Atlas of Peculiar Galaxies

Ultraviolet-foto van NGC 2537 (Arp 6).

Dit is hoofsaaklik dwergstelsels of dowwe, swak gedefinieerde spiraalstelsels (Sm). Dowwe stelsels is eintlik heel algemeen. Die uitsondering in die atlas is NGC 2857 (Arp 1), wat ’n Sc-spiraalstelsels is (wat beteken dit het ’n definitiewe struktuur met los spiraalarms en ’n dowwe maar goed gedefinieerde kern).[2]

Dié kategorie bevat spiraalstelsels met arms wat verdeel is.

M66 (Arp 16).

Dié kategorie bevat spiraalstelsels met arms wat lyk of hulle gesegmenteerd is. Sommige spiraalarms lyk so omdat stofbane die sterlig in die arms versper, en ander vanweë die teenwoordigheid van helder sterreswerms in die arm.

Die meeste spiraalsterrestelsels het twee duidelik gedefinieerde arms, of die arms is net dynserige filamente. Stelsels met drie goed gedefinieerde arms is skaars.

Ultraviolet-foto van NGC 4618 (Arp 23).

Stelsels met net een spiraalarm is ook skaars. In sommige gevalle kan die arm gevorm word vanweë ’n swaartekrag-interaksie met ’n ander stelsel.

NGC 6946 (Arp 29), ’n spiraalsterrestelsel.

Die spiraalarms in sulke stelsels is asimmetries. Dit kan lyk of die een arm heelwat helderder is as die ander een. In die fotografiese plate wat Arp gemaak het, lyk die helder arm donker en "swaar". Terwyl die meeste stelsels (soos die Vuurwiel-sterrestelsel (M101) en NGC 6946 bloot asimmetriese spiraalsterrestelsels is, is NGC 6365 twee interaktiewe stelsels met die een stelsel wat van die kant af gesien word en presies lê waar die spiraalarm van die ander stelsel, wat van voor af gesien word, behoort te lê.[2]

Dié stelsels het ’n uitgestrekte S-vorm, of soos die integraalteken in wiskunde ( ∫ ). Sommige voorwerpe, soos IC 167,[2] is bloot gewone spiraalstelsels wat uit ’n ongewone hoek gesien word. Ander voorwerpe, soos UGC 10770, is interaktiewe stelsels met getysterte wat soos spiraalarms lyk.[2]

Baie van dié stelsels is waarskynlik spiraalstelsels in ’n wisselwerking met ’n dowwe metgesel wat voor hom lê. Dit is egter soms moeilik om te bepaal of die metgesel fisiek naby die spiraalstelsel is en of die metgesel ’n bron op die voorgrond/agtergrond of ’n bron aan die kant van die spiraalstelsel is.

NGC 1097 (Arp 77), ’n spiraalstelsel.

Weer eens kan die stelsels óf interaktiewe stelsels wees óf die metgesel is ’n voorgrond/agtergrond-bron of selfs helder sterreswerms in die onderskeie stelsels.

Messier 51 (die Draaikolk-sterrestelsel of Arp 85). Dit bestaan uit ’n groot spiraalstelsel in ’n wisselwerking met ’n elliptiese stelsel.

Stelsels in dié kategorie is feitlik altyd duidelik interaktiewe stelsels. Die bekendste een is die Draaikolk-sterrestelsel (M51; Arp 85), wat bestaan uit ’n spiraalstelsel NGC 5194 wat in ’n wisselwerking is met ’n kleiner, elliptiese stelsel NGC 5195. Die interaksie het albei stelsels se vorm verwring; die spiraalarm-patroon in die groter spiraalstelsel is versterk en ’n brug van sterre en gas het gevorm tussen die twee stelsels. Baie ander interaktiewe stelsels word deur sulke brûe verbind.

Nes in die vorige kategorie, is dié stelsels meestal interaktief. Getysterte en brûe is in baie van hulle te sien.

Foto van verskillende golflengtes van Arp 107 (UGC 5984).

Hierdie voorwerpe is soortgelyk aan die spiraalstelsels met elliptiese metgeselle. Al dié stelsels het kenmerke soos getysterte en brûe wat deur ’n swaartekrag-interaksie veroorsaak word.

Uit die naam lyk dit of Arp oorspronklik gedink het die elliptiese stelsels stoot spiraalarms in metgeselle weg. Die spiraalarms kan egter verwronge lyk vanweë die wisselwerking. Van dié "weggestote" spiraalarms is aan die teenoorgestelde kant van die spiraalstelsel as die elliptiese stelsel. Simulasies het bewys sulke eienskappe word net deur swaartekrag-interaksie veroorsaak; daar is geen wegstotende kragte by betrokke nie.

Stelsels NGC 4435 en NGC 4438 (Arp 120).

Messier 60 en NGC 4647 (Arp 116).

Die meeste stelsels in dié kategorie is weer eens interaktief. Die spiraalstelsels lyk versteur.

Arp het gedink die elliptiese stelsels in dié kategorie stoot materiaal weg vanaf hul kerns. Op baie foto's lyk dit so, maar dit word deur ’n verskeidenheid verskynsels veroorsaak. NGC 2914 (Arp 137) is byvoorbeeld bloot ’n spiraalstelsel met dowwe spiraalarms,[2] en NGC 4015 (Arp 138) is twee interaktiewe stelsels met die een wat van die kant af gesien word.[2] Sommige voorwerpe, soos NGC 2444 en NGC 2445 (Arp 143), is stelsels met "ringsterrestelsels" – dit kom voor wanneer die een stelsel (die elliptiese stelsel in hierdie voorbeelde) deur die skyf van die ander een beweeg. Dit veroorsaak ’n swaartekraggolf waarin gas eers na binne val en dan na buite versprei om die ringstruktuur te vorm.[6]

NGC 2936, eens ’n standaard-spiraalstelsel, en NGC 2937, ’n kleiner elliptiese stelsel.[7]

Arp definieer hierdie stelsels as nóg spiraal- nóg elliptiese stelsels. Hoewel hy nie die term "vormloos" gebruik nie, is dit die beste beskrywing daarvoor.

Baie van die stelsels is óf interaktiewe stelsels óf oorblyfsels van twee kleiner stelsels wat saamgesmelt het. Verskeie eienskappe soos getysterte en brûe sal vorm wat voortbestaan lank ná die samesmelting.

Die interaktiewe sterrestelsels Arp 148 (Mayall se Voorwerp).

Soos reeds genoem, kan dié ringstelsels gevorm word wanneer een metgesel deur die ander beweeg. Die golfeffek veroorsaak dat die gas eers na binne val en dan na buite versprei om die ringstruktuur te vorm.[6]

Groot elliptiese stelsel Messier 87 met sy stroom (Arp 152).

Hierdie stelsels lyk of hulle materiaal uitwerp vanaf hul kern. In die geval van IC 803 (Arp 149) en NGC 7609 (Arp 150), is die strome bloot deel van die vormlose struktuur wat veroorsaak word deur die interaktiewe stelsels. In Arp 151 en Messier 87 (Arp 152) se geval is die strome geïoniseerde gas wat uitgewerp word vanuit die omgewing om supermassiewe swartkolke in die stelsels se aktiewe sterrestelselkern.[2][2]

Die samesmeltende stelsels NGC 520 (Arp 157).

Die elliptiese sterrestelsel NGC 1316.

Stelsels in hierdie kategorie het donker stofbane wat ’n deel van die stelsel se skyf verberg. Al dié stelsels is produkte van twee samesmeltende stelsels. NGC 520 (Arp 157) is een van die beste voorbeelde van die middelfase van ’n samesmelting, waar die twee stelsels se skywe saamgesmelt het, maar die kerns nog nie. Centaurus A (Arp 153) en NGC 1316 (Arp 154) is albei effektief elliptiese stelsels met ongewone stofbane; hul strukture dui daarop dat hulle onlangs ’n samesmelting ondergaan het. NGC 4747 (Arp 159) is dalk niks anders as ’n spiraalstelsel met beduidende stofbane wat van die kant af gesien word nie.[2]

Dié filamente kan getysterte van interaktiewe of saamgesmelte stelsels wees. NGC 3414 (Arp 162) lyk egter of dit bloot ’n ongewone S0-stelsel is met ’n relatief klein skyf in vergelyking met sy galaktiese bol.[3] NGC 4670 (Arp 163) is ’n blou kompakte dwergstelsel met buitengewone stervorming;[2] dit is te klein om twee stelsels te wees wat saamgesmelt het soos die ander in dié kategorie, hoewel dit in ’n baie kleiner wisselwerking betrokke kon gewees het.

Al dié voorwerpe is betrokke in swaartekrag-interaksies. Dié sterte is gety-eienskappe. Messier 32 (Arp 168), ’n dwergstelsel wat in ’n wisselwerking met die Andromeda-sterrestelsel is,[3] is in dié kategorie (hoewel die stert baie moeilik is om te sien op Arp se foto).

Dit word weer eens deur swaartekrag-interaksies veroorsaak. Dié sterte is smaller en beter gedefinieer as in die vorige kategorie.

NGC 1614 (Arp 186).

Die Paddavis-sterrestelsel (UGC 10214; Arp 188). Die "smal filament" is vanweë ’n swaartekrag-wisselwerking.

Hierdie kategorie bevat ’n verskeidenheid verskillende voorwerpe. Nes die stelsels met verspreide filamente of kontra-sterte, was sommige van hierdie stelsels in wisselwerking betrokke wat die filamente veroorsaak het. Ander voorwerpe is bloot individuele spiraalstelsels met dowwe spiraalarms wat deur Arp as "filamente" beskryf is.

Arp 194. Die derde stelsel aan die onderkant van die foto is verder weg en nie deel van die stel nie.

Dit lyk of baie van dié uitwerpsels die gevolg is van swaartekrag-interaksies. In sommige gevalle, soos NGC 5544 en NGC 5545 in Arp 199, is die "uitgeworpe materiaal" duidelik ’n spiraalstelsel wat van die kant af gesien word en toevallig oplyn met ’n ander stelsel se kern.

Feitlik al die stelsels in hierdie kategorie was onlangs in wisselwerkings betrokke. NGC 3712 (Arp 203) is ’n uitsondering; dit is bloot ’n dowwe spiraalstelsel.[2]

Steruitbarsting die nabygeleë dwergstelsel NGC 1569 (Arp 210).

Stelsels in hierdie kategorie het óf onreëlmatige vorms (onreëlmatighede) óf besondere stofbane (absorpsie) óf hulle lyk grinterig (resolusie). Dit is ’n mengsel van interaktiewe stelsels wat deur gety-interaksie verwring word, nabygelë onreëlmatige dwergstelsels en stelsels met ’n buitengewone hoeveelheid gas.

Die nabygeleë steruitbarsting-dwergsterrestelsel NGC 3310 (Arp 217).

Dié aangrensende lusse is nog ’n gevolg van swaartekrag-interaksies. Sommige stelsels het amper klaar saamgesmelt en die "lusse" is bloot oorblyfsels van die wisselwerking. Onder die voorwerpe in hierdie kategorie is Arp 220, een van die bes bestudeerde ultrahelder infrarooi sterrestelsels in die ruimte.

Die spiraalstelsel NGC 7252 (Arp 226).

Baie van dié stelsels is oorblyfsels van samesmeltings. Die "vormlose spiraalarms" is gety-afval wat ná die botsings oorgebly het.

NGC 474, Arp 227.

Dit is stelsels met skulpagtige vorms, dikwels vanweë samesmeltings. Soms is dit die buitenste skyf van ’n S0-stelsel. In sommige ingewikkelde gevalle is die ringe ’n S0-stelsel wat in ’n wisselwerking met ’n ander stelsel betrokke is; dit is moeilik om die oorsprong van die ringe vas te stel.

Die interaktiewe sterrestelsels Arp 238 (UGC 8335).

Die interaktiewe sterrestelsels NGC 5257 en NGC 5258 (Arp 240).

Die interaktiewe sterrestelsels Arp 256.

Hoewel die beskrywing daarop dui dat die stelsels besig is om te verdeel, is die meeste eintlik besig om saam te smelt. Baie van die voorwerpe het goed gedefinieerde getysterte en brûe wat deur die wisselwerking gevorm word. Die meeste stelsels is in die beginstadium van die samesmeltingsproses, met duidelik aparte kerns en aparte (dog verwronge) skywe. Van die interessantste stelsels in hierdie kategorie is die Antenne-sterrestelsels (NGC 4038 en NGC 4039, Arp 244) en die Muise-sterrestelsels (NGC 4676, Arp 242).

Al die voorwerpe is egter nie interaktiewe stelsels nie. ’n Paar is bloot nabygeleë dwergstelsels met ’n onreëlmatige struktuur.

Holmberg II/UGC 4305, dwergstelsel (Arp 268)

Die interaktiewe sterrestelsels Arp 261.

Hierdie voorwerpe lyk of hulle ’n reeks onreëlmatige klonte sonder ’n sinvolle struktuur het. Baie van dié voorwerpe is bloot nabygeleë dwergstelsels. Ander is interaktiewe stelsels en nog ander is klein sterrestelselgroepe. In albei laasgenoemde gevalle is die komponente onreëlmatige sterrestelsels. Die superponering van twee of meer sulke onreëlmatige stelsels kan maklik lyk soos ’n enkele, groter onreëlmatige stelsel – dit is hoekom die Atlas of Peculiar Galaxies (en ander katalogusse) dikwels sulke pare en groepe stelsels as ’n enkele voorwerp lys.

Arp het oorspronklik na hierdie stelsels verwys as "dubbele sterrestelsels", maar baie van hulle bestaan uit meer as twee stelsels. Sommige voorwerpe is interaktiewe stelsels, terwyl ander eintlik groepe sterrestelsels is. Die verskil is dat interaktiewe stelsels verwring sal wees, terwyl groepe stelsels swaartekraggebonde is maar nie noodwendig naby genoeg aan mekaar om ’n invloed op mekaar se struktuur te hê nie.

Arp 272: die interaktiewe sterrestelsels NGC 6050 en IC 1179.

Al hierdie voorwerpe is twee interaktiewe stelsels, behalwe NGC 5679 (Arp 274), wat drie interaktiewe stelsels kan wees.[2] Die "arms" hier is brûe wat vroeg in die samesmeltingsproses tussen die stelsels vorm.

Tinker Bell, ’n driedubbele stelsel: twee groot spiraalstelsels en ’n onreëlmatige stelsel.

Anders as die voorwerpe in die "vormlose stelsels"-kategorie, kan hierdie stelsels nog van mekaar onderskei word.

Die spiraalstelsel NGC 4631 van die kant af gesien en die elliptiese dwargstelsel NGC 4627 (onder) is die twee stelsels van Arp 281.

Hierdie kategorie bevat ’n vreemde verskeidenheid voorwerpe. Twee is stelsels wat van die kant af gesien word met kleiner, nabygeleë metgeselle. Nog twee word deur getybrûe verbind. Die laaste twee is dalk bloot oor ’n verre afstand in ’n wisselwerking betrokke.

Hoewel hierdie voorwerpe in die "dubbele sterrestelsels"-kategorie voorkom, is baie van hulle individuele stelsels. Die "windeffekte" verwys na die voorkoms, nie die werklike waarneming van hoësnelheidsgas (soos in M82) nie. In sommige gevalle is die voorkoms vanweë ’n wisselwerking. In ander gevalle, spesifiek NGC 3981 (Arp 289), kan die dowwe, verspreide emissie verband hou met die innerlike aard van die stelsel self en nie met ’n wisselwerking met ’n ander stelsel nie.[3]

Arp 297: ’n spiraal- (NGC 5754) en ’n onreëlmatige stelsel (NGC 5752).

Die "lang filamente" is waarskynlik getysterte of brûe vanweë ’n swaartekrag-interaksie.

Die interaktiewe sterrestelsels IC 694 en NGC 3690 (Arp 299).

UGC 9618 (Arp 302), een stelsel van voor en een van die kant af gesien.

Arp het nie die voorwerpe 298-310 in sy atlas geklassifiseer nie. Hulle is meestal interaktiewe stelsels.