

 Diplodocidae 

Amphicoelias altus

 Apatosaurinae 

Spesie sonder naam


Apatosaurus ajax

Apatosaurus louisae

Brontosaurus excelsus

Brontosaurus yahnahpin

Brontosaurus parvus







 Diplodocinae 

Spesie sonder naam

Tornieria africana


Supersaurus lourinhanensis

Supersaurus vivianae

Leinkupal laticauda

Galeamopus hayi


Diplodocus carnegii

Diplodocus hallorum

Kaatedocus siberi

Barosaurus lentus











Verwysings
  1. Tschopp, E.; Mateus, O.V.; Benson, R.B.J. (2015). "A specimen-level phylogenetic analysis and taxonomic revision of Diplodocidae (Dinosauria, Sauropoda)". PeerJ3: e857. doi:10.7717/peerj.857
  2. Gorman, James (7 April 2015). "A Prehistoric Giant Is Revived, if Only in Name". New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Mei 2019. Besoek op 7 April 2015.
  3. Foster, J. (2007). Jurassic West: The Dinosaurs of the Morrison Formation and Their World. Indiana University Press. 389pp.
  4. Paul, Gregory S. (2010). Princeton Field Guide to Dinosaurs. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-13720-9.
  5. Fastovsky, D.E.; Weishampel, D.B. (2009). Dinosaurs: A Concise Natural History (PDF). Cambridge University Press. pp. 165–200. ISBN 978-0-521-88996-4. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 24 September 2015. Besoek op 9 April 2015.
  6. Lovelace, D.M.; Hartman, S.A.; Wahl, W.R. (2007). "Morphology of a specimen of Supersaurus (Dinosauria, Sauropoda) from the Morrison Formation of Wyoming, and a re-evaluation of diplodocid phylogeny". Arquivos do Museu Nacional. 65 (4): 527–544. ISSN 0365-4508.
  7. Gilmore, C.W. (Februarie 1936). "Osteology of Apatosaurus, with special references to specimens in the Carnegie Museum". Memoirs of the Carnegie Museum. 11 (4): 1–136. OCLC 16777126.
  8. Martin, A.J. (2006). Introduction to the Study of Dinosaurs (Second ed.). Blackwell Publishing. p. 560. ISBN 1-4051-3413-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.